به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، روز عرفه روزی است که مسلمانان در سراسر جهان، چه در صحرای عرفات و چه در خانه‌ها و مساجد، با روزه، دعا، تلاوت قرآن و یاد خدا، به پروردگار عالمیان نزدیک می‌شوند. این روز فرصتی است برای تجدید ایمان، طلب بخشش و آمادگی برای عید قربان که روز پس از آن برگزار می‌شود و با تمام ابعاد دینی، تاریخی، معنوی و فرهنگی خود، یکی از بزرگ‌ترین و ارزشمندترین روزهای سال اسلامی است که وحدت، تواضع و امید به رحمت الهی را در دل مسلمانان زنده نگه می‌دارد.
روز عرفه، نهمین روز از ماه ذی‌الحجه است و جایگاهی ویژه در میان مسلمانان جهان دارد. این روز نه‌تنها برای حجاج بیت‌الله‌الحرام که در مراسم حج حضور دارند از اهمیت بالایی برخوردار است، بلکه برای تمامی مسلمانان در سراسر جهان فرصتی بزرگ برای نزدیک شدن به خداوند و کسب رحمت و مغفرت الهی محسوب می‌شود.
این روز از منظر دینی و تاریخی، روزی است که خداوند دین اسلام را کامل و نعمت خود را بر پیامبر اکرم (ص) تمام کرد و اسلام را به‌عنوان دین جاودانه برای بشریت برگزید. این واقعیت در آیه سوم سوره مائده قرآن کریم آمده است: «امروز دین‌تان را برایتان کامل و نعمتم را بر شما تمام کردم و اسلام را برای شما به‌عنوان دین پسندیدم». در این روز همچنین پیامبر اکرم (ص) خطبه تاریخی و پرمعنای خود را در صحرای عرفات ایراد کرد که در آن بر وحدت، برابری و مسئولیت‌های اخلاقی مسلمانان تأکید شد.
روز عرفه برای حجاج نقطه اوج مناسک حج است. آنان از منا به سوی صحرای عرفات واقع در حدود ۲۰ کیلومتری شرق مکه حرکت می‌کنند و از ظهر تا غروب آفتاب در حالتی به نام «وقوف» به دعا، استغفار و نیایش مشغول می‌شوند. وقوف عرفات از ارکان اصلی حج و بدون آن حج باطل است، تا آنجا که پیامبر اسلام (ص) فرموده‌اند: «الحج عرفه» یعنی «حج همان روز عرفه است». در این روز حجاج در مسجد نمیره نماز ظهر و عصر را به صورت جماعت و در وقت ظهر اقامه می‌کنند و با دستانی بلند به سوی آسمان دعا و از خداوند طلب رحمت و بخشش می‌کنند. پیامبر اکرم (ص) همچنین فرموده‌اند: «هیچ روزی نیست که خداوند در آن تعداد بیشتری از بندگان را از آتش جهنم آزاد کند جز روز عرفه».
عرفه برای مسلمانانی که در حج حضور ندارند نیز فرصتی طلایی برای عبادت و تقرب به خداست. روزه گرفتن در این روز بسیار توصیه شده و اعتقاد بر این است که روزه عرفه گناهان سال گذشته و سال آینده را پاک می‌کند. علاوه‌بر روزه، مسلمانان در این روز به ذکر، دعا، استغفار و تلاوت قرآن می‌پردازند و با نیت خالص، ایمان خود را تجدید می‌کنند. در بسیاری از جوامع مسلمان، این روز با گردهمایی‌های خانوادگی، تبریک‌گویی و کمک به نیازمندان همراه است.
روز عرفه از منظر نمادین تجسم تسلیم کامل در برابر خداوند و یادآور ایثار و اطاعت حضرت ابراهیم (ع) در فرمان الهی برای قربانی کردن فرزندش اسماعیل (ع) است که در ایام ذی‌الحجه گرامی داشته می‌شود. این روز نمادی از برابری و وحدت است، زیرا میلیون‌ها حاجی که لباس احرام سفید بر تن دارند، فارغ از ثروت و مقام، در برابر خداوند برابر و یکسان ایستاده‌اند.
