به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ ارتش اسرائیل به‌طور سیستماتیک و گسترده زیرساخت‌های آبرسانی در منطقه جنوب رود لیطانی را نابود کرده است. این تخریب‌ها به‌ویژه در مناطق نزدیک به مرز فلسطین اشغالی—در شعاع ۵ کیلومتری—به‌طور کامل زیرساخت‌های آب را از بین برده‌اند. اما پس از پایان جنگ، تنها دشمن عامل تشدید بحران نبود؛ بلکه عملکرد دولت لبنان نیز با عدم حمایت از بازگشت مردم به زمین‌هایشان و قطع منابع مالی از نهادهای مسئول بازسازی به تشدید بحران بی‌آبی در جنوب لبنان، کمک کرده است.

در نتیجه، این وضعیت باعث نابودی باقی‌مانده فعالیت‌های کشاورزی، تحمیل هزینه‌های سنگین بر ساکنان بازگشته، وابستگی به تانکرهای آب، فشار بر سفره‌های آب زیرزمینی و آسیب‌های زیست‌محیطی ناشی از توقف ایستگاه‌های تصفیه فاضلاب در جنوب لبنان شده است.

خسارات مالی و انسانی

از آغاز حملات اسرائیل در اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون، مجموع خسارات مستقیم به زیرساخت‌های آبی جنوب لبنان به ۱۷۱ میلیون دلار رسیده است؛ طبق گزارش بانک جهانی، این رقم شامل ۷ میلیون دلار خسارت به مؤسسات آب‌رسانی به‌دلیل معافیت مردم از پرداخت قبوض، ۲۴ میلیون دلار هزینه‌های عملیاتی اضافی، ۱۴۰ میلیون دلار برای بازسازی کامل شبکه و هزینه‌های تحمیلی بر مشترکانی که مجبور به تهیه آب از منابعی با هزینه ۱۰ برابر شده‌اند

بر اساس گزارش مشترک سازمان‌های «اسکوا»، «یونیسف» و «برنامه توسعه سازمان ملل»، ۶۰ درصد از منابع آب سطحی و چاه‌ها در مناطق مرزی جنوب لبنان، نابود شده‌اند و این امر ۷۰۰ هزار نفر را از خدمات منظم آب محروم کرده است.

حملات اسرائیل مستقیماً ایستگاه‌های پمپاژ، چاه‌ها، مخازن و سیستم‌های تأمین برق از جمله ژنراتورها و صفحات خورشیدی را در جنوب لبنان، هدف قرار داده‌اند. طبق گزارش مشترک سازمان‌های «اوکسفام» و «اکشن اگینست هانگر» در مناطق اشغالی، شبکه‌های لوله‌کشی به‌طور کامل تخریب شده‌اند.

در استان‌های نبطیه و جنوب لبنان، ۲۶ ایستگاه پمپاژ عمومی—معادل ۵۸٪ از کل ایستگاه‌ها—نابود شده‌اند. بیشتر این ایستگاه‌ها در فاصله ۵ کیلومتری از مرز قرار دارند که نشان‌دهنده هدف‌گیری زیرساخت‌های حیاتی زندگی در جنوب لبنان توسط ارتش اسرائیل است. از جمله مهم‌ترین ایستگاه‌های آسیب‌دیده، ایستگاه «المیسات» است که به ۱۵۰ هزار نفر در ۳۰ روستا آب‌رسانی می‌کرد. همچنین، ۲۸ شبکه لوله‌کشی عمومی، ۴۶ درصد از مخازن بزرگ، ۶۴ درصد از مخازن روستایی و ۲۳ درصد از ایستگاه‌های تصفیه آب آسیب دیده‌اند.

در شهر صور، حمله به ایستگاه پمپاژ اصلی باعث قطع آب برای ۷۲ هزار نفر شد. در شهرک «یارین»، مردم برای تأمین آب به چاه‌های خصوصی وابسته‌اند، زیرا شبکه عمومی به‌طور کامل نابود شده است. در شهرک «الناقوره» نیز، چاه‌های ارتوازی تخریب شده‌اند و هیچ منبعی برای استخراج یا انتقال آب باقی نمانده است.

نابودی منابع انرژی و پروژه‌های خورشیدی

ارتش اسرائیل همچنین منابع انرژی مورد نیاز برای پمپاژ آب در جنوب لبنان را هدف قرار داده است. طبق گزارش «اوکسفام»، ۷ پروژه خورشیدی مرتبط با شبکه‌های آب از کار افتاده‌اند.

در شهرک «طیرحرفا»، حمله هوایی ایستگاهی با ۲۰۰ پنل خورشیدی را که برای پمپاژ آب به ۴ هزار نفر استفاده می‌شد، نابود کرد. هزینه این پروژه ۱۳۰ هزار دلار بود که توسط اهالی تأمین شده بود. در شهرک «رمیش» نیز ایستگاه خورشیدی پمپاژ آب هدف قرار گرفت و آب‌رسانی به ۱۳۲۵ خانه مختل شد.

تأثیر بر کشاورزی

خسارات وارده به بخش کشاورزی در جنوب لبنان قابل اندازه‌گیری نیست، زیرا با هر فصل زراعی، آسیب‌ها بیشتر می‌شوند. حمله اسرائیل به کانال اصلی انتقال آب از رود لیطانی به پروژه القاسمیه، مانع جریان روزانه ۲۶۰ هزار متر مکعب آب شد که برای آبیاری ۶ هزار هکتار از مزارع موز، مرکبات و سبزیجات استفاده می‌شد.

بحران مالی و بی‌توجهی دولتی

«وسیم ضاهر» مدیرکل مؤسسه آب جنوب لبنان، میزان خسارات مستقیم به نهاد تحت مدیریتش را ۱۰۰ میلیون دلار برآورد کرده و تأکید نموده که هیچ بودجه دولتی برای بازسازی وجود ندارد.

او به تصمیم دولت برای معافیت مشترکان از پرداخت حق اشتراک سالانه اشاره می‌کند؛ تصمیمی که با وجود عدالت‌محور بودن، باعث محرومیت مؤسسه از منابع مالی لازم برای بازسازی شبکه شده است.

در نتیجه، مؤسسه آب جنوب لبنان از تأمین مالی مستقل به وابستگی به نهادهای بین‌المللی روی آورده است. به‌عنوان نمونه، صلیب سرخ بین‌المللی، بازسازی ایستگاه آب الوزانی را بر عهده گرفته و برنامه توسعه سازمان ملل (UNDP)، ایستگاه الطیبه را بازسازی کرده است.

با وجود دشواری‌های مالی و امنیتی، روند بازسازی منابع آبی در جنوب لبنان به‌طور محدود آغاز شده است. به گفته ضاهر، آسیب به مخازن بزرگ‌ترین مانع بازسازی است. در کفرکلا، از مخازن موقت برای پمپاژ استفاده می‌شود و در میس‌الجبل، شبکه آب در برخی محله‌ها دوباره فعال شده است.

هدف‌گیری کارکنان بخش آب‌رسانی

علاوه بر خسارات مالی، ارتش اسرائیل کارکنان بخش آب‌رسانی در جنوب لبنان را نیز هدف قرار داده است. «صالح احمد مهدی» کارمند مؤسسه آب جنوب لبنان در شهرک الناقوره با حمله پهپادی به شهادت رسید. همچنین «محمود حسن عطوی» کارمند شهرداری نبطیه، هنگام تعمیر شبکه آب عمومی با حمله پهپادی، شهید شد. 

..............................

پایان پیام/ ۲۶۸