حجت‌الاسلام و المسلمین سیدحسن خمینی چهارشنبه شب - هشتم اسفندماه - طی سخنانی در دیدار با مدیرعامل و جمعی از مدیران ، خبرنگاران ، تصویربرداران و کارکنان خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا)، با اشاره به ابواب «معاملات» و «عبادات» در فقه، گفت: در ابواب معاملات که انواع و اقسام تجارت‌ها، رهن، اجاره و وقف مطرح است شاید ۱۰ تا ۱۵ آیه بیشتر مورد استناد در کار نباشد، اما وقتی وارد ابواب عبادات می‌شوید، غرق در روایت است و برای اجتهاد شما باید بتوانید بین اخبار متناقض یا متعارض جمع کنید. مثلا یک خبر گفته نماز جمعه واجب و دیگری گفته حرام است؛ شما باید بتوانید اثبات کنید آن خبر که گفته نمازجمعه حرام است، منظورش وقتی است که معصوم(ع) نیست و آن که گفته واجب است، یعنی وقتی معصوم(ع) هست، واجب است. ضمنا جمع روایات شما هم نباید دل بخواهی باشد؛ چون اگر دل بخواهی باشد، هیچ دو خبری متناقض با هم نیستند. اما در ابواب معاملات شما باید از دل یک خبر کلی مطلب استخراج کنید؛ در اینجا نوع اجتهاد جمع بین اخبار نیست، بلکه به انتزاع مطلب از خبر واحد است.
وی سپس به موضوع خبررسانی در دنیای امروز پرداخت و یادآور شد: در دوره‌ای، سازمان‌های جاسوسی دنیا باید جمع‌آوری خبر می‌کردند. اما امروز جریانی شکل گرفته که شما باید در فضای کثرت خبر باید تحلیل بدهید و بگویید کدام یک از این خبرها درست و کدام غلط است؛ به خبر وزن بدهید و بگویید گوینده کیست؟ حرف چقدر ارزش دارد؟ مثلا می‌گویند فلانی چند سال قبل این را پیش‌بینی کرده بود؛ در حالی که هزاران نفر در آن سال هزاران چیز را پیش‌بینی کرده‌اند و یکی از آنها اتفاق افتاده؛ این دلیل نمی‌شود که درست پیش‌بینی کرده است.
سید حسن خمینی افزود: برخی دوره‌های دنیای خبر مثل دوره‌های بحث عبادات است و در یک دورانی مثل جامعه کنونی ما، ممکن است شبیه ابواب معاملات باشد. یعنی یک جاهایی مهم است خبرگزاری‌ها خبر به دست بیاورند، اما در جایی نیز خبر هست، ولی مهم این است که آن را تحلیل کنند. مثلا ما نمی‌دانیم بعد از آقای ترامپ چه کسی در آمریکا رئیس جمهور می‌شود؛ نه از باب اینکه خبر نداریم، بلکه از باب اینکه نمی‌توانیم خبرهای آن جامعه را تحلیل کنیم.
وی تأکید کرد: یک جامعه هر دو نوع خبر یاد شده را دارد؛ البته هرچه جلو آمده ایم جنبه تحلیلی بیشتر و بُعد خبریابی کمتر شده است.
یادگار امام اظهار داشت: دوره‌ای که مردم خبر را بشنوند گذشته؛ بلکه امروز مردم خبر را می‌بینند. البته باز گونه هایی از اخبار هست که کماکان باید خبرنگار جست و جو کند و خبر را استخراج کند. دوره ما دوره کثرت اخبار است و اخبار مهم از شدت زیادت، گم می‌شود. در این شرایط از یک خبرگزاری مثل خبرگزاری جمهوری اسلامی با قدمت ۹۰ ساله و یک سرمایه عظیم، یا امثال آن، انتظار می رود هیچ وقت در هیچ شرایطی دروغ نگوید؛ چرا که در چنین آشفته بازاری، اولین شرط «اعتماد» است.
وی با تأکید بر اینکه دروغ یک سمّ مهلک است، گفت: به محض اینکه یک مجموعه‌ای متهم به دروغ شود، ارزش آن به کلی از بین می‌رود. اگر توانست متهم به جانب‌داری هم نشود، خیلی خوب است؛ ولی به طور عادی هیچ مجموعه‌ای نمی‌تواند از جانب‌داری به طور صد درصد مبرا باشد؛ اما دروغ نگوید.
