به گزارش گروه اروپا آمریکای ایرنا، در سال‌های اخیر، دانشگاه‌های آمریکا به یکی از مهم‌ترین عرصه‌های حمایت از فلسطین و نقد سیاست‌های رژیم اسرائیل تبدیل شده‌اند. از جنبش تحریم، سرمایه‌گذاری نکردن و تحریم (BDS) گرفته تا بیانیه‌های همبستگی و برگزاری نشست‌های دانشگاهی، بسیاری از استادان و دانشجویان آمریکایی تلاش کرده‌اند صدای اعتراض خود را علیه اشغال و تبعیض بلند کنند. این روند به‌ویژه پس از جنگ‌های غزه و تشدید بحران انسانی، شدت بیشتری یافته و فضای دانشگاهی را به کانون بحث‌های جدی درباره عدالت، استعمارزدایی و آزادی آکادمیک بدل کرده است.
هرچند مخالفان این جریان، آن را همراهی با گروه‌های رادیکال و گسترش تبلیغات ضداسرائیلی می‌دانند، اما حامیان تأکید می‌کنند که دانشگاه باید محلی برای نقد قدرت، دفاع از حقوق بشر و بازتاب صدای ملت‌های به‌حاشیه‌رانده باشد. به این ترتیب، حمایت از فلسطین در محیط‌های علمی آمریکا نه‌تنها جنبشی سیاسی بلکه بازتابی از دغدغه‌های اخلاقی و انسانی نسل جدید به شمار می‌رود.
اندیشکده صهیونیستی «انجمن خاورمیانه» (Middle East Forum) طی دو گزارش تحت عنوان «چگونه استادان دانشگاه، معماران مقاومت آکادمیک فلسطین شدند» و «چگونه دانشجویان سخنان استادان خود را به عمل تبدیل کردند» به مساله گسترش حمایت از فلسطین در دانشگاه‌های آمریکا پرداخته است. در بخش اول این گزارش آمده است:
از حمایت «جنبش تحریم» گرفته تا میزبانی از حامیان مقاومت، برخی از دانشگاه‌های برتر ایالات متحده به بخشی از مقاومت فلسطین تبدیل شده‌اند. طی چند سال اخیر، دانشگاهیان آمریکایی حمایت خود از «مقاومت» فلسطین را از سطح گفتاری به سطح اقدام عملی ارتقا داده‌اند.
ده‌ها سال است که دانشگاهیان محیطی مساعد و بستری حاصلخیز برای مروجان تبلیغات ضداسرائیلی فراهم کرده‌اند. آنها به شکل معمول با زبانی نرم و راهی برای توجیه حمایت خود از مقاومت، بدون آنکه به شکل رسمی آن را تایید کنند، یا دست‌کم با استفاده از زبان مبهم و پیچیده، نوعی امکان انکار برای خود باقی می‌گذاشتند، اما این وضعیت تغییر کرده است.
حادثه ۷ اکتبر جرقه‌ای در میان بسیاری از دانشگاهیان زد که دیگر احساس محدودیت نمی‌کنند. آنها به‌جای توقف تمجید از اقدامات علیه [رژیم] اسرائیل، شعارهای حماس را پذیرفتند و از حملات آن دفاع کردند. امروز کالج‌ها و دانشگاه‌ها در عمل جایگزین سازمان‌های حمایت از فلسطینی شده‌اند و به‌عنوان مروجان اصلی تبلیغات ضداسرائیلی در آمریکا عمل می‌کنند. به‌ویژه، دپارتمان‌های مطالعات خاورمیانه، دانشگاه را به حرکت‌های ضدصهیونیستی سوق می‌دهند.
در مسیر پذیرش تکان‌دهنده حماس توسط دانشگاهیان، لحظات مهمی برجسته می‌شوند. جنگ ۲۰۰۶ حزب‌الله و جنگ‌های ۲۰۰۸-۲۰۰۹ و ۲۰۱۴ حماس، بی‌شک پیروان تازه‌ای به جنبش تحریم و بایکوت [رژیم] اسرائیل جذب کردند، اما این جنگ سال ۲۰۲۱ حماس بود که بسیاری از دانشگاهیان را از ناظر صرف به «شرکت‌کنندگان» در مساله فلسطین بدل کرد.
این جنگ حدود یک سال پس از شورش‌های BLM/جرج فلوید و در زمانی که اکثر کلاس‌ها هنوز از طریق زوم برگزار می‌شد، جامعه دانشگاهی بی‌قرار از همه‌گیری را برانگیخت و منجر به انفجاری از بیانیه‌ها و طومارهای تقریباً مشابه شد که از حماس دفاع و [رژیم] اسرائیل را مقصر معرفی می‌کرد.
از میان بیش از ۳۰۰ «بیانیه همبستگی»، یکی با عنوان «فلسطین و اقدام؛ نامه سرگشاده و دعوت به اقدام توسط دانشگاهیان برای آزادی فلسطین» به مانیفست یک جنبش تازه بدل شد. این متن زبانی برای تقلید و الگویی برای پیروی ارائه داد. به این ترتیب هر دانشگاهی بخشی ضد صهیونیستی برای خود راه اندازی کرده و هر کدام بنا به علاقه و توانمندی خود اقدامی را شروع کرد.
در پاییز ۲۰۲۲، «آتالیا عمر»، استاد «دین، مناقشه و مطالعات صلح» در دانشگاه «نوتردام»، در نشریه انجمن مطالعات یهودی، «اقدام عدالت ترمیمی» را خواستار شد که باید «صهیونیستی شدن یهودیت» را به‌طور تاریخی بازکاوی کند.
