به گزارش قدس آنلاین، این برنامه که تلاش کرده با سوژه‌هایی متنوع از سراسر جهان اسلام، گروه‌های سنی مختلف و تخصص‌های متعدد، جهان‌شمول بودن آموزه‌های قرآن را به منصه ظهور برساند، در دو فصل گذشته توانسته بود از یک برنامه داخلی، فراتر برود و به رویدادی بین‌المللی تبدیل شود و حالا میزبان قاریان و شرکت‌کنندگانی از کشورهای مختلف است.

این برنامه در فصل های قبل، بازتاب گسترده‌ای در کشورهای اسلامی داشته است. تلاوت‌ها و بخش‌های مختلفی از محفل در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست شده و تحسین علاقه‌مندان به قرآن در نقاط مختلف جهان را برانگیخته است. بسیاری از قاریان و علاقه‌مندان قرآن از کشورهای عربی، آسیای میانه و حتی اروپا و آمریکا این برنامه را دنبال می کنند و آن را برنامه ای نوآورانه در عرصه قرآن می دانند.

این برنامه در فصل سوم که هر شب ساعت ۱۷ قبل از اذان مغرب روی آنتن شبکه سه می رود، تغییراتی در ترکیب میز داوران یا میزبانان داشته است و در کنار چهره‌های نام‌آشنای محفل همچون حامد شاکرنژاد قاری بین‌المللی و حافظ قرآن، احمد ابوالقاسمی داور و کارشناس مطرح قرآنی، حجت‌الاسلام غلامرضا قاسمیان استاد حوزه و دانشگاه و حسنین الحلو قاری شناخته شده قرآن در آستان حضرت عباس (ع) عراق، مخاطبان در این فصل از «محفل» شاهد حضور سه چهره جدید هستند. یک متخصص قرآنی از افغانستان که با تسلط و بیان ویژه‌اش تنوعی زیبا به این فصل بخشیده است. علاوه بر او، یک قاری مصر هم به گروه میزبانان اضافه می شود و برای نخستین بار، یک میزبان اهل تسنن از کردستان به نشانه همبستگی و وحدت مذاهب اسلامی در این برنامه حضور می یابد. تغییر در دکور و ترکیب میهمانان هم از دیگر وجوه تمایز این فصل است. درباره جزئیات بیشتر فصل جدید این برنامه رمضانی با سید محمدحسین هاشمی‌گلپایگانی، تهیه کننده «محفل» گفت و گو کردیم که می خوانید.

محمدحسین هاشمی گلپایگانی، تهیه کننده «محفل»

تغییراتی در فصل جدید محفل نسبت به دور قبل اتفاق افتاده است بویژه در میز داوران یا میزبانان برنامه، درباره این تغییرات توضیح می دهید؟

در این فصل، تغییراتی در میز میزبانان و دکور برنامه داشتیم، ضمن اینکه از نظر محتوایی دقت بیشتری به برنامه شده است. قاری افغانستانی برنامه هم به صورت ثابت به میز داوران این فصل اضافه شده است ولی در این فصل، داور ششمی هم داریم که مخاطبان در قسمت های آینده آن را می بینید و حدود یک هفته در خدمت هر یک از این بزرگواران هستیم. یک داور مصری-انگلیسی است که در چند قسمت ایشان به میز میزبانان اضافه می شوند و یک داور کرد اهل تسنن. آقای پیام عزیزی که خواننده و قاری قرآن کردزبان هستند یک هفته به میز داوری اضافه می شوند و آقای محمد ایوب عاصف هم داور مصری هستند که در انگلستان زندگی می کنند. هر کدام از این دو بزرگوار، یک هفته میزبان برنامه هستند.

سال گذشته قرار بود که یک داور مصری به میز داوران اضافه شود، چه شد که این اتفاق نیفتاد؟

کشور مصر برای حضور این قاری قرآن به ایران سخت گیری هایی داشت و این حضور، محقق نشد. داور مصری برنامه امسال هم که از مهمانان فصل دوم برنامه بود چون ساکن انگلستان است، راحت تر به برنامه آمد. امیدواریم حضور این قاری مصری در برنامه «محفل» باعث شود که در آینده از حضور قاریان مصری، بیشتر بهره ببریم.

