پایگاه خبری جماران: سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در آذربایجان گفت: مکانیسم ماشه ممکن است ما را به سمت خروج از NPT (پیمان عدم اشاعه) سوق دهد و باعث شود بیش از پیش از ارائه برنامه‌های صلح‌آمیز هسته‌ای خود کنار بکشیم. اروپا می‌تواند انتخاب کند که از طریق روش‌های دیپلماتیک، مسیر صلح‌آمیز را پیش ببرد و با مذاکرات مشکل را حل کند یا اینکه مکانیسم ماشه را فعال کند. واقعیت این است که ایران تحت تأثیر ارعاب و فشار، تصمیمی نخواهد گرفت.
محسن پاک آئین در گفت و گو با خبرنگار جماران، در خصوص ویژگی ها و آثار جنگ ۱۲ روزه اخیر گفت: در این جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، تفاوت‌های زیادی با جنگ تحمیلی هشت‌ساله وجود داشت. در جنگ هشت‌ساله، رژیم بعث عراق به رهبری صدام حسین با حمایت تمامی کشورهای منطقه به‌اضافه ایالات متحده و کشورهای شوروی سابق مواجه بود. این حمایت‌ها در زمینه‌های بین‌المللی، تسلیحاتی و رسانه‌ای مشهود بود، اما در جنگ ۱۲ روزه، کشورهای همسایه ایران با اتخاذ مواضع مثبت، به‌ویژه در قالب همکاری‌های اسلامی، از ایران حمایت کرده و تجاوز ایران به اسرائیل را محکوم کردند.
روسیه و چین به‌طور دوجانبه با صدور بیانیه‌هایی از ایران حمایت کردند
وی ادامه داد: کشورهای روسیه و چین نیز به‌طور دوجانبه با صدور بیانیه‌هایی از ایران حمایت کردند و در شورای امنیت سازمان ملل، قوی‌ترین حمایت‌ها را از ایران به عمل آوردند. اکثر کشورهای جهان، به‌ویژه در قالب جنبش عدم تعهد، که یکی از بزرگ‌ترین جنبش‌ها بعد از سازمان ملل به شمار می‌رود و دارای بیشترین تعداد اعضاست، از ایران حمایت کردند. این حمایت‌ها به دلیل فضای دیپلماتی که ایران به دنبال آن بوده و عمق جنایات رژیم صهیونیستی و نفرت عمومی از این رژیم بود.
وزارت خارجه در عرصه‌های مذاکراتی، چه قبل از جنگ و چه پس از آن، همواره از منافع و حقوق مردم ایران دفاع کرده است
پاک آیین با تمجید از دستگاه دیپلماسی، گفت: در خصوص فضای دیپلماتیک، آقای عراقچی با شجاعت، عقلانیت و تلاش بسیار، به همراه همکارانشان، حضوری فعال داشتند. آنها با تماس‌های تلفنی، ارسال نامه به مقامات سازمان ملل و دیگر نهادهای بین‌المللی، ایام بسیار پرباری را سپری کردند. من مشاهده نکردم که کسی انتقادی به دستگاه دیپلماسی داشته باشد. وزارت خارجه در عرصه‌های مذاکراتی، چه قبل از جنگ و چه پس از آن، همواره از منافع و حقوق مردم ایران دفاع کرده است.
انسجام باید حول ولایت فقیه و مبانی اسلامی و ملی ایران شکل گیرد
سفیر پیشین ایران در آذربایجان با اشاره به حضور رهبر انقلاب در مراسم شب عاشورا و ایجاد روحیه مضاعف در جامعه، افزود: حضور حماسی حضرت آقا در شب عاشورای حسینی موجب تقویت امید در کشور و انسجام ملی شد و تصورات نادرست آمریکا و اسرائیل را باطل کرد و جنگ روانی آنها را به چالش کشید. این انسجام ملی باید در چند جهت استمرار یابد. نکته اول این است که انسجام باید حول محور رهبری و بحث ولایت فقیه شکل گیرد. به طور ملموس در طول ایام ۱۲ روز، شاهد بودیم که چگونه وقتی رهبری آگاه، الهی، شجاع و مقتدر در رأس امور باشد، می‌تواند فضای روانی که در روز جمعه رژیم صهیونیستی ایجاد شد را هدایت کند. شهادت فرماندهان، دانشمندان و مردم عادی نتوانست فضا را مدیریت کند، و در عوض با تعیین فرماندهان جدید، ما توانستیم در جنگ ۱۲ روزه موفق شویم؛ لذا انسجام باید حول ولایت فقیه و مبانی اسلامی و ملی ایران شکل گیرد.
