مقامات و منابع آمریکایی اعلام کردند که برنامهریزان نظامی ایالات متحده و اروپا، بررسی تضمینهای امنیتی برای اوکراین پس از پایان درگیری را آغاز کردهاند. این اقدام پس از وعده ترامپ برای کمک به محافظت از این کشور در قالب هرگونه توافقی برای پایان جنگ روسیه انجام شده است. اوکراین و متحدان اروپاییاش از وعده «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا در نشست روز دوشنبه مبنی بر تضمینهای امنیتی برای کییف، دلگرم شدهاند، اما بسیاری از سوالات همچنان بیپاسخ ماندهاند.
خبرگزاری رویترز اعلام کرد، مقامهای مطلع گفتهاند که پنتاگون در حال برنامهریزی برای حمایتی است که واشنگتن میتواند فراتر از تامین سلاح ارائه دهد. اما آنها هشدار دادند که برای طراحان آمریکایی و اروپایی زمان لازم است تا مشخص کنند چه چیزی از نظر نظامی امکانپذیر و برای کرملین قابل قبول است.
دو منبع آگاه به رویترز گفتند، یکی از گزینهها اعزام نیروهای اروپایی به اوکراین اما قرار دادن فرماندهی و کنترل آنها تحت نظر ایالات متحده بود. این منابع افزودند که این نیروها تحت پرچم ناتو نخواهند بود، بلکه تحت پرچم کشورهای خود عمل خواهند کرد. کاخ سفید نیز اعلام کرده که واشنگتن شاید در یک تضمین امنیتی برای اوکراین مشارکت کند.
وزارت خارجه روسیه نیز استقرار نیروهایی از کشورهای عضو ناتو را برای کمک به تضمین یک توافق صلح با اوکراین رد کرده است. ترامپ علنا استقرار نیروهای آمریکایی در اوکراین را رد کرده اما به نظر میرسد راه را برای سایر دخالتهای نظامی آمریکا در اوکراین باز گذاشته باشد. وی در مصاحبه روز سه شنبه خود با یکی از برنامههای فاکس نیوز پیشنهاد کرد که واشنگتن شاید پشتیبانی هوایی از اوکراین داشته باشد.
روسای نظامی ناتو نیز قرار است در نشست مجازی روز گذشته (چهارشنبه) درباره اوکراین و راههای پیشرو صحبت کنند. ژنرال «الکسوس گرینکویچ» از نیروهای هوایی ایالات متحده که بر عملیات ناتو در اروپا نیز نظارت دارد، قرار است در مورد دیدار اخیر ترامپ و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در آلاسکا، به روسای دفاع کشورهای عضو ناتو گزارش دهد. یکی از مقام آمریکایی که خواست نامش فاش نشود نیز گفت که ژنرال «دان کین» رئیس ستاد مشترک در این دیدار مجازی حضور دارد.
در این راستا سرگئی لاوروف، وزیر خارجه اوکراین اعلام کرد که روسیه درک فزایندهای از ایالات متحده در مورد لزوم از بین بردن ریشههای بحران در اوکراین میبیند و معتقد است که تضمینهای جمعی امنیت اوکراین از سوی اروپا باید واقعا قابل اعتماد باشند.
روسیه معتقد است که تمرکز بر تحولات حاصل از مذاکرات استانبول در سال ۲۰۲۲ در مورد تضمینهای امنیتی اوکراین ضروری است. همچنین مسکو موافق است که تضمینهای امنیتی برای اوکراین باید به طور مساوی با مشارکت چین، ایالات متحده، انگلیس و فرانسه ارائه شود.
وزیر خارجه روسیه در ادامه گفت: «مسکو موافق است که روسیه نیز باید تضمینهای امنیتی برای اوکراین ارائه دهد. مسکو با تصویب ضمانتهای امنیت جمعی برای حل بحران اوکراین بدون مشارکت روسیه موافقت نخواهد کرد».
این دیپلمات ارشد روسیه در ادامه افزود: «بحث جدی در مورد تضمین امنیت بدون روسیه، یک آرمانشهر است و به جایی نمیرسد. روسیه تاکنون فقط شاهد افزایش تهاجمی اوضاع و تلاشهای ناشیانه برای تغییر موضع ترامپ در مورد حل و فصل اوکراین از سوی اتحادیه اروپا بوده است. ایالات متحده به دنبال راههایی برای حل بحران اوکراین است که تضمین کند درگیری از سر گرفته نخواهد شد».
لاوروف درباره چشمانداز نشست سهجانبه روسیه، آمریکا و اوکراین نیز گفت: «روسیه آماده همکاری در هر قالبی است. روسیه آماده بحث در مورد جنبههای سیاسی حل و فصل با اوکراین است اما هنوز هیچ پاسخی از کییف در مورد پیشنهاد ایجاد سه گروه کاری در چارچوب روند استانبول دریافت نکرده است. جلسات سطح بالا باید با نهایت دقت آماده شوند تا اجلاس احتمالی روسیه، اوکراین و آمریکا اوضاع را بدتر نکند. اهمیت ایجاد گروههای کاری در روند استانبول نیز باید برای کییف توضیح داده شود. این امر سطح مذاکرات را افزایش میدهد».
همچنین بلومبرگ نوشته است که حدود ۱۰ کشور آماده اعزام نیروهای خود به اوکراین در چارچوب ارائه تضمینهای امنیتی به کییف پس از امضای توافق صلح میشوند و یک بسته تضمینهای امنیتی نیز احتمالا این هفته تدوین خواهد شد. این رسانه نوشت امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه پس از دیدار روز دوشنبه رهبران اروپایی با «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا درباره هماهنگیها پیرامون ارائه تضمینهای امنیتی به اوکراین اعلام کرد که نیروهای مسلح اروپا باید آماده مشارکت در عملیاتهای صلحبانی در اوکراین پس از پایان درگیریها شوند. این در حالی است که مسکو همواره ایده اعزام نظامیان غربی به قلمرو اوکراین را رد کرده است.
کارولین لویت، سخنگوی کاخ سفید نیز پیشتر اعلام کرده بود که واشنگتن در حال بررسی ارائه پشتیبانی هوایی به عنوان یکی از گزینههای محتمل در چارچوب ارائه تضمینهای امنیتی به اوکراین است. به گفته او، رئیسجمهور آمریکا واقف است که تضمینهای امنیتی برای برقراری صلح پایدار اهمیتی حیاتی دارند.