شناسهٔ خبر: 71817786 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: باشگاه خبرنگاران جوان | لینک خبر

جدال جشن و آتش؛ چهارشنبه سوری که جان‌ها را می‌سوزاند

چهارشنبه آخر سال یکی از آداب کهن ایران زمین و دیار لرستان است که از دیرباز تاکنون در قاب سنن و رسوم خاص در این سرزمین باستانی برگزار می‌شود.

صاحب‌خبر -

باشگاه خبرنگاران جوان؛ رضوان پاک منش -  مردم ایران زمین آئین و یادمان‌هایی در هنگامه‌های گوناگون برپا می‌داشتند که برخی مانند چهارشنبه سوری در فرهنگ این سرزمین پایدار شده است و ریشه در منش، اخلاق و خرد نیاکان ما دارد و در این رسوم اعتقاد به پروردگار، امید به زندگی، پاکسازی محیطی و نبرد با اهریمنان در قالب نهادها، نمایش‌ها و آئین‌های گوناگون نمایشی گنجانده شده است. 

چهارشنبه سوری، آئینی برجای مانده از ایران باستان است که در نقاط مختلف ایران زمین پیش از رسیدن نوروز برگزار می‌شود و ایرانیان با اتحاد و همبستگی و ابراز شادی از سال گذشته، با انجام مراسمی خاص به شادی و سرور بر می‌خیزند. 

در ایران باستان، چند روز قبل از نوروز مردمانی به نام آتش افروزان به شهر‌ها و روستا‌ها می‌رفتند تا مردم را برای این آیین آماده کنند، آتش افروزان، زنان و مردانی بسیار هنرمند بودند که با برگزاری نمایش‌های خیابانی، دست افشانی ها، سروده‌ها و آواز‌های شورانگیز به سرگرم کردن و خشنود ساختن مردمان می‌پرداختند و هدف آنها انتقال نیروی فزاینده و نیک به مردمان برای چیره شدن بر غم و افسردگی بود. 

آنان که زنان و مردان شادی بخش خوانده می‌شدند در روزگار ما هنوز نمود کوچکی از خود را زیر نام خواجه پیروز یا حاجی فیروز زنده نگاه داشته‌اند که البته از هنرمندی زن یا مرد آتش افروز در دوران گذشته بسیار دور است. 

هر ساله در آخرین شب چهارشنبه سال برنامه‌های ویژه این جشن با تفاوت‌هایی اندک در اغلب نقاط کشورمان برگزار می‌شود و مردم استان لرستان نیز چهارشنبه آخر سال در قاب آئین‌های کهن برجای مانده از گذشتگان جشن می‌گیرند. 

آنان بیرون از خانه در فضایی مناسب، آتشی روشن می‌کنند، اهل خانه، زن و مرد و کودک از روی آتش می‌پرند و با گفتن «زردی من از تو، سرخی تو از من»، بیماری، ناراحتی و نگرانی‌های سال کهنه را به آتش می‌سپارند، تا سال نو را با آسودگی و شادی آغاز کنند. 

در برخی نقاط لرستان اعتقاد بر این است با روشن کردن آتش و پریدن از روی آن باید چهارشنبه سوری از خانه بیرون رفت، همراه بقیه مردم جشن گرفت و شاد و سرخوش بود تا سال جدید شاد و پر از پیروزی باشد. 

این در حالیست که متاسفانه این جشن و سرور طی سالیان گذشته با استفاده از مواد آتش زا، ترقه و نارنجک سلامت بسیاری از مردم را به خطر انداخته و خوشی زودگذر را به یک عمر پشیمانی و ناخوشی تبدیل کرده است که در این راستا آگاهی و فرهنگ سازی امری ضروری به نظر می‌رسد. 

هر چند در سالیان اخیر با دور شدن از اصل شادی و آداب و رسوم مرتبط با این آیین کهن، چهره غالب این جشن حتی از ترقه گذشته و بجای شادی و مهمانی و دورهمی‌های دوستانه به میدان جنگ پرتاب نارنجک و بمب‌های دست ساز تبدیل شده است که احیا و بازگشت به اصل، می‌تواند این بیراهه رفتن‌ها را متوقف کند.

انهدام باند فروش مواد محترقه پرخطر در فضای مجازی توسط پلیس فتا لرستان

سرهنگ حسین سپه وند رئیس پلیس فتا لرستان اظهار داشت: در پی رصد فضای مجازی توسط کارشناسان پلیس فتا شهرستان بروجرد، اعضای یک باند ۳ نفره  که در یکی از شبکه‌های اجتماعی اقدام به فروش مواد محترقه می‌کردند، شناسایی و با توجه به خطرات این مواد برای شهروندان، به‌ویژه کودکان و نوجوانان، دستگیری این افراد در دستور کار پلیس فتا قرار گرفت. 

