«جواد بخشی الموتی» استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌و‌گو با خبرگزاری آنا با اشاره به ادعا‌های ترامپ مبنی بر حضور دوباره در پایگاه بگرام افغانستان اظهار داشت: ابتدا باید سه لایه مسئله را از هم جدا کنیم: ادعا و هدف سیاسی واشنگتن، واقعیات میدانی و توان دیپلماسی و اقتصادی بازیگران منطقه‌ای.
وی افزود: ادعای تلاش برای بازپس‌گیری بگرام از سوی کاخ سفید و رسانه‌ها گزارش شده است؛ اما تحلیل‌ها نشان می‌دهند که هرگونه تلاش نظامی وسیع عملاً شبیه یک «باز-تهاجم» است و نیازمند هزاران نیروی رزمی و پشتیبانی هوایی و سامانه‌های دفاعی خواهد بود.
بخشی الموتی با اشاره به موضع چین ادامه داد: چین هم‌اکنون رابطه‌ای عملیاتی و اقتصادی با طالبان برقرار کرده و به دنبال دسترسی به منابع معدنی و ثبات مرزی است؛ رفتار پکن مبتنی بر منافع اقتصادی و امنیتی است تا ایدئولوژیک.
این کارشناس مسائل بین الملل افزود: چین ابزار‌های موثرتری از نیروی نظامی در اختیار دارد: دیپلماسی منطقه‌ای، تهدید به قطع همکاری‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری، و استفاده از کانال‌های روسیه و پاکستان برای ایجاد هزینه سیاسی — نه لزوماً ورود مستقیم به صحنه نظامی.
وی خاطرنشان کرد: طالبان از منظر مشروعیت داخلی و بین‌المللی حاضر نخواهد بود پایگاه استراتژیکی را که نماد مقاومتِ آنان در برابر حضور خارجی است، به آسانی واگذار کند. آنان به‌صورت رسمی هرگونه بازگشت نظامی آمریکا را رد کرده‌اند؛ لذا هر توافق برای بازگرداندن بگرام مستلزم امتیازات سیاسی یا اقتصادی بسیار بزرگ خواهد بود که فعلاً بعید است.
بخشی الموتی با اشاره به راهکارهای پیش روی آمریکا گفت؛ برای واشنگتن سه گزینه وجود دارد:
* تکیه بر فشار دیپلماتیک و معامله بزرگ (اقتصاد در برابر دسترسی محدود) که گزینه‌ای دشوار، اما کم‌هزینه‌تر است
* عملیات نظامی محدود یا مخفی که ریسک سیاسی و انسانی بالایی دارد
* کنار گذاشتن هدف و تمرکز بر مکانیسم‌های جایگزین (دسترسی هوایی از کشور ثالث، همکاری امنیتی غیرمستقیم). در این گزینه واقع‌بینی اقتضا می‌کند تا واشنگتن هزینه‌های بازپس‌گیری را با منافع استراتژیک بسنجد و پیش از هر اقدامی چندجانبه‌گرایی منطقه‌ای را تقویت کند
بخشی الموتی در نهایت گفت: در کوتاه‌مدت احتمال اینکه چین یا طالبان «مستقیم» مانع نظامی شوند کم است، اما توانِ چین در اعمال فشار‌های اقتصادی و دیپلماتیک و اراده طالبان برای حفظ نمادها، هرگونه تلاش ناگهانی را به گزینه‌ای پرهزینه تبدیل می‌کند.
انتهای پیام/