به گزارش ایرنا، اهمیت غذا در صنعت گردشگری دیگر یک گزینه فرعی نیست بلکه عاملی کلیدی برای ارتقای تجربه فرهنگی گردشگران و موتور محرک اصلی موفقیت اقتصادی یک مقصد محسوب می‌شود؛ در این میان، سیستان و بلوچستان با تکیه بر تاریخ غنی، فرهنگ متنوع و مجموعه‌ای منحصربه‌فرد از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی، فرصت‌های بی‌نظیری برای تبدیل شدن به قطب گردشگری خوراک دارد، فرصت هایی که با تنوع چشمگیر خوراکی‌های محلی از غذاهای ثبت ملی شده تا میراث آشپزی اقوام مهاجر، تقویت می‌شود.
جایگاه غذا در صنعت گردشگری در سال‌های اخیر به‌طور چشمگیری ارتقا یافته است؛ غذا دیگر فقط یک نیاز زیستی نیست بلکه به عنصری بنیادین در تجربه فرهنگی گردشگران تبدیل شده است؛ گردشگران امروز به‌دنبال اصالت هستند و طعم غذاهای محلی، دروازه‌ای مستقیم به درک تاریخ، سنت‌ها و سبک زندگی مردمان یک منطقه است. این تجربه اصیل، مستقیم بر رضایت گردشگر و در نهایت بر موفقیت اقتصادی یک مقصد گردشگری تأثیر می‌گذارد.
سیستان و بلوچستان؛ بستری برای شکوفایی گردشگری خوراک
سیستان و بلوچستان با تاریخ غنی، فرهنگ متنوع و زیبایی‌های طبیعی به‌عنوان یکی از مقاصد گردشگری جذاب در ایران شناخته می‌شود؛ علاوه بر این، ماهیت جغرافیایی خاص و تنوع قومیتی این استان، سفره‌ای رنگارنگ از غذاهای محلی را به نمایش می‌گذارد که هر یک به نوبه خود، نمایانگر فرهنگ و سنت‌های خاص محلی به‌شمار می‌روند.
تنوع غذایی این استان چشمگیر است به‌طوری‌که بریانی، کراهی، تنورچه، دوغ پا، کشک زرد و تباهگ تنها بخشی از غذاهای محلی اصیل این خطه را شامل می‌شوند.
نکته قابل توجه در فرهنگ غذایی این استان، پذیرا بودن آن نسبت به فرهنگ‌های مهاجر است؛ این ویژگی باعث شده که در کنار غذاهای بومی، آثار آشپزی سایر اقوام نیز در این منطقه ریشه دوانده و به بخشی از هویت خوراکی محلی تبدیل شود به‌طوری که غذاهای پاکستانی، هندی، یزدی، بیرجندی و کرمانی‌های مقیم زاهدان از دیگر غذاهای شاخص این خطه به‌شمار می‌روند که خود، بستر مناسبی برای تعریف تورهای تخصصی گردشگری خوراک فراهم می‌آورد.
غذا، سفیر فرهنگ‌هاست
یکی از بانوان آشپز کشور پاکستان که مهر امسال در جشنواره خوراک اقوام و ملل در بازارچه صنایع دستی گاراج ملک زاهدان، شرکت کرد، غذا را عاملی اساسی برای پیوند ملت‌ها و معرفی آداب و رسوم جوامع دانست.
فرشته بهنام در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا با اشاره به نقاط مشترک غذایی عمیق میان پاکستان و ایران از جمله غذاهایی مانند «کراهی» و «بریانی» که در سیستان و بلوچستان نیز مرسوم است، تأکید کرد: این همبستگی خوراکی ریشه در مذهب و نزدیکی جغرافیایی دارد و جشنواره‌های میراث فرهنگی در شناسایی آنها نقش شایانی ایفا می‌کنند.
وی بیان کرد: ملت‌ها با غذاهای خود ضمن معرفی بخش مهمی از فرهنگ و رسومشان، دیگران را با آداب و رسوم پخت و پز، خوردن و سِرو غذا و نیازهای غذایی که فرهنگ جوامع را می‌سازد آشنا می‌کنند.
این بانوی آشپز اظهار کرد: با وجود این همه تفاوت در غذاهای ملل مختلف باز هم این خوراکی است که می‌تواند فرهنگ‌ها را به هم پیوند زده و باعث ایجاد دوستی بین ملت‌ها و کشورها شود.
