صاحبخبر - گروه بین الملل: گمانه زنی درباره نتیجه مذاکرات آتش بس مورد نظر ترامپ و چالشهای پیشرو به بحثی داغ تبدیل شده است. برخی با دیده تردید به این فرآیند نگاه میکنند و گروهی به آینده خوش بین هستند .حماس با آتش بس ، تبادل اسرا و ترسیم حاکمیت فلسطینی بر غزه موافقت کرده است.در آن طرف اسرائیل همچنان دنبال تشدید تنش است.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،درگیریهای خاورمیانه نشان میدهد که پیشنهادهای صلح اغلب ابزار مدیریت تنشها هستند. طرح ۲۰ مادهای دونالد ترامپ برای غزه که هدف آن پایان جنگ و بازسازی این منطقه اعلام شده است، از دید بسیاری از ناظران حقوق فلسطینیان را نادیده میگیرد. این طرح با همسویی با منافع رژیم صهیونیستی، ساختارهای اشغال را حفظ میکند. پاسخ جنبش مقاومت اسلامی (حماس) به این طرح که پس از مشورتهای داخلی و منطقهای تدوین شد، پذیرش مشروط برخی بندها است. حماس با این رویکرد به نوعی توپ را به زمین آمریکا و اسرائیل انداخت و کارشناسان این اقدام را هوشمندانه میدانند.
نقشه ترامپ
طرح ترامپ که در دیدار با بنیامین نتانیاهو و با مشورت «تونی بلر» تدوین شد، بر سه محور امنیت، اقتصاد و اداره موقت تمرکز دارد. این سند که ریشه در رویکردهای یکجانبه آمریکایی دارد، غزه را به پروژهای امنیتی-اقتصادی تبدیل میکند. بندهای ۲۰ گانه از تبادل اسرا تا نهادهای نظارتی بینالمللی را پوشش میدهد، اما حقوق فلسطینیان را در حاشیه قرار میدهد.
در محور امنیت، طرح مدعی است که غزه را به منطقهای عاری از افراطگرایی تبدیل میکند. این فرایند با تخریب تونلها و تأسیسات نظامی و خلع سلاح کامل گروههای مقاومت همراه است. نظارت ناظران مستقل و نیروی ثبات بینالمللی (ISF) که از شرکای عربی و غربی تشکیل میشود، حماس و دیگر جنبشها را از صحنه سیاسی حذف میکند. بند ششم، عفو مشروط برای اعضایی از حماس را پیشبینی میکند که به همزیستی مسالمتآمیز متعهد شوند. این بند گذرگاه امنی برای خروج دیگران فراهم میکند. بند سیزدهم تصریح میدارد: «حماس هیچ نقشی در اداره غزه نخواهد داشت. غزه متعهد به اقتصاد شکوفا و همزیستی با همسایگان (شهرکنشینان اسرائیلی) میشود.»
در محور اقتصاد، طرح مدعی است غزه را به منطقهای توسعهیافته تبدیل میکند. بند دهم کمیتهای از کارشناسان را برای برنامه توسعه اقتصادی تشکیل میدهد. این کمیته بر شهرهای مدرن، فرصتهای شغلی و منطقه اقتصادی ویژه (بند یازدهم) با تعرفههای ترجیحی تمرکز دارد. کمکهای بشردوستانه (بند هفتم) فوری آغاز میشود. بازگشایی گذرگاه رفح تحت نظارت سازمان ملل و هلال احمر پیشبینی شده است. بازسازی زیرساختها مانند آب، برق و بیمارستانها اجرا میشود. بند دوازدهم تشویق به ماندن ساکنان را مطرح میکند: «هیچکس مجبور به ترک نیست، اما آزادی بازگشت وجود دارد»؛ این وعدهها بدون تضمین حاکمیت فلسطینی، غزه را به پروژهای سرمایهداری غربی تبدیل میکند.
