سرویس استانهای خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): حبیبالله محمودیان متولد ۱۳۲۹ در ایلام و فارغالتحصیل مقطع دکتری رشته «باستانشناسی پیش از تاریخ ایران» و از چهرههای مطرح علمی و پژوهشی ایلام است که تلاشها و فعالیتهای مستمرش در حوزههای فرهنگ و پژوهش و نشر، در سطح ملی و بینالمللی حائز اهمیت است.
وی ناشر و مؤلف دهها عنوان کتاب متکی بر یافتههای پژوهشی در حوزه باستانشناسی، تاریخ، جغرافیای تاریخی و ایلام شناسی است. مؤلف نمونه استان در سالهای: ۱۳۷۹ و ۱۳۸۸، ناشر نمونه استان در سالهای ۱۳۹۱، ۱۳۹۵، ۱۳۹۶، ۱۳۹۷، ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ از سوی ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و انتخاب کتاب «اطلس زیارتگاههای استان ایلام» به عنوان کتاب سال در نخستین دوره جایزه کتاب سال (۱۳۹۶) از دیگر موفقیتهای اوست.
او در طول ۵۰ سال فعالیتهای آموزشی، پژوهشی، در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی موفق به انجام دهها پروژه و طرح پژوهشی و مطالعاتی و نیز تألیف دهها مقاله در عرصه باستانشناسی، تاریخ، تمدن و فرهنگ ایران زمین و مسائل تعلیم و تربیت شده که در مجلات ملی و بینالمللی چاپ و منتشر شده است. با این ناشر فعال گفتوگویی انجام شده که در ادامه از نظر مخاطبان میگذرد.
در سال جاری چند عنوان کتاب منتشر کردید؟
در سال ۱۴۰۳ تعداد ۲۵ عنوان کتاب در این واحد انتشاراتی چاپ و منتشر شده است.
تمرکز نشر بر چه موضوعات و محورهایی استوار است؟
انتشارات زاگرو به عنوان یک ناشر تخصصی در عرصه تمدن و فرهنگ، تاریخ و باستان شناسی، تلاش کرده تا آثاری که با تاریخ و تمدن همخوانی دارد را در اولویت چاپ و نشر قرار دهد.
وضعیت چاپ و نشر در سال جاری را در ابعاد مختلف چگونه ارزیابی و تحلیل میکنید؟
چاپ و نشر کتاب در فرایند اجرایی، تحت تأثیر عوامل مختلفی است. علاقه به نوشتن و نگاشتن در عرصههای مختلف نسبتاً مطلوب ارزیابی میشود اما اهتمام برای تولید کتاب با معیارهای قابل قبول علمی و جدیت در این زمینه روند کاهشی پیدا کرده است. به این معنی که بخش عمدهای از آثار منتشر شده توسط نویسندگان، حاصل اندیشه و تفکر خلاق آنان نیست، بلکه در بسیاری از موارد انعکاس نظرات، نوشتهها و مطالب دیگران است. تولید کتاب به منظور کسب امتیاز مورد نیاز ارتقاء در سیستم اجرایی سازمانها، نهادها و مراکز علمی و آموزشی مسئله کیفیت تولیدات علمی را کاهش داده و به عنوان یکی از عوامل منفی کیفیت مطرح است. سهم تولید کتاب کودک و نوجوان نسبت به آمار چاپ و نشر کتاب، درصد پائینی را به خود اختصاص داده است. از طرفی حمایت از چاپ و نشر کتابهای فاخر هم با محدودیت روبهروست، لذا در این زمینه تلاش کمتری صورت میپذیرد.
ناشران ایلامی با چه چالشهایی در سال جاری روبهرو بودند؟
قطع حمایتهای مرتبط با خرید کتاب، افزایش هزینههای چاپ و نشر و جایگزینی رسانههای مجازی و نشر دیجیتال میزان تولیدات چاپی را کاهش داده است.
توجه و میزان حمایتهای دولت از تلاشهای انجام شده در حوزه چاپ و نشر و حمایت به چه میزان است؟
از چاپ و نشر کتاب در سال ۱۴۰۳ حمایت صورت نپذیرفته و اگر هم مواردی اتفاقی مورد حمایت قرار گرفته در قالب برنامهها و برگزاری رویدادهای دیگر فرهنگی بوده است.
نقش ناشران در بالا بردن کیفیت محتوایی کتاب در میان جوامع مختلف هدف را چگونه ارزیابی می کنید؟
شکی نیست که ناشران نقش عمدهای در انتشار علم و یافتههای علمی ایفا میکنند. توجه به محتوا بسیار مهم و کلیدی است. در این زمینه تلاش و فعالیت همه تلاشگران تولیدات علمی (نویسنده، ناشر، کارشناس، مسئول اجرا، ارزشیاب و…) را میطلبد که به نظر میرسد موضوع با جدیت اجرا و پیگیری نمیشود.
پیشنهادات شما در خصوص بالا بردن کیفیت محتوایی و ظاهری کتاب در استان ایلام چیست؟
برنامهریزی کلان برنامهریزان سازمانهای مسئول در امر چاپ و نشر برای تولید آثار منطبق با معیارهای شناخته شده علمی با بهرهگیری از توان علمی اندیشمندان و صاحبان فکر و اندیشه، اعمال قوانین، مقررات، دستورالعملها و کلیه مستندات قانونی توسط ناشران و نظارت واقعی پرکار و فعالیت موسسات نشر کتاب، برگزاری دورههای مهارت آموزی توسط خبرگان عرصه چاپ و نشر، حمایتهای هدفمند دولت از آثار فاخر، حمایتهای قانونی از مراکز انتشارات کتاب، اهتمام در ارزیابی و ارزشیابی محتوای کتاب، افزایش عرصه نقد و بررسی آثار و… مورد توجه بیشتر قرار گیرد.
سخن پایانی شما را میخوانیم.
دنیای امروز، دنیای علم و بهرهگیری از تولیدات علمی است. علم هدایت جامعه را بر عهده دارد، لذا توجه به تولیدات علمی جامعه را به سمت توسعه و پیشرفت هدایت میکند. بنابراین، تلاش سازمانهای فرهنگی برای بهرهگیری از تولیدات علمی و تشویق عالمان و اندیشمندان و صاحبان فکر و اندیشه به ارائه، تدوین و انتشار یافتههای تحقیقی، نوآوری و پژوهشی میتواند این مسیر اندیشمندانه را برای توسعه و آبادانی کشور باز کند. نقش رسانهها، اهتمام دولتمردان و همه دست اندرکاران امور فرهنگی، علمی و آموزشی در این عرصه با اهمیت قلمداد میشود.
∎