آداب و رسوم روز عرفه در کشورهای مختلف
روز عرفه در کشورهایی همچون عمان علاوه‌بر جنبه عبادی، جلوه‌های فرهنگی نیز دارد و در آن خانواده‌ها پس از روزه‌داری با غذاهای سنتی افطار، همچنین خانه‌ها را تزئین و با عطرهای خوشبو معطر می‌کنن. و زنان با حنا دست‌های خود را زینت می‌دهند. این ترکیب عبادت و فرهنگ، روحیه‌ای از کرامت، وحدت و مهمان‌نوازی را به نمایش می‌گذارد.
در عربستان سعودی و دیگر کشورهای خلیج فارس حاجیان مناسک اصلی ایستادن در کوه عرفات از ظهر تا غروب را انجام می‌دهند که مهم‌ترین رکن حج است و مسلمانان غیر حاضر در حج در خانه روزه می‌گیرند و به دعا و تفکر می‌پردازند. این روز با گردهمایی‌های خانوادگی و تقسیم غذا همراه است که پیوندهای اجتماعی و خانوادگی را تقویت می‌کند و از نظر معنوی اهمیت دارد، زیرا به نزول آخرین آیات قرآن و خطبه وداع پیامبر (ص) مربوط است.
مصری‌ها روز عرفه را با روزه‌داری و حضور در نمازهای جماعت مساجد گرامی می‌دارند. همچنین در این روز به دیدار خانواده و دوستان می‌روند، عید را به یکدیگر تبریک می‌گویند و پس از افطار غذاهای سنتی را با هم به اشتراک می‌گذارند. در مساجد سخنرانی‌ها و تلاوت‌های ویژه‌ای برگزار می‌شود که بر توبه و رحمت خداوند تأکید دارد.
روز عرفه در ترکیه با روزه‌داری و حضور در مساجد برای نماز و سخنرانی‌هایی درباره بخشش و تجدید روحیه برگزار می‌شود. خانواده‌ها به‌طور معمول پس از غروب آفتاب دور هم جمع می‌شوند و غذاهای ساده‌ای می‌خورند که نشان‌دهنده فضای متواضعانه و معنوی این روز است.
روز عرفه در کشورهای جنوب آسیا همچون هند، پاکستان و بنگلادش، ممکن است به دلیل اختلاف در رؤیت هلال ماه یک روز تفاوت داشته باشد، اما این روز با روزه، نماز و صدقه دادن بزرگ داشته می‌شود و مسلمانان به‌ویژه کسانی که قادر به انجام حج نیستند، عباداتی از جمله خواندن دعای عرفه را انجام می‌دهند. تقسیم غذا با همسایگان و نیازمندان در این روز در کشورهای جنوب آسیا بسیار رایج است که این اقدام پیوندهای اجتماعی را تقویت می‌کند. این روز زمانی برای تفکر شخصی و آماده شدن معنوی برای عید قربان است که روز بعد آن برگزار می‌شود.
مسلمانان در اندونزی و مالزی در روز عرفه روزه می‌گیرند و روز را به دعا و تلاوت قرآن می‌گذرانند. برنامه‌های اجتماعی این روز در این کشورها شامل سخنرانی‌هایی درباره اهمیت عرفه و فضیلت‌های توبه است. همچنین این روز برای تقویت پیوندهای خانوادگی از طریق دید و بازدید و به اشتراک گذاشتن غذا استفاده می‌شود.
در کشورهای شمال آفریقا همچون مراکش، الجزایر و تونس نیز در روز عرفه روزه‌داری به‌طور گسترده انجام می‌شود و با حضور در مساجد برای نمازهای ویژه و سخنرانی‌ها همراه است. این روز با اعمال خیریه و همبستگی اجتماعی مشخص می‌شود و خانواده‌ها با تبریک و تبادل غذا به یکدیگر احترام می‌گذارند. فضای معنوی روز عرفه جدی و متمرکز بر طلب بخشش و آماده شدن برای جشن‌های عید است.
روز عرفه در ایران با آداب خاصی برگزار می‌شود که شامل غسل کردن، خواندن نماز ویژه عرفه و زیارت امام حسین (ع) است. بسیاری از شیعیان این روز را فرصتی برای توبه و طلب مغفرت می‌دانند و به دعا و نیایش می‌پردازند. همچنین خواندن دعای عرفه که از امام حسین (ع) نقل شده، از اعمال مهم این روز محسوب می‌شود و اعتقاد بر این است که انجام این اعمال موجب قبولی دعا و بخشش گناهان می‌شود.
