به گزارش خبرگزاری آنا، طی ۲۴ ساعت گذشته، افغانستان و مناطق مرزی پاکستان شاهد مجموعه‌ای از تحولات امنیتی بوده‌اند که بار دیگر مرز میان خبر و شایعه را مبهم کرده است. از یک‌سو منابع افغان و پاکستانی از حمله‌ای در کابل خبر داده‌اند که احتمال داده می‌شود هدف آن رهبر تحریک طالبان پاکستان (TTP) بوده باشد؛ و از سوی دیگر، انتشار یک فایل صوتی منتسب به «مفتی نورولی محسود» همه فرضیه‌ها را زیر سؤال برده است. هنوز هیچ‌یک از طرف‌ها صحت یا اصالت این پیام و حملات را به‌صورت رسمی تأیید نکرده‌اند.
۱. فایل صوتی منتسب به مفتی نورولی محسود
برخی رسانه‌های افغانستانی گزارش داده‌اند که مفتی نورولی محسود رهبر تحریک طالبان پاکستان، با انتشار پیامی صوتی شایعات درباره مرگ خود را رد کرده است.
در این پیام که از سوی منبعی به نام «صدای هندوکش» منتشر شده، محسود گفته است: تبلیغاتی که در رسانه‌ها پخش می‌شود نادرست و دروغ است. من در سرزمین قبایلی خود، پشتونخوا و کاملاً سالم هستم.
او همچنین برای اثبات زمان ضبط پیام، تاریخ روز را در سخنانش یادآوری کرده است.
با این حال، هیچ منبع رسمی در پاکستان یا افغانستان تاکنون اصالت فایل صوتی را تأیید نکرده و امکان جعلی‌بودن آن منتفی نیست.
۲. وقوع دو انفجار در کابل
شامگاه گذشته، منابع محلی از شنیده‌شدن دو انفجار مهیب در بخش‌هایی از کابل خبر دادند.
به گفته شاهدان، یکی از انفجارها در حوالی چهارراهی عبدالحق و دیگری در منطقه شهرنو روی داده است.
«ذبیح‌الله مجاهد» سخنگوی دولت طالبان، در بیانیه‌ای گفت: در شهر کابل صدای یک انفجار شنیده شده، اما جای نگرانی نیست؛ خیر و خیریت است. تحقیقات در مورد این رویداد ادامه دارد و تاکنون گزارشی از تلفات یا خسارات ارائه نشده است.
دقایقی بعد، «عبدالمتین قانع» سخنگوی وزارت کشور طالبان نیز در گفت‌و‌گو با خبرگزاری «تسنیم» تأیید کرد که فقط یک انفجار رخ داده و اخبار مربوط به درگیری یا تیراندازی کذب است.
۳. شایعات درباره عملیات هوایی پاکستان
در پی این انفجارها، برخی رسانه‌های منطقه‌ای مانند Amu.tv و ZeeNews ادعا کردند که حمله یادشده در واقع حمله هوایی پاکستان به مواضع تحریک طالبان پاکستان در کابل بوده است.
این رسانه‌ها مدعی شده‌اند هدف حمله، محل استقرار احتمالی نورولی محسود بوده و او ممکن است کشته یا زخمی شده باشد.
اما دولت پاکستان و طالبان تاکنون هیچ‌یک این گزارش‌ها را تأیید نکرده‌اند.
در عین حال، منابع تحلیلی مستقل مانند Long War Journal نوشته‌اند که پاکستان در هفته‌های اخیر فشار‌های امنیتی خود را علیه اعضای تی‌تی‌پی در داخل افغانستان افزایش داده است و احتمال عملیات محدود فرامرزی وجود دارد.
۴. بازار داغ شایعات
هم‌زمان با انتشار این اخبار، فضای مجازی افغانستان شاهد انتشار تصاویر قدیمی از انفجارها بود.
به‌عنوان نمونه، «بسم‌الله تابان» از مقامات پیشین استخبارات دولت اشرف غنی، تصویری از انفجار سال ۲۰۱۳ در بیروت را منتشر کرده و مدعی شده بود این عکس مربوط به انفجار شب گذشته در کابل است — ادعایی که بعداً نادرست اعلام شد.
این نمونه‌ها نشان می‌دهد که بخشی از روایت‌های منتشرشده درباره رویداد اخیر، از منابع غیرقابل اعتماد سرچشمه گرفته است.
۱. واقعیت یا جنگ روانی؟
در فضای مبهم کنونی افغانستان و مناطق مرزی، انتشار پیام‌های صوتی منتسب به رهبران گروه‌های مسلح می‌تواند بخشی از جنگ روانی رسانه‌ای باشد. اگر فایل منتشرشده واقعی باشد، به‌احتمال زیاد محسود قصد داشته از شایعات مرگ خود جلوگیری کند؛ اما اگر جعلی باشد، ممکن است به‌منظور حفظ انسجام نیرو‌های تی‌تی‌پی در برابر شوک احتمالی مرگ رهبرشان منتشر شده باشد.
۲. احتمال دخالت پاکستان
پاکستان طی ماه‌های اخیر از حضور رهبران تی‌تی‌پی در خاک افغانستان به‌شدت انتقاد کرده است.
در صورت اثبات حمله هوایی در کابل، این اقدام می‌تواند نشانه‌ای از افزایش دامنه عملیات پاکستان به خاک افغانستان باشد؛ موضوعی که تنش میان اسلام‌آباد و طالبان افغان را تشدید خواهد کرد.
۳. رویکرد رسانه‌ای طالبان
بیانیه‌های رسمی طالبان (ذبیح‌الله مجاهد و عبدالمتین قانع) نشان می‌دهد حکومت فعلاً تمایلی به دامن‌زدن به ماجرا ندارد و سعی دارد روایت را کنترل‌شده و آرام جلوه دهد. این رویکرد ممکن است نشانه‌ای از حساسیت سیاسی موضوع باشد، به‌ویژه اگر حمله واقعاً منشاء خارجی داشته باشد.
۴. پیش‌بینی تحولات آتی
با توجه به تداوم سکوت رسمی دو طرف، طی روز‌های آینده احتمال دارد شاهد:
انتشار ویدیو یا پیام جدید از نورولی محسود برای اثبات زنده‌بودنش باشیم یا بالعکس، افشای جزئیات بیشتر از سوی رسانه‌های پاکستانی درباره هدف قرار دادن رهبران تی‌تی‌پی.
در هر دو صورت، تحولات اخیر نشان‌دهنده بازگشت بی‌ثباتی امنیتی به کابل و گسترش رقابت اطلاعاتی میان طالبان افغان، تحریک طالبان پاکستان و ارتش اسلام‌آباد است.
به گزارش آنا، در ۲۴ ساعت گذشته، کابل شاهد انفجار‌هایی مرموز و هم‌زمان با آن، صحنه انتشار فایل صوتی منتسب به رهبر طالبان پاکستانی بوده است. هیچ‌کدام از این رخداد‌ها هنوز به‌طور مستقل تأیید یا تکذیب قطعی نشده‌اند. فضای خبری افغانستان و پاکستان در حال حاضر میان دو روایت در نوسان است: روایت زنده‌بودن محسود و روایت عملیات پنهان پاکستان در کابل.
واقعیت هرچه باشد، نشانه‌های روشنی از افزایش تنش در محور اسلام‌آباد – کابل – وزیرستان دیده می‌شود.
انتهای پیام/