بیتردید این کتابها راهی طولانی را طی کردهاند تا به این کتابخانهها برسند. بعضی از آنها از نمایشگاه کتابی بزرگ رسیدهاند و برخی دیگر از یک کتابخانه شخصی کوچک. دراینمیان، اداره خدمات کتابداری، نخستین مقصد این منابع در آستان قدس رضوی است؛ مکانی برای انجام امور فنی مرتبط تا منابع مطالعاتی اهدایی و خریداری شده از میان کارتنهای کتاب بیرون بیایند، ورق بخورند و نام و نشانشان در رایانهها ثبت شود و به مقصد پایانی خود برسند و در نهایت، دانش و دانایی را برای اهل علم و پژوهش به ارمغان بیاورند.به گزارش آستان نیوز، اداره خدمات کتابداری از جمله ادارات سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی است که زیر نظر معاونت کتابخانههای این سازمان، وظیفه انجام تمامی امور فنی خدمات کتابداری براساس استانداردهای بینالمللی را برعهده دارد. در ادامه با علی نوایی حصار، رئیس این اداره به گفتوگو پرداختیم تا با فعالیتها و اقدامات مهم آن در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۴ آشنا شویم.
سفارش و فراهمآوری منابع
رئیس اداره خدمات کتابداری آستان قدس رضوی ابتدا با اشاره به اینکه این اداره وظیفه انتخاب، سفارش، گردآوری، سازماندهی، آمادهسازی و اطلاعرسانی منابع چاپی، دیداری و شنیداری و الکترونیکی کتابخانه مرکزی، کتابخانههای وابسته و کتابخانههای تخصصی این آستان مقدس را بهصورت متمرکز برعهده دارد، تصریح کرد: سازماندهی منابع کتابخانههای موقوفاتی و مؤسسه بقاع متبرکه آستان قدس رضوی از دیگر فعالیتهای این اداره به شمار میآید.نوایی حصار افزود: اداره خدمات کتابداری از نظر ساختار سازمانی دارای دو بخش «سفارش و فراهمآوری منابع» و «سازماندهی و آمادهسازی منابع» است.این مقام مسئول ادامه داد: یکی از مهمترین وظایف این اداره، تأمین منابع مورد نیاز تالارها و کتابخانههای سازمان، روزآمدسازی، پویاسازی و غنای مجموعههای تالارها و کتابخانههای سازمان و ارتقای سطح علمی و فرهنگی جامعه است.وی با اشاره به اینکه این اقدام از دو طریق اعم از خرید منابع و اهدا و نذر فرهنگی انجام میشود، تأکید کرد: خریداری منابع از طریق سفارش به کارگزاران سازمان و همچنین حضور گروههای خرید منابع این سازمان در نمایشگاههای کتاب و بازار نشر کشور صورت میگیرد.
دریافت منابع اهدایی نیز به دو صورت حضوری در سطح شهر مشهد و ارسال از طریق باربری و مرسوله پستی انجام میشود.
سازماندهی و آمادهسازی منابع
نوایی حصار بیان کرد: یکی دیگر از اقدامات اصلی و اساسی اداره خدمات کتابداری آستان قدس رضوی، سازماندهی و آمادهسازی منابع تالارها و کتابخانههای سازمان توسط کارشناسان بخش سازماندهی بهصورت کاملاً متمرکز است.بخش سازماندهی و آمادهسازی منابع با بهرهگیری از فهرستنویسان متخصص با گرایشهای زبان فارسی، عربی، اردو و انگلیسی، مسئولیت ساماندهی منابع را براساس نظام ردهبندی دهدهی دیویی و آخرین استانداردهای بینالمللی کتابداری برای تمام کتابخانههای سازمان بهصورت متمرکز برعهده دارد.وی تصریح کرد: هدف اصلی این بخش، شناساندن آثار به خواننده و همچنین سازمان دادن کتابها و منابع دیداری و شنیداری، بهگونهای است که بازیابی آنها توسط مخاطبان آسان و سریع انجام شود.
مهمترین اقدامات سه ماهه نخست امسال
رئیس اداره خدمات کتابداری آستان قدس رضوی در ادامه، بیان کرد: ۲۵ هزار و ۲۵۹ نسخه کتاب، نشریه، پایاننامه و منابع دیداری و شنیداری در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۴، توسط افراد حقیقی و حقوقی به این سازمان اهدا شده است.
همچنین شرکت در سی و ششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران بهصورت حضوری و مجازی در اردیبهشت ۱۴۰۴ و خریداری ۲۰هزار و ۵۷۳ نسخه منبع مطالعاتی به زبانهای فارسی، عربی و لاتین، ازجمله اقدامات این اداره در سه ماهه ابتدای سال جاری به شمار میآید.نوایی حصار افزود: به همت این اداره در این مدت ۹هزار و ۲۳۵ نسخه کتاب و نشریه اهدایی به کتابخانه سیار و اداره مطبوعات سازمان ارسال شده و ۱۸هزار و ۹۰۳ نسخه کتاب و منبع دیداری و شنیداری به زبانهای فارسی، عربی و لاتین نیز در دفاتر ثبت تالارهای کتابخانه مرکزی و سایر کتابخانههای سازمان و همچنین کتابخانههای موقوفاتی ثبت شده است.وی گفت: از دیگر اقدامات اداره خدمات کتابداری در سه ماهه ابتدای سال جاری میتوان به «ورود اطلاعات ۱۴هزار و ۳۸۱ نسخه کتاب و منابع دیداری و شنیداری خریداری شده در سامانه حسابرس»، «فهرستنویسی، ورود اطلاعات و سازماندهی ۱۴هزار و ۷۳۸ نسخه کتاب» و «افزودن ۹هزار و ۱۷۱ رکورد جدید شامل موضوع، نویسنده، تنالگان و... به بانک مستندات آذرسا» اشاره کرد.این مقام مسئول ادامه داد: همچنین این اداره در این مدت، ۲۰هزار و ۷۱۰ نسخه کتاب برای تالارها و کتابخانههای سازمان آمادهسازی کرد و ۱۱هزار و ۵۱۲ نسخه کتاب و منابع دیداری و شنیداری نیز به تالارها و کتابخانههای سازمان تحویل داد.
نوایی حصار در پایان خاطرنشان کرد: ثبت ۱۱هزار و ۲۰۱ نسخه کتاب در قالب منابع اهدایی کتابخانه آیتالله واعظزاده خراسانی به کتابخانه بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی از دیگر اقدامات اداره خدمات کتابداری این آستان مقدس در سه ماهه ابتدای سال جاری محسوب میشود.