با چه چالش هایی برای دعوت از مهمانان خارجی برای این برنامه مواجهید؟

برنامه «محفل» نه تنها در ایران که در جامعه بین الملل هم مخاطبان زیادی دارد و دیده می شود. این موضوع که به برکت کلام الهی محقق شده برای سازندگان «محفل» اتفاق مبارکی است. خودمان هم پیش بینی جدی برای این اتفاق نداشتیم و واقعا برکت قرآن به دیده شدن «محفل» کمک کرد. دیده شدن این برنامه در فضای بین الملل باعث شد که دعوت از مهمانان و داوران خارجی را جدی بگیریم. این نکته را هم یادآور شوم که رهبر معظم انقلاب به دیپلماسی قرآنی اشاره می کنند، اینکه با جوامعی که درباره مسائل دیگر نمی توانیم با آنها حرف بزنیم یا وجه اشتراک نداریم به وسیله قرآن می توانیم ارتباط برقرار کنیم، حرف بزنیم که باعث توسعه روابطمان در فضای بین الملل می شود.

این نقطه اشتراک به بهانه پخش «محفل» چقدر توانسته به توسعه روابط ما با دیگر کشورهای اسلامی کمک کند؟

متاسفانه تبلیغات بر علیه جمهوری اسلامی در کشورهای دیگر بسیار زیاد است و جمهوری اسلامی را ترسناک جلوه داده اند. ما می توانیم با برنامه های تلویزیونی و آثار نمایشی، چهره واقعی ایران را به جهانیان بویژه جوامع اسلامی نشان دهیم. ضمن اینکه ایران، یک کشور قرآنی است و نشان دادن این مسئله قطعا باعث تحکیم روابطمان با کشورهای اسلامی می شود. بهرحال دیپلماسی از مردم هر کشوری نشات می گیرد و مسئله دیپلماسی قرآنی، راهبردی برای تحقق امت واحده اسلامی است که باید آن را جدی بگیریم.

بازخوردهای برنامه محفل در عرصه بین الملل چطور بوده است؟

قبلا این برنامه در یوتیوب بسیار دیده می شد. امسال با برخی از شبکه های خارجی صحبت کردیم و داریم به صورت همزمان، برنامه را در چند کشور دیگر هم پخش می کنیم. در حال حاضر این برنامه به دو زبان ترکی و عربی دوبله شده و از 7 شبکه در ترکیه و کشورهای عربی پخش می شود. به دنبال این هستیم که برنامه را به زبان اردو نیز دوبله کنیم و برنامه را در کشور پاکستان هم پخش کنیم.

این شبکه ها حق پخش برنامه را خریده اند؟

نه چون دنبال بهره وری مالی نبودیم، این برنامه را نفروختیم و به صورت همکاری و توافقی، «محفل» از این شبکه ها پخش می کنیم.

با وجود اینکه برنامه «محفل» نوپا است اما به خوبی دیده شده، شما دلیلش را چه می دانید؟

دلیل اصلی دیده شدن «محفل» به برکت قرآن است چون قرآن جذابیت های زیادی دارد و ما هرچه بیشتر از قرآن بگوییم برای مردم شیرین و جذاب است. مردم ما پیوند قلبی با قرآن دارند و این کتاب الهی برایشان ارزشمند است. وقتی درباره قرآن با آنها صحبت می کنید، گاردشان باز است و راحت حرف می زنند. شاید درباره بسیاری از مفاهیم دیگر این تفاهم و اشتراک وجود نداشته باشد اما قرآن، نقطه اتصال مردم با هم است. زمان پخش برنامه هم که ماه مبارک رمضان و نقطه اشتراک بین کشورهای اسلامی است، به دیده شدن این برنامه در فضای بین الملل کمک کرده است.

