به گزارش خبرنگار ایرنا، نمک به عنوان طعم دهنده غذا یکی از پرمصرف ترین چاشنی ها در آپزی و پای ثابت سفره ایرانی ها است و اهمیت این مواد خوراکی موجب در زبان و ادبیات رخنه کرده و به عنوان نمادی برای پاکی و طعم زندگی در اشعار، تمثیل و ضرب المثل ها نیز استفاده شده است.

با وجود اهمیت و ضرورت مصرف این ماده خوراکی برای بدن اما مصرف بیش از اندازه آن آثار منفی جدی بر روی سلامت بدن از جمله برزو بیماری های مزمن، بیماری های قلبی و ریوی و مشکلات کلیوی شده و شاخص ترین عارضه آن، تاثیر منفی بر روی فشار خون افراد است.

بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، میزان مجاز مصرف نمک برای بزرگسالان کمتر از پنج گرم در روز یعنی معادل یک قاشق چای‌خوری است، اما این مقدار در کشومران به ویژه همدان بالا است که یکی از علل آن افزایش مصرف غذاهای فرآوری شده و فست‌فودها است.

البته برخی مصرف نمک را تنها با نمکدان پای سفره می سنجند اما باید بدانیم که بسیاری از مواد غذایی مصرفی در طی روز از جمله نان، پنیر، سوسیس، کالباس، کنسروها و تنقلات شور حاوی مقادیر قابل توجهی نمک هستند که از انها به عنوان "نمک پنهان " یاد می شود چرا که بدون آگاهی مصرف شده در حالیکه نقش موثری در دریافت بیش از حد سدیم دارد.

میزان مصرف نمک در همدان ۲ برابر حد استاندارد

رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان همدان در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: نمک یکی از مواد غذایی است که در زندگی روزانه انسان مصرف آن لازم است اما میزان مصرف آن باید کنترل شده باشد.

آرزو کاوه ئی اضافه کرد: برابر با استاندارد ها باید هر فرد روزانه پنج گرم نمک مصرف کند و در افرادی که دچار پرفشاری خون هستند این میزان باید به سه گرم در روز کاهش یابد اما با بررسی های صورت گرفته میزان مصرف نمک در استان روزانه ۱۰.۹ گرم به ازای هر نفر است که این میزان با در نظر گرفتن درصد نمک پنهان مصرفی در طی روز بیشتر هم می شود.

وی توضیح داد: خیلی از مواد غذایی از جمله نان، رب گوچه فرنگی، سس و غذاهای فراواری شده دارای نمک هستند و با مصرف آنها به ویژه کنسرویجات ناخواسته مقدار زیادی نمک وارد بدن می شود و ورود بیش از حد نمک به بدن، ضررهایی همچون ایجاد پرفشاری خون بشود.

رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان گفت: مصرف بیش از حد نمک موجب بروز بیماری های قلبی و عروقی، مشکلات کلیوی و پوکی استخوان می شود یعنی نمک در جذب با سایر موادمغذی رقابت کرده و می تواند پوکی استخوان را تشدید کند.

وی گفت: یکی از اشتباهاتی مرسوم در جامعه، استفاده از نمک دریا و نمک های رنگی است با این خیال که این نوع نمک ها نه تنها فشار خون را بالا نمی برد بلکه موجب درمان بیماری می شود در حالیکه بیماری پر فشاری خون قابل درمان نیست و فقط می توان آن را کنترل کرد.

رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان تاکید کرد: نمک هایی همچون نمک دریا به واسطه داشتن ناخالصی و املاح سنگین می تواند آسیب زیادی به سلامت بدن بزند و باعث بروز سرطان در افراد شود همچنین نمک های رنگی شامل صورتی، بنفش و آبی هم با وجود تبلیغاتی که می شود هیچ مواد غذایی مغذی برای بدن ندارد و تنها سدیم بدن را تامین کرد و می تواند موجب بالا رفتن فشار خون شود.

کاوه ئی توصیه کرد: مردم نمک را به میزان بسیار کم مصرف کرده همچنین همین میزان کم هم از نمک های ید دار تصفیه شده باشد.

شناسایی ۱۰۶ بیمار مبتلا به فشار خون

فشار خون بالا یکی از شایع‌ترین بیماری‌ ناشی از مصرف زیاد نمک در رژیم غذایی است چرا که نمک حاوی سدیم بوده و مصرف بیش از حد سدیم باعث افزایش حجم خون و فشار به دیواره رگ‌ها می‌شود، که در نهایت منجر به افزایش فشار خون می‌ شود و فشار خون بالا می‌تواند ریسک بروز بیماری‌های قلبی، سکته مغزی، نارسایی کلیه و مشکلات دیگر را افزایش دهد به همین دلیل، کنترل میزان مصرف نمک یکی از راه‌های مهم پیشگیری و مدیریت فشار خون بالا محسوب می‌شود.