سید حسن خمینی ادامه داد: ما جنگ روانی را با دروغ گفتن اشتباه گرفته‌ایم، در حالی که اول از همه خود دروغگو در جنگ بازنده است. کسی که خبر دروغ بیان می‌کند، بازنده میدان است؛ چون در بازه زمانی خیلی کوتاهی لو می‌رود. البته دروغ گفتن هم انواع مختلفی دارد. در زمینه خبر انسان باید حقیقت را بگوید؛ جز حقیقت چیزی نگوید و تمام حقیقت را بگوید. مثلا ممکن است شما بگویید من زید را دیدم که با چاقوی خونی از خانه عمرو بیرون می‌آمد؛ اما اگر بگویید خون چاقو به خاطر قربانی گوسفند بود، تمام داستان عوض می‌شود. اینکه بخشی از حقیقت که قرینه تغییر معنا است را نگویید، مصداق دروغ است.
وی تأکید کرد: امروزه نیاز ما این است که شما بتوانید یک جمع‌بندی از خبر ارائه کنید؛ به تعبیری ارزش افزوده‌ای به خبر اضافه کنید. من باید قانع شوم که چرا باید بین این همه خبرگزاری، خبر را از شما بگیرم؟ اول اینکه چون از شما سابقه دروغگویی ندیده‌ام. اگر تا حالا دروغ نگفته‌اید، اعتماد من به شما بیشتر از کسی است که از او سابقه دروغگویی دارم. دوم اینکه به سراغ شما می‌آیم، برای اینکه شما ارزش افزوده‌ای به این اضافه کرده‌اید؛ یعنی یک جمع‌بندی کرده‌اید و بسته‌ای از خبر ارائه داده‌اید. سوم اینکه یک پیش‌بینی هم از آینده داشته باشید. اینجا کار سخت‌تر می‌شود و شما به اندازه خبرنگار به تحلیل‌گر نیاز دارید.
یادگار امام افزود: بعضا مردم به خاطر یک ستون روزنامه‌های دنیا را می‌خرند. خدا آقای دعایی و آقای صابری را رحمت کند. یک مقطعی مما روزنامه اطلاعات را فقط به خاطر ستون گل‌آقا می‌خریدیم؛ که بعضا به اندازه یک نصف ستون هم نمی‌شد. یک نویسنده‌ای که آنجا می‌نویسد، ارزش آن رسانه می‌شود. یعنی ارزش رسانه به تحلیل‌گران آن می‌شود. بعضی از مجری‌های صدا و سیما سرمایه هستند؛ سرمایه یک دانشگاه، هیأت علمی آن است. سرمایه یک رسانه کسانی هستند که آنجا قلم می‌زنند یا مجموعه‌ای که آن را تولید می‌کنند.
وی اظهار داشت: خبرگزاری جمهوری اسلامی یا هر خبرگزاری دیگر اگر بتواند سطح توانمندی‌های خودش را بالا ببرد، از پایه‌های فکری بیشتری در جامعه استفاده کند، پیرامون یک خبر به تضارب افکار بیشتری توجه داشته باشد، بحث‌های مختلفی را بیاورد و بیشتر از یک خبر به یک بسته خبری اتکا کند، آن وقت ارزشمند می‌شود. به خصوص اینکه این خبرگزاری سرمایه خوبی دارد و پشتوانه‌اش به دولت است و افراد مختلف می‌توانند به آن اعتماد کنند. شاید خیلی‌ها نخواهند با یک خبرگزاری خاص صحبت کنند، اما در این مجموعه چنین امکان و فرصتی وجود دارد.
وی در پایان بر ضرورت توجه به قدرو منزلت اعضای مجموعه ایرنا در طول تمام چندین دهه فعالیتش تأکید کرد.
مدیرعامل ایرنا: باید خبرگزاری جمهوری اسلامی پل ارتباطی بین ملت ایران و دولت شود
پیش از سخنان یادگار امام، حسین جابری انصاری مدیرعامل سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی طی سخنانی گفت: هنوز با پخش تصاویر امام در سلول‌های ما حرکت ایجاد می‌شود. نسلی و نسل‌هایی یک دوران استثنایی از تاریخ ایران و منطقه اسلامی را با امام تجربه کردند و امروز توفیقی برای ما است که در حسینیه جماران نشسته‌ایم.
مدیرعامل ایرنا افزود: این روزها در ۹۰ سالگی خبرگزاری جمهوری اسلامی قرار داریم. البته طبیعی است که این نام نبوده و خبرگزاری پارس و قبل از آن آژانس پارس سیری دارد و از واحدی در وزارت خارجه ایران سال ۱۳۱۳ آغاز به کار می‌کند و تحولاتی دارد که بعد از انقلاب در سال ۱۳۶۰ به نام خبرگزاری جمهوری اسلامی تغییر نام می‌دهد. هفت مهر ۱۳۶۱ آقای کمال خرازی و مدیران و سردبیران در حسینیه جماران خدمت حضرت امام می‌رسند و این هم یک برگی در تاریخ خبرگزاری است.