در محور اداره موقت، طرح شورای صلح را به عنوان نهاد انتقالی معرفی میکند (بند نهم). این هیات از ۷ تا ۱۰ عضو تشکیل میشود؛ شامل مقامات سازمان ملل، شخصیتهای مسلمان و یک نماینده فلسطینی واجد شرایط. کمیته تکنوکرات فلسطینی تحت نظارت این هیات عمل میکند. هیات فلسطینی در پایینترین سطح سلسلهمراتب قرار دارد و قدرت آن محدود است به این ترتیب که انتصابات از جانب هیات بینالمللی تأیید میشود. مدیران بخشها (نه وزرا) بر اساس بیطرفی سیاسی انتخاب میشوند. عقبنشینی اسرائیل (بند شانزدهم) تدریجی و مشروط به خلع سلاح است بدون اینکه جدول زمانی خاصی در این مورد مشخص شده باشد و منطقه امنی در شمال و جنوب غزه حفظ میشود. بند نوزدهم گفتوگوی بینادیان و اصلاح تشکیلات خودگردان را وعده میدهد. افق سیاسی هم به آیندهای مبهم موکول میشود. بند بیستم مذاکرات را به آمریکا میسپارد.
این طرح که به رهبران عرب در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل ارائه شد، ظاهری بشردوستانه دارد اما ریشه در معامله قرن ۲۰۲۰ دارد: «غزه را اقتصادی میکند، بدون حل اشغال.»
خط قرمز نتانیاهو برای نقشه ترامپ
«بنیامین نتانیاهو»، نخستوزیر رژیم صهیونیستی امروز عصر (یکشنبه) با اعضای انجمن «تیکوا»، وابسته به احزاب راستگرای افراطی این رژیم دیدار کرد و با تعیین خطوط قرمز نسبت به طرح «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا اظهار کرد تا زمانی که همه اسیران زنده و مرده اسرائیلی آزاد نشوند، به اجرای هیچکدام از بندهای ۲۱ مادهای این طرح اقدام نخواهد کرد.
وی با تأکید بر اینکه رژیم صهیونیستی هیچ زندانی فلسطینی را قبل از بازگرداندن همه اسرای اسرائیلی آزاد نخواهد کرد، گفت: این شرطی است که ما صرف نظر از فشارهای بینالمللی از آن دست نخواهیم کشید.
نتانیاهو در این جلسه بار دیگر به موضوع کنترل غزه توسط تشکیلات خودگردان فلسطین پس از پایان جنگ غزه پرداخت و با مخالفت با مفاد طرح ترامپ تصریح کرد که اجازه نمیدهد تشکیلات خودگردان فلسطین کنترل نوار غزه را به دست بگیرد و حتی نمایندگان حماس در هیچ سازوکار حکومتی آینده در نوار غزه جایی نخواهند داشت.پس از اجرای توافق، اسرائیل مسئولیت اصلی خلع سلاح نوار غزه را بر عهده خواهد داشت تا اطمینان حاصل کند که حماس دوباره نمیتواند مسلح شود.
نتانیاهو همچنین به ضربالاجل تعیینشده توسط رئیسجمهور آمریکا برای اجرای توافق اشاره کرد و گفت که اگر آزادی کامل اسرای اسرائیلی تا تاریخ تعیینشده توسط ترامپ محقق نشود، ارتش اسرائیل با حمایت کامل کشورهای درگیر در مذاکرات، به حملات نظامی در مقیاس وسیع باز خواهد گشت. درهمین حال، تلویزیون رسمی رژیم صهیونیستی اعلام کرد که این رژیم قصد دارد حتی بعد از اجرای توافق تبادل اسرا و خروج تدریجی ارتش از نوار غزه بر اساس طرح ترامپ به طور طولانی مدت در ۳ نقطه راهبردی داخل این منطقه و اطراف آن حضور نظامی داشته باشد.
این رسانه به نقل از منابع آگاه که نامی از آنها نبرده است، اعلام کرد: مسئولان اسرائیلی به واشگتن پیامی انتقال دادند که جزئیات نقشه ای برای ماندن ارتش در ۳ نقطه را شامل می شود؛ این ۳ نقطه عبارتند از منطقه حائل در داخل غزه که عمق و مساحت آن مشخص نیست، محور فیلادلفیا در مرزهای مصر و منطقه تله ۷۰.∎