به گزارش خبرنگار ایرنا، حجتالاسلام عبدالحسین خسروپناه روز چهارشنبه در همایش ملی شیخ شهاب الدین سهروردی در شهر سهرورد بر نوآوری و استقلال مکتب فلسفی اشراق سهروردی تأکید کرد و افزود: با استناد به سیره و آثار سهروردی، حکمت اشراق را یک نظریه و مکتب بدیع و مبتکرانه باید بدانیم که با بهرهگیری هوشمندانه از فلسفه، عرفان و کلام به چالشهای فکری و فرهنگی دوران خود پاسخ داده است.
خسروپناه با اشاره به دوران نوجوانی و جوانی سهروردی، بیان کرد: سهروردی تا ۳۰ سالگی، با سفرهای متعدد و دیدارهای فراوان با اهل معرفت و عرفان، سلوک مستمری را تجربه کرد و این تجربیات عرفانی که با کشف و شهودهای او همراه بود، جرقههای اولیه شکلگیری حکمت اشراق را در ذهن او رقم زد.
وی افزود: این سلوک عرفانی به سهروردی، روششناسی و منطقی مبتنی بر علم حضوری را آموخت و او توانست علم حضوری را به علم حصولی تبدیل کند و این همان نوآوری است که او را به سمت حکمت اشراق سوق داد و در نهایت در ۳۳ سالگی، مکتب اشراق را تعریف و تدوین کرد.
خسروپناه با ردّ ادعای التقاطی بودن مکتب اشراق، گفت: هر اندیشمندی در عصر خود از صاحبنظران و متفکران بهره میبرد، سهروردی نیز از این قاعده مستثنی نبود، او با نگاهی درجه دوم به تمام مکاتب فکری زمان خود از جمله فلسفه، عرفان و کلام و با درک چالشهای پیش روی این حوزهها، مکتب اشراق را بنیان نهاد.
خسروپناه به یکی از چالشهای مهم عصر سهروردی یعنی تعارض میان اسلام و ایران اشاره کرد و آن را یکی از ابعاد کلیدی در شکلگیری مکتب اشراق دانست.
وی اظهار کرد : در آن دوران، تفکری رواج داشت که اسلام را مترادف با عربیت میدانست و ایرانیت را در مقابل آن قرار میداد، سهروردی با بهرهگیری از حکمت خسروانی (ایرانی) و پیوند آن با حکمت قرآنی نشان داد که این دو میتوانند در کنار هم قرار گرفته و همافزایی داشته باشند.
خسروپناه تصریح کرد: این اقدام سهروردی به حل بنیادین تعارض اسلام و ایران کمک شایانی کرد که بعدها شهید مطهری نیز در کتاب "خدمات متقابل اسلام و ایران" به آن پرداخت اما سهروردی این مهم را با بنیانهای فلسفی خود حل کرد.
وی با تأکید بر اینکه حکمت اشراق، حاصل تلفیق دانش پیشینیان، نور قرآن و کشف و شهود عرفانی سهروردی است، افزود: حکمت نور و نورالانوار، نتیجه این تلفیق ابتکاری است که هم از دانش دانشمندان بهره برده، هم از نور قرآن استفاده کرده و هم با کشف و شهود خود به حقیقت رسیده است که دستاورد این مکتب، حل چالشهای فلسفی، کلامی، عرفانی و هویتی (ایران و اسلام) در عصر سهروردی بود.
خسروپناه با اشاره به تسلط سهروردی بر فقه و اصول که در کتاب "رساله اصول فقه" او مشهود است، بر جایگاه رفیع این حکیم به عنوان یک فقیه و اصولی فرهیخته تأکید کرد و گفت: این درک عمیق از مبانی دینی، در کنار تجربیات عرفانی و تسلط بر فلسفه، زمینه را برای خلق مکتبی بدیع و مستقل فراهم آورد که همچنان الهامبخش متفکران است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود بر گستردگی شهرت جهانی شیخ شهابالدین سهروردی و اهمیت مکتب اشراق تأکید کرد و از جوانان خواست تا این شخصیت برجسته را فراموش نکنند.
خسروپناه با بیان اینکه سهروردی با وجود عمر کوتاه خود (کمتر از ۴۰ سال)، مکتب حکمت اشراق را بنیان نهاد و در سراسر جهان، نزد اهل معرفت و فلسفه شناخته شده است، گفت: این نشستها و همایش ها، گامی در مسیر جامعهپردازی و تمدنسازی است و باید یاد و نام بزرگان این دیار را زنده نگه داریم.
خسروپناه در بخش پایانی سخنان خود پیشنهادهایی برای توسعه گردشگری و فرهنگی سهرورد ارائه داد و گفت: سند گردشگری استان زنجان با تاکید بر ظرفیت های قابل توجه منطقه تدوین تا زمینه انتقال ظرفیتهای گردشگری و فرهنگ این سرزمین حکمت و عرفان به گردشگران فراهم شود.
وی ادامه داد: تکمیل آزادراه حکمت از سهرورد تا همدان با توجه به پیشرفت بخشی از این پروژه در دولت شهید رئیسی میتواند به عنوان یک اثر فرهنگی و گردشگری مهم عمل کند.
خسروپناه همچنین بر ضرورت تصویب بنیاد سهروردی در شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد و آمادگی خود را برای همکاری با مسئولان استانی و خیرین در راهاندازی این بنیاد مردمی و نخبگانی اعلام داشت.