رییس گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان همدان در این باره بیان کرد: بیماری فشار خون بالا شایع ترین از شکل از بیماری های -قلبی و عروقی است که به واسطه ویژگی که دارد ممکن است بدون علام باشد و در طولانی مدت عوارضی مثل سکته قلبی و مغزی و عوارض کلیوی برای فرد ابجاد کند.

شراره نیک سیر در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: سازمان بهداشت جهانی از فشار خون بالا به علت نداشتن علائم به عنوان "قاتل خاموش" باد کرده است یعنی این بیماری بدون علامت بوده و در صورت درمان نکردن ان ، در طولانی مدت می تواند موجب مرگ فرد شود.

وی با بیان اینکه بیماری فشار خون بالا در حال افزایش است اظهار کرد: بررسی های صورت گرفته درباره ابتلا به فشار خون در بزرگسالان موید این است که در افراد بالای ۳۰ سال از هر سه نفر یک نفر مبتلا به بیماری فشار خون بالا است.

رییس گروه پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان همدان اضافه کرد: مهمترین راه کنترل و پیشگیری از ابتلا به فشار خون کاهش مصرف نمک چه به صورت نمک سر سفره چه میزان نمکی که در غذا دریافت می شود، است.

نیک سیر تاکید کرد: ترک یا کاهش مصرف دخانیات و ننوشیدن الکل، کنترل وزن و داشتن فعالیت بدنی منظم به کنترل فشار خون بالا کمک می کند و در صورتی که اصلاح سبک زندگی پاسخگوی درمان فشار خون بالا نباشد، فرد باید درمان دارویی مناسب و به اندازه را شروع کرده و آن را ادامه دهد.

وی گفت: ۱۰۶ هزار بیمار مبتلا به فشار خون بالا در استان همدان شناسایی و ثبت شده است و همچنان میزان بروز این بیماری در حال افزایش است که علل آن بیشتر سبک زندگی نادرست به خصوص مصرف بی رویه نمک، تغذیه نامناسب و کم تحرکی است.

نیک سیر اظهارکرد: ۴۰ درصد بیماران مبتلا به فشار خون از بیماری خود اطلاع ندارند بنابراین باید به طور حتم افراد سبک زندگی را اصلاح کرده و روند درمانی صحیح در دپیش بگیرند تا فشار خونشان در محدوده نرمال بوده و مبتلا به عوارض این بیماری نشوند.

نمک پنهان

متخصص داخلی مرکز آموزشی درمانی فوق تخصصی قلب و عروق فرشچیان همدان نیز در این باره گفت: بسیاری از مواد غذایی مصرفی در طول روز شامل نان، پنیر، سوسیس، کالباس، کنسروها، و تنقلات شور حاوی مقدار زیادی نمک هستند در حالیکه افراد بدون اطلاع از میزان "نمک پنهان" موجود در این موادغذایی و مصرف آن، سدیم بدن شان افرایش می یابد.

دکتر مژگان زندی افزود: مصرف بی‌رویه نمک ابتلا به بسیاری از بیماری ها را افزایش داده و بر اساس تحقیقات صورت گرفته ابتلا به سرطان معده در صورت مصرف غذاهای شور و فرآوری‌شده تا حد قابل توجهی افزایش می یابد.

وی اضافه کرد: نمک خوراکی تصفیه شده از منابع زیرزمینی ایمن تر از نمک دریا است چرا که پس از ناخالصی‌ها با ید غنی می‌شود اما نمک حاصل از تبخیر آب دریا هر چمد شاید حاوی مواد معدنی مانند پتاسیم، آهن و کلسیم باشد، اما این عناصر توانایی تأمین نیاز بدن را ندارند.

این پزشک متخصص تاکید کرد: احتمال وجود فلزات سنگین در نمک دریا، سنگ‌نمک و نمک صورتی زیاد است و تداوم مصرف این گونه نمک ها احتمال ابتلا به بیماری‌های مزمن را افزایش می‌دهد.

زندی اضافه کرد: همچنین به دلیل شوری کمتر این قبیل نمک ها، مصرف‌کنندگان ناخواسته مقدار بیشتری از این نوع نمک‌ها استفاده کرده که منجر به دریافت بیش از حد سدیم می شود.

وی هشدار داد: مصرف زیاد نمک عوارض جبران ناپذیری از جمله افزایش غیرطبیعی سطح سدیم در خون به همراه دارد که این عارضه در مراحل اولیه با علائمی مانند سردرد، گیجی و خواب‌آلودگی بروز می‌کند و در صورت پیشرفت ممکن است به تشنج، کما یا مرگ منجر شود.

متخصص داخلی مرکز آموزشی درمانی فوق تخصصی قلب و عروق فرشچیان اظهار کرد: رسیدن سطح سدیم بدن به بالای ۱۵۰ تهدید جدی برای مغز محسوب می‌شود و میزان سدیم کمتر از ۱۲۰ هم می‌تواند خطر تورم مغز و مرگ را به همراه داشته باشد.