باشگاه خبرنگاران جوان؛ مینا عظیمی - وب سایت الخنادق در گزارشی درخصوص محدودیت‌های آمریکا علیه عراق اعلام کرد: طولی نکشید که آمریکا، عراق را به حالت اول بازگرداند. معافیت آمریکا برای عراق درخصوص خرید گاز از ایران در ۷ مارس به پایان رسید و بدون شک دولت فعلی در واشنگتن آن را تمدید نخواهد کرد. تصمیم روشن است: توقف عرضه گاز ایران به عراق و سوق دادن این کشور به یک بحران انرژی بدون پایان.
این اولین بار نیست که واشنگتن از پرونده برق به عنوان سلاحی علیه عراق استفاده می‌کند، اما آنچه جدید است این است که بغداد امروز با نبود جایگزین و شرایط منطقه درمانده‌تر به نظر می‌رسد.
اکنون سناریو مشخص شده است. واشنگتن از واردات انرژی عراق از ایران و از هرگونه تلاش جدی برای ایجاد جایگزین‌های عملی جلوگیری می‌کند. عراقی‌ها با یک فاجعه اجتناب ناپذیر رو‌به‌رو هستند. همه می‌دانند که عراق آمادگی قطع گاز ایران را ندارد، اما آمریکایی‌ها می‌خواهند بدون توجه به نتیجه، عراق را در یک عمل انجام‌شده جدید قرار دهند.
عراق تنها اهرمی برای افزایش فشار آمریکا به ایران
نکته عجیب و قابل تامل این است واشنگتن، که ادعا می‌کند به ثبات عراق اهمیت می‌دهد، همان کسی است که جایگزین‌های قابل تحقق را از این کشور دریغ می‌کند. حتی زمانی که مقامات آمریکایی درباره پروژه‌های اتصال برق عراق به کشور‌های حاشیه خلیج فارس صحبت کردند، مشخص بود که این موضوع چیزی جز مصرف رسانه‌ای نیست، زیرا این پروژه‌ها سال‌ها طول می‌کشد تا اجرا شوند، در حالی که بحران عراق همین اکنون و نه چند سال دیگر درحال تشدید است.
آمریکایی‌ها یک هدف ثابت دارند: منزوی کردن ایران و عراق چیزی جز یک اهرم فشار اضافی برای واشنگتن نیست، همانطور که لبنانی‌ها سال‌ها پیش بودند، زمانی که واشنگتن وعده داد به این کشور برای تامین برق از طریق مصر و اردن کمک کند، فقط برای اینکه مانع از ورود نفت ایران شود. در آن زمان، گاز مصر نرسید و دولت آمریکا هیچ حمایت واقعی ارائه نکرد و همین سناریو اکنون در عراق تکرار می‌شود.
مقامات عراقی نیازی به اعلام ناتوانی خود نداشتند، واقعیت واضح‌تر از هر بیانیه‌ای است. هیچ جایگزین سریعی وجود ندارد، هیچ برنامه آماده‌ای وجود ندارد و کشور به سمت یک بحران باز پیش می‌رود. پروژه‌های اتصال برق با کشور‌های حاشیه خلیج فارس کامل نشده است، خودکفایی در گاز عراق هنوز ممکن نیست و واردات گاز از کشور‌های دیگر نیاز به زیرساخت‌هایی دارد که وجود ندارد.
سناریو‌های محتمل برای عراق
این بحران عراق را با چندین سناریو رو‌به‌رو می‌کند که نه پیش‌بینی، بلکه بیشتر برداشتی از تاریخ پر فراز و نشیب بغداد با تجربیات مشابه است:
یک: تسلیم شدن به شروط آمریکا، به این معنی که عراق جهت‌گیری‌های سیاسی و اقتصادی واشنگتن را بپذیرد، همکاری با ایران را کاهش دهد و به شرکت‌های آمریکایی امتیازاتی در بخش انرژی بدهد. این گزینه ممکن است شبح بحران را به طور موقت دور کند، اما منجر به یک اختلاف داخلی شدید خواهد شد.
دو: پناه بردن به راه حل‌های موقت از طریق خرید برق از کشور‌های دیگر به مقادیر محدود یا تلاش برای راه‌اندازی نیروگاه‌ها با سوخت جایگزین، اما این اقدامات مانع از اعتراضات شدید مردم عراق در خیابان‌ها نخواهد شد.
و آخرین سناریو: اعتراضات شدید در خیابان‌ها که محتمل‌ترین سناریو است منجر شود اتفاقاتی که برای دولت پیشین عراق افتاد یعنی سرنگونی تکرار شود. به ویژه دولت عادل عبدالمهدی، که به دلیل خدمات ضعیف و قطع برق با خشم گسترده مردمی رو‌به‌رو شد.
نقشه آمریکا برای ترسیم عراق براساس منافع خود
عراق در میانه‌ی فشار‌های داخلی و خارجی بی‌پایان، امروز بر لبه پرتگاه هرج و مرج قرار دارد. صحنه سیاسی این کشور با درهم تنیدگی شدید منافع قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی مشخص می‌شود. عراق به زمین بازی برای تسویه حساب بین قدرت‌های بزرگ، به ویژه آمریکا، تبدیل شده است.
مداخلات آمریکا، که شکل‌های مختلفی از تحریم‌های اقتصادی و محدودیت‌های سیاسی به خود می‌گیرد، دیگر محدود به محاصره نظامی و امنیتی عراق نیست، بلکه فراتر از آن به تلاش برای ترسیم نقشه جدیدی از نفوذ اقتصادی و سیاسی از طریق اعمال فشار بر منابع انرژی رسیده است.
آمریکا که عراق را نقطه اتکای مهمی در نبرد منطقه‌ای خود علیه ایران می‌داند، از پرونده برق و گاز به عنوان ابزاری برای باج‌گیری استفاده می‌کند، مانع از فعال‌سازی هرگونه جایگزین واقعی می‌شود و این کشور را مجبور می‌کند در مسیر گزینه‌های غیرممکن حرکت کند.
این مداخله آمریکا، که از دور به عنوان سیاست فشار و مهار به نظر می‌رسد، در واقع بخشی از یک استراتژی بزرگتر برای بازسازی عراق در چارچوب منافع خاص آمریکا، با بی‌توجهی کامل به نیاز‌های مردم عراق و بحران‌های مداوم آن است. در میان این مداخلات، عراق خود را بین شروط تحمیلی آمریکا و چالش‌های ساختاری و فرهنگی واقعیت داخلی گم شده می‌یابد، که تمام تلاش‌های اصلاحی را مختل می‌کند و بحران‌های سیاسی و اقتصادی آن را عمیق‌تر می‌کند.
منبع: الخنادق