آیا برای دعوت از مهمانان خارجی برنامه با مشکلی مواجه شده اید؟

بخاطر ایران هراسی که در برخی کشورهای وجود دارد، برخی دولت ها این ترس را در دل مردمشان انداخته بودند که اگر به ایران بروید، فلان و بهمان می شود و آنها را از آمدن به ایران پشیمان می کردند. من تا قبل از اینکه «محفل» را بسازم و بنا باشد که مهمان خارجی دعوت کنیم، نمی دانستم که مسئله ایران هراسی تا این حد جدی است ولی مهمانانی داریم که به دلیل ایران هراسی، به برنامه نیامدند و یا خیلی سخت آمدند. جالب است وقتی به اینجا آمدند فکر نمی کردند که ایران اینقدر توسعه یافته و مدرن باشد، تصورشان از ایران، یک تصور غلط بود. البته برخی کشورها مثل مصر هم منع قانونی دارند مثلا هیچ قاری مصری حق ندارد که به مقصد ایران از مصر خارج شود. من با چند قاری مصری صحبت کردم که علاقه مند بودند به ایران بیایند ولی اجازه آمدن به ایران را نداشتند. البته یک قاری مصری هم داشتیم که این خطر را پذیرفت، از مصر به عراق رفت و از عراق به ایران آمد. قاری مصری دیگری هم که به گروه میزبانان برنامه اضافه شده، مقیم انگلیس است.

این برنامه در کشورهایی مانند مصر و پاکستان که در حوزه قرائت و حفظ قرآن مدعی هستند، چطور دیده شده است؟

اتفاقا ما در این کشورها بهتر دیده شدیم. محفل از نظر کیفیت و سطح برنامه، بسیار مورد تحسین است و خود مصری ها هم به این مسئله اذعان داشتند. مثلا مهمان مصری برنامه، آقای عزت راشد، صراحتا اعلام کرد که این آرزوی ماست که چنین برنامه ای را در مصر بسازیم. ما قبلا به پاکستان رفتیم و دوستان پاکستانی از ما خواستند که در آنجا برنامه داشته باشیم. کشور ما نه تنها در حوزه تلاوت قرآن در جهان اسلام بی رقیب است که در عرصه برنامه سازی قرآنی هم چنین جایگاهی دارد.

برنامه «محفل» برخلاف برنامه های مذهبی که معمولا با بودجه های کم ساخته می شوند، برنامه ای با دکور وسیع و بزرگ و بودجه نسبتا بالایی بود، چطور مدیران سیما را راضی کردید که برای ساخت برنامه مذهبی خوب باید هزینه کنند؟

این مسئله درستی است که برای ساخت برنامه های مذهبی خوب باید هزینه کرد. کشور ایران با اسلام و قرآن پیوند خورده اما زمانیکه می خواهیم برای ساخت برنامه های مذهبی خرج کنیم می گوییم نه این کار که قرآنی یا مذهبی است در حالیکه چنین دیدگاهی درست نیست و باید بهترین ها را به خدمت برنامه های قرآنی و مذهبی درآورد. برنامه «محفل» به لحاظ کیفیت فنی، شاید قوی ترین برنامه تلویزیون باشد و دکور برنامه هم با اختلاف، بزرگترین دکور تلویزیون است. ضمن اینکه هزینه های تولید برنامه، گرانتر از عرف برنامه سازی در تلویزیون نیست. آقای فروغی، مدیر شبکه سه به این ماجرا که برای قرآن باید بهترین برنامه را ساخت اعتقاد داشتند و پای کار ایستادند تا بتوانیم برنامه ای خوب و شکیل بسازیم. اینطور نبود که بخاطر هزینه ها از سرو ته کار بزنند تا کار از قوام و زیبایی بیفتد.

یکی از اهداف برنامه این بوده که چتر قرآن را وسیع تر کرده و مخاطبان بیشتری را جذب کند، چقدر در تحقق این هدف موفق بودید؟

ببینید اگر ما رویکرد عمومی کردن قرآن را نمی داشتیم دیده نمی شدیم. یکی از دلایلی که باعث شد «محفل» پرمخاطب شود این بود که سعی کردیم یک برنامه شیرین، سرحال و گرم بسازیم تا مردم کنار هم و زیر سایه قرآن از تماشای آن لذت ببرند و با هم حرف بزنند. در واقع خواستیم به آدم ها و نگاه های مختلف قرآنی بپردازیم و همین باعث دیده شدن محفل شد. البته مخالفانی هم هستند که به اسم حرمت شکنی به قرآن، اجازه ورود رسانه به عرصه دین و قرآن را نمی دهند در حالیکه در جهان رسانه ای امروز باید مفاهیم انسان ساز قرآن با ابزار رسانه منتقل شود. امسال دستگاه های مختلفی همچون شهرداری تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان اوقاف و کمیته امداد پای کار آمدند تا بتوانیم یک برنامه خوب بسازیم.