به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، طبیعت همیشه منبعی از زندگی، الهام و شگفتی بوده است. از فیل‌های بلندقامت آفریقا تا کوچک‌ترین حشرات جنگل‌های بارانی، حیات وحش نقش حیاتی در حفظ تعادل کره زمین ایفا می‌کند. با این حال، فعالیت‌های انسانی بسیاری از گونه‌ها را به سمت انقراض سوق داده است.
روز جهانی حیات وحش، که هر ساله در 3 مارس برگزار می‌شود، یادآوری مهمی است از مسئولیت ما برای حفاظت از طبیعت. این رویداد جهانی نه‌تنها زیبایی حیات وحش را برجسته می‌کند، بلکه آگاهی راجع به تهدیدهایی که این گونه‌ها با آن مواجه هستند نیز افزایش می‌دهد. مهم‌تر از همه، این روز فراخوانی است برای اقدام فوری به منظور نجات گونه‌های در معرض انقراض و حفظ اکوسیستم‌ها.
موضوع روز جهانی حیات وحش 2025
هر ساله، روز جهانی حیات وحش موضوع خاصی را برای پرداختن به چالش‌های حفاظت از محیط زیست انتخاب می‌کند. در سال 2025، موضوع این روز «مالی‌سازی حفاظت از حیات وحش: سرمایه‌گذاری در مردم و سیاره» خواهد بود.
این موضوع بر لزوم یافتن راه‌حل‌های مالی نوآورانه برای حفاظت از تنوع زیستی کره زمین تأکید می‌کند.
تأمین مالی برای حفاظت از حیات وحش به‌طور فزاینده‌ای مهم شده است، چرا که منابع مالی سنتی کافی نبوده‌اند. رویکردهای نوآورانه‌ای مانند پرداخت برای خدمات اکوسیستم و اعتبارات حیات وحش، درآمدی برای مالکان زمین و جوامعی که منابع حیات وحش را مدیریت می‌کنند، فراهم می‌آورد.
این مکانیسم‌های مالی تنها از تلاش‌های حفاظت حمایت نمی‌کنند بلکه منافع معیشتی پایدار را برای جوامع محلی نیز به‌همراه دارند.
تمرکز بر مالیات حفاظت در سال 2025 اهمیت سرمایه‌گذاری در مردم و سیاره را برجسته می‌کند. این روز به‌دنبال تقویت همکاری‌های بین دولت‌ها، شرکت‌ها، سازمان‌ها و جوامع محلی برای ایجاد مدل‌های تأمین مالی پایدار برای حفاظت از حیات وحش است.
روز جهانی حیات وحش تأکید می‌کند که تلاش‌های حفاظتی باید مؤثر و عادلانه باشد و به نفع طبیعت و بشر باشد.
حیات وحش و تعادل زیست‌محیطی
حیات وحش برای بقای سیاره ضروری است. هر گونه به تعادل ظریف اکوسیستم‌ها کمک می‌کند. شکارچیان جمعیت طعمه‌ها را کنترل می‌کنند و مانع از غالب شدن یک گونه خاص می‌شوند.
علف‌خواران با مصرف گیاهان و پخش بذرها به شکل‌دهی منظره‌ها کمک می‌کنند. گرده‌افشان‌ها مانند زنبورها و پروانه‌ها تضمین می‌کنند که محصولات کشاورزی و گل‌ها تولید مثل کنند.
از دست دادن حتی یک گونه می‌تواند پیامدهای فاجعه‌باری داشته باشد. برای مثال، زمانی که گرگ‌ها از پارک ملی یلواستون حذف شدند، جمعیت گوزن‌ها به طرز چشم‌گیری افزایش یافت که منجر به چرای بیش از حد و تخریب زیستگاه‌ها شد.
همچنین کاهش جمعیت روباه‌های دریایی به‌دلیل شکار غیرقانونی باعث افزایش تعداد حلزون‌های دریایی شد که به تخریب جنگل‌های کلبه منجر گردید. این مثال‌ها نشان‌دهنده ارتباط تنگاتنگ همه موجودات زنده هستند.
حیات وحش همچنین به جوامع انسانی به روش‌هایی که بسیاری از مردم ممکن است از آن آگاه نباشند، سود می‌رساند. بسیاری از گیاهان و حیوانات مواد مؤثر برای داروها را فراهم می‌کنند.
دانشمندان از قورباغه‌ها برای تولید مسکن‌های درد، از کوسه‌ها برای بهبود سیستم ایمنی انسان‌ها و از گیاهان برای درمان سرطان بهره برده‌اند. بدون تنوع زیستی، کشفیات پزشکی محدود خواهد بود.
