خسرو محمدی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در همدان، از انتشار کتاب «تاریخ گردشگری در همدان؛ از آغاز تا پایان دوره قاجار» خبر داد و اظهار کرد: این اثر حاصل بیش از ۱۰ سال پژوهش بر پایه اسناد، مدارک و منابع دست اول و سرآغازی بر تاریخ‌نگاری علمی گردشگری در ایران است.
وی که در حوزه اسناد و پژوهش‌های تاریخی فعالیت دارد، با تأکید بر نقش پژوهشگران سازمانی و آرشیوی در تولید دانش نو گفت: پژوهشگرانی که در ادارات، آرشیوها، موزه‌ها و مراکز اسنادی کار می‌کنند، مواد خام علمی را از دل اسناد بیرون می‌کشند و زمینه را برای نظریه‌پردازی دانشگاهی فراهم می‌سازند.
این پژوهشگر تاریخ و باستان‌شناسی همدان عنوان کرد: کار این پژوهشگران، پلی میان دانشگاه و جامعه است و می‌تواند حافظه تاریخی و فرهنگی کشور را بازتولید کند.
وی با اشاره به خلأ پژوهشی در حوزه گردشگری همدان افزود: گردشگری همدان در مرحله‌ای قرار دارد که نیازمند دگرگونی‌های بنیادی و تئوریک است، نظریه‌ای که من از آن با عنوان تاریخ گردشگری یاد می‌کنم، گفتمانی تازه در معرفی ظرفیت‌های بی‌پایان همدان در فرهنگ، تاریخ و هنر است.
محمدی ادامه داد: این گفتمان بر آن است تا همدان را خاستگاه و مبدع فرهنگ گردشگری در ایران معرفی کند.
وی با تأکید بر اینکه برای اثبات این نظریه از شواهد تاریخی و اسناد نویافته استفاده کرده‌ام، افزود: در این اثر پژوهشی از داده‌هایی چون اسناد، متون دوره باستان (کلاسیک)، شواهد باستان شناختی و سفرنامه‌ها از دوره مادها تا هخامنشیان و همچنین از احادیث و آیات قرآن کریم مورد استفاده قرار گرفته است.
محمدی افزود: فرهنگ گردشگری ایران، پیشینه‌ای بیش از دو هزار سال دارد و همدان در این مسیر نقش محوری ایفا کرده است.
این پژوهشگر خاطرنشان کرد: کتاب «تاریخ گردشگری در همدان» در سه فصل تدوین شده و فرهنگ گردشگری این شهر را در دوره‌های مختلف تاریخی شامل ماد، هخامنشی، اشکانی، ساسانی، اوایل اسلام، قرون سوم و چهارم هجری، سلجوقی، ایلخانی، صفوی و قاجار به دقت بررسی کرده است.
وی با بیان اینکه این اثر را می‌توان نخستین کتاب تاریخ گردشگری در ایران و بنیان‌گذار حوزه تاریخ‌نگاری گردشگری در کشور دانست، گفت: تاریخ گردشگری حوزه‌ای نویافته است که همچون دریایی گسترده، کارهای فراوان و انجام‌نشده‌ای را در خود جای داده و این کتاب تنها آغاز راه است.
محمدی با نقد روش‌های رایج و کم اثر در حوزه گردشگری گفت: رشد و اعتلای واقعی گردشگری همدان نیازمند کنار گذاشتن روش‌های نخ‌نما شده مانند همایش‌ها و نشست‌های پرهزینه و بی‌فایده و حرکت به سوی رویکردهای علمی و بومی است.
وی عنوان کرد: اگر به گفتمان تاریخ گردشگری توجه شود، می‌توان مانع از نفوذ و استیلای فرهنگ گردشگری غرب شد و در عوض الگویی اصیل و وطنی از گردشگری ارائه داد که کتاب تاریخ گردشگری در همدان سرآغاز این مسیر خواهد بود.
«تاریخ گردشگری در همدان از آغاز تا پایان دوره قاجار» در ۱۸۰ صفحه و سه فصل گردشگری در دوره باستان، گردشگری در دوره اسلامی و بحث و نتیجه گیری در انتشارات طلایی به چاپ رسیده است.
∎