رژیمهای غذایی نوین مانند فستینگ (روزهداری متناوب) و کتوژنیک توجه زیادی در کاهش وزن و مدیریت بیماریهای متابولیک جلب کردهاند. متخصصان تغذیه بر اجرای صحیح و محدود این رژیمها تأکید دارند تا از عوارض جانبی جلوگیری شود.
رژیم فستینگ و فواید آن
آزیتا حکمتدوست، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در گفتوگو با خبرنگار مهر گفت: «رژیم فستینگ، که بهویژه در مدلهای ۱۲/۱۲، ۱۴/۱۰ و ۱۶/۸ اجرا میشود، به فرد اجازه میدهد که در برخی ساعات روز کالری مصرف کند و در باقی ساعات فقط مایعات بدون کالری مصرف نماید.»
وی افزود: «همچنین نوع دیگری از فستینگ، دو روز در هفته است که در آن فرد تنها در دو روز از هفته کالری مصرف میکند و در باقی روزها تنها مایعات بدون کالری مجاز است.»
حکمتدوست ادامه داد که مطالعات نشان میدهند رژیم فستینگ میتواند در کاهش وزن، بهبود کبد چرب، کاهش چربی خون و کنترل فشار خون بالا مؤثر باشد. همچنین، این رژیم ممکن است در جلوگیری از پیری سلولی و بیماریهای مرتبط با سن نقش حفاظتی ایفا کند.
رژیم کتوژنیک؛ مؤثر، اما محدود به مدت زمان کوتاه
این متخصص تغذیه در مورد رژیم کتوژنیک توضیح داد: «در رژیم کتوژنیک، مصرف کربوهیدرات به شدت محدود شده و چربی بخش عمدهای از انرژی بدن را تأمین میکند. این تغییر باعث میشود بدن بهجای استفاده از گلوکز، از کتونها بهعنوان منبع انرژی استفاده کند.»
وی افزود: «این رژیم در بیماران مبتلا به تشنج مقاوم به درمان یا بهعنوان رژیم کمکی در بیماران سرطانی تحت شیمیدرمانی کاربرد بالینی دارد و در کاهش وزن نیز مؤثر است. اما به دلیل حذف برخی گروههای غذایی، نمیتوان آن را رژیم سالمی برای استفاده طولانیمدت دانست.»
حکمتدوست تأکید کرد که رژیم کتوژنیک باید حداکثر تا دو ماه اجرا شود و برای جلوگیری از کمبودهای تغذیهای، مصرف مکملهای ریزمغذی نیز ضروری است.
متخصصان تغذیه پیشنهاد میکنند که پیش از شروع هر رژیم غذایی نوین، بهویژه رژیمهای محدودکنندهای همچون فستینگ و کتوژنیک، باید با یک متخصص مشورت کرد تا اطمینان حاصل شود که رژیم بهطور صحیح و برای مدت زمان مناسب انجام میشود و از بروز مشکلات تغذیهای و سلامتی جلوگیری گردد.