داستان‌های موفقیت در حفاظت
روز جهانی حیات وحش تأکید دارد که با وجود چالش‌ها، برنامه‌های حفاظتی اختصاصی توانسته‌اند گونه‌هایی مانند کوندور کالیفرنیایی و خرس سیاه لوییزیانا را از آستانه انقراض بازگردانند.
پاندای بزرگ، که زمانی به‌عنوان گونه‌ای در معرض خطر شناخته می‌شد، به‌واسطه بازسازی زیستگاه‌ها در چین بهبود یافته است. فعالان حفاظت با تلاش‌های بی‌وقفه خود برای حفاظت از جنگل‌های بامبو و راه‌اندازی برنامه‌های پرورشی، جمعیت پاندای بزرگ را به‌طور چشم‌گیری افزایش داده‌اند.
به‌طور مشابه، پروژه ببر هند توانسته است پس از دهه‌ها کاهش جمعیت، تعداد ببرها را افزایش دهد. قوانین سخت‌گیرانه ضد شکار و ایجاد ذخایر حفاظت‌شده به این گربه‌های بزرگ زیستگاه امنی داده است. جمعیت ببرهای کشور هند در سال‌های اخیر تقریباً دو برابر شده است که یک پیروزی بزرگ برای حفاظت از حیات وحش محسوب می‌شود.
حفاظت دریایی نیز پیشرفت‌هایی را شاهد بوده است. نهنگ‌های کوهان‌دار که روزگاری شکار می‌شدند، به‌دلیل ممنوعیت‌های بین‌المللی در شکار نهنگ، تعدادشان افزایش یافته است. به‌طور مشابه، سایت‌های تخم‌گذاری لاک‌پشت‌های دریایی محافظت شده است و جمعیت آن‌ها تثبیت شده است.
این داستان‌ها نشان می‌دهند که با تعهد، تأمین مالی و همکاری جهانی، می‌توان گونه‌ها را نجات داد. این موفقیت‌ها به‌عنوان نشانه‌ای از امید برای دیگر حیوانات در معرض انقراض که هنوز برای بقای خود مبارزه می‌کنند، محسوب می‌شود.
تأثیر انسان بر حیات وحش
فعالیت‌های انسانی همچنان بزرگ‌ترین تهدید برای حیات وحش است. جنگل‌ها برای کشاورزی پاک می‌شوند که باعث تخریب زیستگاه‌ها و جابه‌جایی حیوانات می‌شود. زباله‌های پلاستیکی در اقیانوس‌ها باعث مرگ موجودات دریایی می‌شود. شکار غیرقانونی همچنان تهدیدی برای گونه‌هایی مانند کرگدن‌ها، فیل‌ها و پانگولین‌ها است.
تغییرات اقلیمی لایه‌ای دیگر از خطرات را به وجود آورده است. افزایش دما الگوهای مهاجرت را مختل کرده و اکوسیستم‌ها را تغییر می‌دهد. مرجان‌ها که خانه 25٪ از گونه‌های دریایی هستند، به‌دلیل گرم شدن اقیانوس‌ها در حال نابودی هستند. یخ‌های قطب شمال در حال ذوب شدن هستند و این امر یافتن غذا را برای خرس‌های قطبی دشوارتر می‌کند.
اگر این تهدیدات برطرف نشوند، ممکن است در دهه‌های آینده هزاران گونه را از دست بدهیم. روز جهانی حیات وحش تأکید می‌کند که انقراض تنها از دست دادن حیوانات نیست، بلکه یک اختلال عمیق در تعادل طبیعی است.
چگونه افراد می‌توانند به حفاظت از حیات وحش کمک کنند
هر کسی می‌تواند نقشی در حفاظت از حیات وحش ایفا کند. حمایت از سازمان‌های حفاظت از طریق کمک‌های مالی یا کار داوطلبانه به تأمین مالی پروژه‌های حیاتی کمک می‌کند. بسیاری از گروه‌ها در خط مقدم قرار دارند و حیوانات را نجات می‌دهند، زیستگاه‌ها را احیا می‌کنند و جوامع را آموزش می‌دهند.
تغییرات ساده در سبک زندگی نیز تفاوت بزرگی ایجاد می‌کند. کاهش مصرف پلاستیک باعث جلوگیری از آسیب به حیات دریایی می‌شود. پرهیز از محصولات مرتبط با جنگل‌زدایی، مانند روغن پالم، به حفاظت از جنگل‌ها کمک می‌کند. انتخاب غذاهای دریایی با منابع پایدار از سلامت اقیانوس‌ها حمایت می‌کند.
انتهای پیام/