در ۲۰۲۳، سازمانی به نام «رادیکال پروگرس» با هدف تجهیز فعالان نوپا به واژگان، دانش و استراتژی‌های آینده، یک «راهنمای مطالعه اقدام» برای کتاب «رشید خالدی» با عنوان «جنگ صدساله علیه فلسطین» منتشر کرد. در ترم بهار ۲۰۲۴، کنفرانسی در «پرینستون» با عنوان «فلسطین همچنان نیاز به اقدام دارد» برگزار شد. دانشگاهیان در دعوت خود اقدام جسورانه اعلام کردند که «نظریه انتقادی‌ای که در آثار و کلاس‌ها تولید می‌کنیم، باید در عمل هم پشتیبانی شود.» آنها اعلام کردند: «تحقیق و نوشتن کافی نیست، دانش بدون عمل وضع موجود را عادی‌سازی و مصونیت [رژیم] اسرائیل را تقویت می‌کند.»
برخی اقدامات پیشنهادی استادان ساده بود، مانند «حمایت از فعالیت‌های دانشجویی در دانشگاه» یا «فراخوان به تحریم و سرمایه‌گذاری نکردن در اسرائیل (سرزمین‌های اشغالی)». اما در نقطه‌ای کلیدی از بحث در دانشگاه‌ها پیچیده‌تر شد: «دانش باید اخلاقی باشد با تمرکز بر استعمارزدایی و برجسته‌سازی صدای پژوهشگران فلسطینی و سایر صداها.»
به زبان ساده‌تر، «تمرکز بر استعمارزدایی» یعنی مبارزه با [رژیم] اسرائیل، که به باور نویسندگان یک «دولت استعماری-مهاجر آپارتایدی» است که در حال ارتکاب «نسل‌کشی» علیه «بومیان» فلسطینی و تلاش برای از بین بردن آنها و فرهنگشان است. در برابر چنین دشمنی، اقدام لازم است و «دیگر قابل‌قبول نیست که فلسطین را صرفاً به‌عنوان زمین بازی کنجکاوی فکری ببینیم.»
«ادوارد سعید»، فلسطینی، در دهه ۱۹۷۰ رشته «مطالعات پسااستعماری» را زمانی بنیان نهاد که استاد ادبیات تطبیقی در دانشگاه «کلمبیا» بود. امروز صدها و شاید هزاران آکادمیک فلسطینی تنها در آمریکا تدریس می‌کنند. برخی بسیار شناخته‌شده‌اند، مانند «رشید خالدی»، سخنگوی پیشین «سازمان آزادی‌بخش فلسطین» که سال‌ها در مرکز مطالعات فلسطینی دانشگاه کلمبیا تدریس کرد، یا «بشاره دومانی» که در ۲۰۲۰ نخستین کرسی ویژه «مطالعات فلسطین» در دانشگاه «براون» را دریافت کرد. «نوره عرقات»، استاد مطالعات آفریقایی-آمریکایی در دانشگاه «راتگرز» و «شیرین سیکیلی»، استاد تاریخ در دانشگاه کالیفرنیا که اولین و دومین امضاکنندگان بیانیه «فلسطین و اقدام» بودند و به‌احتمال زیاد نویسندگان آن نیز هستند، هر دو فلسطینی‌اند.
بیانیه «دعوت به اقدام» مشخص نکرد که منظور از «سایر گفت‌وگوگران» چه کسانی است، اما نتیجه‌گیری دشوار نیست: افرادی مانند «لیلا خالد»، عضو «جبهه خلق برای آزادی فلسطین»، که دانشکده‌ای به رهبری «رحاب عبدالهادی»، استاد مطالعات قومی در دانشگاه ایالتی «سانفرانسیسکو»، که او را برای سخنرانی آنلاین به دانشجویان معرفی و تبلیغ کرده بود.
در زمینه «برجسته‌سازی صداهای فلسطینی»، کمتر رسانه‌ای با Mondoweiss رقابت می‌کند. در سال ۲۰۲۲، «عبدالهادی» مقاله‌ای طولانی در این رسانه با عنوان «آموزش فلسطین ۲۰۲۲: اقدام آموزشی و تجزیه‌ناپذیری عدالت» نوشت که راه‌هایی برای «تمرکز بر استعمارزدایی» ارائه می‌داد. در مصاحبه‌ای در ۲۰۲۴ با لیلا خالد، این وب‌سایت یکی از مشهورترین فعالان فلسطینی را این‌گونه معرفی کرد: «خالد بیشتر فعالیت‌های مقاومت خود را با جبهه خلق برای آزادی فلسطین انجام داد.»
یک نمونه دیگر سخنرانی برخط (آنلاین) «سومدیپ سن» در ۱۲ نوامبر ۲۰۲۱ با دانشگاه براون بود که کتاب او با عنوان «استعمارزدایی فلسطین» را تبلیغ می‌کرد. سن، که به «برجسته‌سازی صداهای فلسطینی» علاقه‌مند است، حتی تکنیک‌هایی برای «عادی‌سازی حماس» پیشنهاد داد، با تمرکز بر توانایی‌های این گروه در حکمرانی.
با جنبش «فلسطین و اقدام» در سال ۲۰۲۱ و طی سال‌های بعد، بسیاری از دانشگاهیان تا مرز عبور از حمایت گفتاری به سمت اقدام عملی پیش رفتند و دانشجویان در این کار پیشگام بودند.