وزارت خارجه روسیه با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، و مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی در مذاکرات روز سه‌شنبه تهران مواضعشان را در مورد مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای ایران همسو کردند.
به گزارش رویترز، در متن منتشرشده از سوی این وزارتخانه آمده که لاوروف با عباس عراقچی، همتای ایرانی خود، و مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری ایران، در خصوص طیف گسترده‌ای از مسائل دوجانبه و منطقه‌ای گفتگو کرده است.
در بخشی از این بیانیه تاکید شده است که «مواضع دو طرف در مورد وضعیت برجام و برنامه هسته‌ای ایران همسو شد».
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
لاوروف روز سه‌شنبه در نشست خبری تاکید کرد که در مورد برجام و پرونده هسته‌ای ایران با عباس عراقچی به‌طور مفصل رایزنی کرده است و احتمالا برای آنکه به تهران اطمینان دهد قرار نیست در روند بازسازی روابط واشینگتن و مسکو، تهران را معامله کند، از گسترش روابط اقتصادی و امنیتی دو کشور در سال‌های گذشته سخن به میان آورد.
عباس عراقچی هم تایید کرد که موضوع هسته‌ای و نحوه مواجهه با ترامپ بخشی از رایزنی‌های دو کشور بود و افزود که موضع جمهوری اسلامی روشن است. او گفت: «ما تحت فشار، تهدید و تحریم مذاکره نخواهیم کرد و تا زمانی که فشار حداکثری به این شکل خود اعمال شود، امکان ندارد هیچ مذاکره مستقیمی بین ما و آمریکا در موضوع هسته‌ای انجام شود.»
روسیه در کنار آمریکا، چین، فرانسه، بریتانیا و آلمان، توافق برجام را در سال ۲۰۱۵ امضا کرد که در ازای محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای ایران، تحریم‌ها را لغو کرد. دولت اول دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ اعلام کرد که به‌طور یک‌جانبه از برجام خارج می‌شود.
مقام‌های امنیتی و دیپلماتیک ایالات متحده تاکید کرده‌اند که با بازگشت ترامپ، دوران سیاست مماشات با جمهوری اسلامی به سر آمده است و رئیس‌جمهوری جدید می‌خواهد سهمگین‌ترین فشار اقتصادی ممکن را بر رژیم تهران تحمیل کند. با وجود این، دونالد ترامپ راه را برای معامله احتمالی با تهران هم باز گذاشته و تاکید کرده که فشار حداکثری با هدف تغییر رفتار جمهوری اسلامی و آمدن آن‌ها پای میز مذاکره اعمال شده است.
روسیه و جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر با حمایت تهران از مسکو در حمله به اوکراین، بیش از پیش به یکدیگر نزدیک شده‌اند. دو طرف در ماه ژانویه هم یک قرارداد همکاری راهبردی امضا کردند.
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری ایران، نیز در دیدار با لاوروف گفت که تهران «به تقویت تعاملات با مسکو مصمم است». وزیر خارجه روسیه نیز در پاسخ گفت که ایران و روسیه «در تداوم همکاری‌های موثر منطقه‌ای منافع مشترک زیادی دارند».
اگرچه منابع رسمی هدف از سفر کنونی لاوروف را تقویت روابط دوجانبه اعلام کرده‌اند، ملاقات او با مقام‌های جمهوری اسلامی یک هفته پس از نشست امنیتی‌ــ‌‌دیپلماتیک روسیه و آمریکا در ریاض، به گمانه‌زنی‌ها درباره تلاش مسکو برای میانجی‌گری میان تهران و واشینگتن دامن زد و در رسانه‌های ایران بازتاب گسترده‌ای داشت.
یکی از این رسانه‌ها خبرآنلاین بود که درباره سفر وزیر خارجه روسیه به ایران، از لاوروف با عبارت کنایه‌آمیز «عالیجناب» یاد کرد و نوشت: «آن‌طور که از روند جهان برمی‌آید، اگر تاریخ در حال تکرار است، شاید همان‌طور که صلح شکننده ورسای جنگ جهانی دوم را کلید زد، امروز نیز این کنفرانس‌های مخفیانه و تصمیم‌گیری برای جهان آغازگر جنگ سوم باشد. آن‌طور که از پشت پرده مذاکرات برمی‌آید، حتی آفریقا نیز در حال تقسیم بین روسیه و آمریکا است، چه رسد به منطقه! با این حال عالیجناب لاوروف به ایران می‌آید تا بگوید: مذاکره کنید و حرف سلاح هسته‌ای هم نزنید!»
روزنامه اعتماد نیز تیتر یک روز سه‌شنبه خود را به سفر وزیر خارجه روسیه اختصاص داد و نوشت: «به نظر می‌رسد لاوروف قصد دارد مواضع تهران را جویا شود تا بتواند آن را در جریان مذاکرات میان سران روسیه و آمریکا مطرح کند.»
لاوروف پیش از این در تهران گفته بود که مسکو مطمئن است گزینه‌های دیپلماتیک هنوز روی میز است و می‌توان به حل مسائل پیرامون برنامه هسته‌ای ایران رسید.
این گفته‌ها در حالی است که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، هفته گذشته گفت که ایران به‌رغم فشارهای سازمان ملل، به غنی‌سازی اورانیوم بسیار فراتر از نیاز برای استفاده تجاری، ادامه می‌دهد.
گروسی به رویترز گفت در حالی که سرعت غنی‌سازی اورانیوم از پایان سال گذشته اندکی کاهش یافته است، ایران همچنان با میزان بالای حدود هفت کیلوگرم در ماه اورانیوم تا خلوص ۶۹ درصد غنی‌سازی می‌کند.
جمهوری اسلامی ایران تلاش برای دستیابی به تسلیحات هسته‌ای را انکار می‌کند، اما به گفته کارشناسان، هیچ کشور دیگری بدون تولید سلاح هسته‌ای تا این حد اورانیوم غنی‌سازی نکرده است.
گروسی گفت که قصد دارد ماه آینده بار دیگر به تهران سفر کند.
در همین حال، محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، روز چهارشنبه در حاشیه نشست هیئت دولت گفت که سه کشور اروپایی عضو برجام فشارها بر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را افزایش داده‌اند. اسلامی گفت که اروپایی‌ها از آژانس خواسته‌اند تا در نوبت بعدی (نشست شورای حکام) گزارش جامع را ارائه کند.
بر اساس قطعنامه نشست پیشین شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که در ماه نوامبر (آذر) برگزار شد، به دلیل سرپیچی ایران از تعهدات هسته‌ای آن، مدیرکل موظف شد تا گزارش جامعی از برنامه هسته‌ای ایران تهیه کند. مقام‌های جمهوری اسلامی نگران‌اند که تهیه این گزارش جامع و مستندسازی موارد پایبند نبودن به تعهدات هسته‌ای نهایتا به فعال شدن مکانیسم ماشه پیش از موعد غروب برجام در ماه اکتبر ۲۰۲۵ منجر شود.
نشست بعدی شورای حکام آژانس در ماه مارس (اسفند) برگزار خواهد شد. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پیش‌تر گفته بود که ممکن است گزارش جامع پس از برگزاری جلسه فصلی شورای حکام منتشر شود.