وی با تأکید بر اینکه خرید و فروش و آموزش ساخت مواد محترقه و منفجره در فضای مجازی طبق قوانین جرم محسوب می‌شود، افزود: بررسی‌های انجام‌شده نشان داد که این افراد با انتشار پست‌ها و تبلیغات گسترده، اقدام به فروش انواع مواد محترقه می‌کردند و بدون توجه به مخاطرات آن، این مواد را در اختیار دیگران قرار می‌دادند. 

سرهنگ سپه وند با اشاره به اینکه فروش مواد محترقه در فضای مجازی ممنوع بوده و با متخلفان برخورد قانونی خواهد شد، از  والدین عزیز خواست، بر فعالیت‌های مجازی فرزندان خود نظارت داشته باشند و از ورود آنان به این حوزه جلوگیری کنند. 

رئیس پلیس فتا لرستان خاطر نشان کرد: شهروندان در صورت مشاهده صفحات دارای محتوای مجرمانه می‌توانند از طریق سایت پلیس فتا به نشانی  www.fata.gov.ir یا شماره تماس ۰۹۶۳۸۰  گزارش‌های خود را به صورت ۲۴ ساعته با کارشناسان این مجموعه در میان بگذارند.

سنتی قدیمی که به جشنی پرمخاطره تبدیل شده است

سجاد نعمتی مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی شهرداری خرم‌آباد گفت: چهارشنبه سوری از سنت‌های قدیمی ایرانیان است که در گذشته در نقاط از پیش تعیین شده با روشن کردن آتشی مختصر جهت رفع کدورت بین اقوام در نزدیکی به ایام عید انجام می‌شد. 

وی افزود: اما امروزه این سنت کهن تبدیل به جشنی پرمخاطره شده است و در چند سال گذشته از ترقه و مواد محترقه عبور کرده و نارنجک و مواد منفجره خطرناک استفاده می‌شود. 

نعمتی تاکید کرد: در چهارشنبه سوری بغیر از سوزاندن کاغذ و زباله و موادی دیگر که زحمت مضاعفی را برای پاکبانان ایجاد شده بلکه سبب آلودگی‌های صوتی و آسیب‌های شدید جسمی می‌شود.

فوت سالانه  ۲‌نفر بر اثر سوختگی بالای ۹۰ درصد

مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی شهرداری خرم‌آباد توصیه کرد: زنان باردار بهتر است جز در موارد خیلی ضروری ذر این روز به بیرون نروند، زیرا شوک حاصل از انفجار مواد محترقه ممکن است منجربه سقط جنین شود. 

نعمتی افزود: به هیچ عنوان در چنین روزی با فرزند کوچک و خردسال خود بیرون نروید، زیرا ممکن است در یک لحظه حواستان نباشد و فرزند شما به محدوده پرخطر و مواد محترقه نزدیک شود  و آسیب جبران ناپذیری ایجاد کند. 

نعمتی تاکید کرد: سوختگی دردناک‌ترین و شایع‌ترین حادثه‌ای است که برای جوانان و‌نوجوانان در چهارشنبه سوری ایجاد می‌شود به طوریکه هر سال حداقل دو نفر برا ثر سوختگی بالای ۹۰ درصد جان خود را از دست می‌دهد.

بازداشت اخلالگران شب چهارشنبه سوری تا پایان ۱۵ فروردین ۱۴۰۴

دادستان خرم آباد نیز گفت: با توجه به نزدیک شدن به ایام پایانی سال و شور و شوق مردم در استقبال از سال نو، متاسفانه تعدادی افراد سودجو و فرصت‌طلب به بهانه چهارشنبه آخر سال موسوم به چهارشنبه‌سوری اقدام به تهیه انواع مواد محترقه، منفجره و آتش‌زای غیرمجاز و غیراستاندارد و توزیع آن بین قشر جوان و نوجوان می‌کنند. 

وی افزود: خریداران اینگونه مواد بعضا سهوا یا از روی ناآگاهی با بکارگیری و استفاده آن در معابر عمومی سطح شهر و مراکز پرجمعیت، با پرتاب ترقه، فشفشه و افروختن آتش در معابر عمومی ضمن بروز صدا‌های مهیب انفجاری و ایجاد رعب و وحشت در مردم، آسایش و آرامش شهروندان را نیز سلب کرده و به تبع آن زمینه اخلال در نظم، آسایش و امنیت عمومی و ایجاد مزاحمت برای خانواده‌ها بویژه بانوان و اطفال را فراهم می‌کنند. 

وی با اشاره به تشکیل شعب ویژه در حوزه قضایی جهت رسیدگی به این پرونده ها، تصریح کرد: دستگاه قضا اخلالگران نظم و آرامش مردم در چهارشنبه آخر سال را تا پایان ۱۵ فروردین۱۴۰۴ بازداشت می‌کند.