بهنام با بیان اینکه عمده غذاهای کشورهایی مانند پاکستان طعم تندی دارد، خاطرنشان کرد: سینی ولیمه معروف به «تی پارتی پاکستانی» شامل کراهی سفید و قرمز یا سایر غذاها مانند بریانی، دال با پلو، خوراک اسفناج با نان برنج، دسر کجریلا (شیر و هویج)، گلاب جامن، دسر ساگو و شیرین پلو از دیگر تنوع‌های غذایی پاکستان به‌شمار می‌رود.
وی بر اهمیت رویدادهای فرهنگی تأکید کرد و ادامه داد: میراث فرهنگی با برپایی جشنواره غذا کمک شایانی در معرفی و شناسایی این فرهنگ‌های مشترک دارد، با وجود اینکه ملل مختلف آداب غذایی و غذاهای متنوعی دارند اما در بسیاری از موارد نیز شاهد اشتراکات خوراکی ملل همجوار هستیم مانند کراهی و بریانی که آن را در سیستان و بلوچستان به‌عنوان غذای بلوچی به‌ویژه در چابهار می‌شناسند.
این آشپز پاکستانی بیان کرد: مذهب و دین که جزیی از موضوع کلان فرهنگ بوده، باعث این همبستگی در خوراک نیز شده است، گاهی سکونت داشتن در یک منطقه جغرافیایی نیازهای غذایی خاصی را ایجاد کرده و به دنبال آن فرهنگ غذایی مشابهی هم به وجود می‌آید.
جشنواره‌های خوراک، گامی برای پاسداری از میراث ناملموس سیستان و بلوچستان
به گفته معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان، این استان در حوزه گردشگری خوراک و تنوع غذاهای بومی محلی بسیار غنی است به گونه‌ای که هنوز هم برخی از این غذاها برای بومیان منطقه ناشناخته هستند.
علیرضا شه بخش در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا از ثبت ملی ۱۰ غذای محلی سیستان و بلوچستان در فهرست میراث ناملموس کشور خبر داد و افزود: با توجه به اینکه برخی از آیین‌ها، آداب، سنت‌ها و رسوم به‌تدریج در حال فراموشی هستند با برگزاری برنامه‌هایی همچون جشنواره و نمایشگاه غذایی از نشستن غبار فراموشی بر میراث ماندگارمان جلوگیری و راهی برای آشنایی با خوراک اقوام ایجاد می‌شود.
وی، جشنواره‌های خوراک را یکی از شاخصه‌های اصلی گردشگری غذا دانست و ادامه داد: در جشنواره غذای اقوام و ملل که به مناسبت هفته گردشگری از پنجم تا یازدهم مهر در زاهدان برگزار شد، غذاهای کشورهایی از جمله افغانستان، پاکستان و هندوستان ارائه شد و بازدیدکنندگان و علاقه‌مندان با استقبال بسیار زیادی که داشتند، توانستند نمونه غذای هندی، پاکستانی، عمانی و چند نمونه غذای پیش از تاریخ را با حضور در این جشنواره و در بنای تاریخی گاراژ ملک تجربه کنند.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان با اشاره به غذاهای شاخص ثبت شده، گفت: در این جشنواره، بیشتر غذاهای ثبت ملی مانند تنورچه، کشک زرد و انواع و اقسام غذاهایی که با لبنیات و گوشت‌ها و ادویه محلی آماده شده ارائه شدند.
معرفی سیستان و بلوچستان با غذاهای محلی
یک مدرس و کارشناس برجسته آشپزی نیز معتقد است که سیستان و بلوچستان را باید با برگزاری مسابقات آشپزی و جشنواره های غذا به تمام دنیا معرفی کرد.
سامان گلریز، سیستان و بلوچستان را همانند جواهری براق در دل یک قصر گمشده دانست و گفت: غذاهای این استان آنقدر متنوع و زیاد است که هنوز برای بسیاری از مردم ناشناخته مانده و هر یک شیوه طبخ و پخت منحصر به‌فرد خود را دارد.
به اعتقاد این کارشناس آشپزی، می توان این استان را به گردشگری خوراک و غذا به بهترین نحو به مردم ایران معرفی کرد که یکی از راه‌های آن برگزاری مسابقات گردشگری و جشنواره های غذاست.
به گزارش ایرنا، سیستان و بلوچستان به عنوان یکی از پهناورترین استان های کشور دارای تنوع قومی و مذهبی و جاذبه های گردشگری، تاریخی و طبیعی زیادی است.