وی تأکید کرد: ما به حسینیه جماران آمده‌ایم که پیوندهای خبرگزاری جمهوری اسلامی و افرادش را قلبا و غالبا با امام، میراث امام و جمهوری اسلامی ایران از طریق قرار گرفتن در این قاب تکرار و تثبیت و با صدای رسا اعلام کنیم که در چه مسیری حرکت می‌کنیم.
جابری انصاری اظهار داشت: جمهوری اسلامی و نگاه و مدرسه امام محصولی از تلفیق‌ها و موازنه‌هایی بود. موازنه بین جمهوریت و اسلامیت که در قالب «جمهوری اسلامی، نه یک کلمه کم و نه یک کلمه زیاد» خودنمایی می‌کند و موازنه‌های دیگری از جمله شعار بنیادین انقلاب اسلامی که «استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی» است. اگر اصل نهم قانون اساسی که در ذیل مکتب و مدرسه امام با ایده‌ها و راهبری‌های شهید مظلوم آیت‌الله دکتر بهشتی تدوین شده را ببینیم، صراحتا اعلام می‌کند که هیچ مقامی حق ندارد به نام استقلال، آزادی‌های مشروع ملت را نقض کند؛ و بالعکس هیچ کدام از افراد ملت حق ندارد به نام آزادی‌ها، استقلال و تمامیت ارضی کشور را نقض کند.
وی افزود: من معتقدم مدرسه امام مجموعه‌ای از موازنه‌ها است و هر جا این موازنه‌ها را حفظ و نگهبانی کردیم و درست پیش بردیم، موفق بودیم؛ و هر جا در سیاست داخلی و خارجی به سمت مشکلات رفتیم، به خاطر فاصله گرفتن از این موازنه‌های دقیق، معنادار و پرمفهوم بوده است.
مدیرعامل ایرنا گفت: با این نگاه تلاش می‌کنیم که خبرگزاری جمهوری اسلامی پل ارتباطی فعال و دو سویه‌ای بین ملت ایران و دولت باشد. ما به همان میزان که باید صدای دولت را به ملت منتقل کنیم، باید صدای ملت را هم به دولت منتقل کنیم. من تکرار مکرر در این پنج ماه به همکارانم در خبرگزاری گفته‌ام باید فرصت فراهم شده در ذیل گفتمان و برنامه وفاق ملی دولت آقای پزشکیان را دریابیم و به نیکویی از آن استفاده کنیم برای اینکه خبرگزاری در همان مسیری قرار بگیرد که در دیدار هفت مهر ۱۳۶۱ امام در حسینیه جماران بر آن تأکید می‌کنند.
وی یادآور شد: امام در دیدار همکاران خبرگزاری جمهوری اسلامی سخنرانی خیلی کوتاهی دارند و همان جا تأکید می‌کنند بر «راستگویی» به عنوان مهمترین عنصر کار خبرگزاری و می‌فرمایند که راستگویی عنصر جذابیت کار خبرگزاری است و همین مخاطبین را جذب می‌کند. اگر مخاطبین و مرجعیت را از دست دادیم، در سطوح قابل توجهی از خبرگزاری و مجموعه رسانه‌ای کشور، برای این است که [فاصله گرفته‌ایم] از این نفس و نگاهی که در عین سنتی بودن نیازهای روز را هم به دقت مورد توجه داشت.
جابری انصاری تصریح کرد: شعار همه خبرگزاری‌ها سرعت، دقت و صحت است و امام در همین سخنرانی کوتاه بر حداقل دو عنصر از این سه عنصر به صراحت تکیه می‌کنند و عنصر سوم هم در بین سطور فرمایشات ایشان نهفته است.
وی در پایان با اشاره به اینکه بخش مهمی از خبرگزاری جمهوری اسلامی بر دوش بانوان هست، گفت: امیدواریم در خدمت مردم و وفادار به آرمان‌های امام خمینی(س) باشیم، تحولات زمانه را دریابیم. یعنی در عین حفظ این اصول و آرمان‌ها، مردم و تحولات زمانه و روح زمانه را هم دریابیم؛ فرزند زمان خویشتن باشیم و بتوانیم تأثیرگذاری که باید در فضای اجتماعی ایران و بیرون از ایران داشته باشیم را برآورده کنیم.