ایران وطن ماست و اسلام دین ایرانیان است و هر دو جدا از هم نیستند
وی در واکنش به ایجاد برخی دو قطبی‌ها، تأکید کرد: بسیاری تلاش می‌کردند تا دو قطبی بین ایران و اسلام ایجاد کنند، در حالی که ایران وطن ماست و اسلام دین ایرانیان است و هر دو جدا از هم نیستند. اسلام بخشی جداناپذیر از هویت ایرانی است. باید در چارچوب دفاع از وطن و اعتقادات دینی و عاشورایی به شناخت دشمن پرداخته شود. در گذشته، تشخیص دشمن برای مردم سخت بود و آنها باور نمی‌کردند که آمریکایی‌ها دشمن ایران هستند و به درستی می‌پرسیدند که چرا دشمن‌تراشی می‌کنید. اما پس از وقوع این جنگ، دشمنی آنها به وضوح ثابت شد و مردم حول محور همین دشمن متحد شدند. لازم است که این شناخت درباره دشمن به درستی درک شود و همه بدانند که در یک کشتی نشسته‌ایم و باید در مقابل دشمنان مقاومت کنیم. اگر هر نقطه‌ای از این کشتی سوراخ شود، ممکن است همه غرق شویم.
مکانیسم ماشه از نظر حقوقی و اخلاقی سیاسی فاقد اهمیت است
پاک آئین در ادامه به بحث مکانیسم ماشه پرداخت و گفت: مکانیسم ماشه از نظر حقوقی و اخلاقی سیاسی فاقد اهمیت است، زیرا ترامپ از معاهده برجام خارج شد و هیچ مکانیسم ماشه‌ای علیه او اعمال نشد. اروپایی‌ها به تعهدات خود عمل نکردند، در حالی که ایران به این توافق پایبند بود. هیچ اتفاقی نیفتاد و بحثی از مکانیسم ماشه به میان نیامد. بهانه‌ای که مطرح می‌شود این است که ایران به برجام متعهد است و به دلیل عدم همکاری طرف‌های مقابل، محدودیت‌های هسته‌ای به وجود آمده است. حملات رژیم صهیونیستی و آمریکا به تأسیسات ایران نیز در تلاش است تا به این بهانه، ایران را تحت فشار قرار دهد.
نباید مکانیسم ماشه را به یک تابو تبدیل کنیم
وی افزود: ما نباید مکانیسم ماشه را به یک تابو تبدیل کنیم. ما تهدیدات زیادی از سوی آمریکایی‌ها داشتیم و یک ضرب‌المثل می‌گوید: «وقتی ۱۰۰ آمد، ۹۰ هم پیش ماست.» آنها قبل از فعال‌سازی مکانیسم ماشه، به کشور ما حمله کردند و در واقع آخرین مرحله یعنی ارعاب و فشار نظامی را انجام دادند، اما موفق نشدند و جهان به شکست ترامپ و نتانیاهو اعتراف کرده است.
مکانیسم اعمال فشار اگر اجرا شود، به ضرر اروپایی‌ها خواهد بود و مسیر همکاری ایران با آژانس را به طور کامل تغییر می‌دهد
پاک آیین تصریح کرد: مکانیسم ماشه تنها مرحله ۹۰ است و اگر هم اجرایی شود شدیدتر از جنگ علیه ایران نخواهد بود و ما آن را مدیریت خواهیم کرد. اما روش عاقلانه این است که اروپایی‌ها به دنبال فعال‌سازی این مکانیسم نروند، زیرا در صورت انجام این کار، با واکنش ایران رو به رو خواهند شد. حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران توسط آمریکا باعث شد که ما به طور طبیعی همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را متوقف کنیم و این برنامه را در اختیار آن قرار ندهیم.
وی یادآور شد: مکانیسم ماشه ممکن است ما را به سمت خروج از NPT (پیمان عدم اشاعه) سوق دهد و باعث شود بیش از پیش از ارائه برنامه‌های صلح‌آمیز هسته‌ای خود کنار بکشیم. اروپا می‌تواند انتخاب کند که از طریق روش‌های دیپلماتیک، مسیر صلح‌آمیز را پیش ببرد و با مذاکرات مشکل را حل کند یا اینکه مکانیسم ماشه را فعال کند. واقعیت این است که ایران تحت تأثیر ارعاب و فشار، تصمیمی نخواهد گرفت. مکانیسم اعمال فشار اگر اجرا شود، به ضرر اروپایی‌ها خواهد بود و مسیر همکاری ایران با آژانس را به طور کامل تغییر می‌دهد، که به نظر من در جهت منافع آنها نخواهد بود.
آمریکا قابل اعتماد نیست
در رابطه با اروپا، کماکان راه مذاکره باز است
سفیر پیشین ایران در آذربایجان با تأکید بر غیر قابل اعتماد بودن آمریکا، گفت: آمریکا نشان داده که قابل اعتماد نیست و این موضوع تنها مختص ما نیست؛ بلکه در مورد مردم آمریکا نیز همین است. زیرا ترامپ به راحتی دروغ می‌گوید و هر روز نظر خود را تغییر می‌دهد و نمی‌توان به آن اعتماد کرد. امروز نه تنها مردم کشورش، بلکه کشورهای دیگر هم به او اعتماد ندارند و ما نیز به او اعتماد نمی‌کنیم. در رابطه با اروپا، کماکان راه مذاکره باز است و ما حساب آنها را از آمریکا جدا کرده‌ایم. اروپایی‌ها باید از این حداقل اعتمادی که وجود دارد، قدر آن را بدانند و اجازه ندهند که مانند آمریکایی‌ها به حساب بیایند.