گیدون سعار، وزیر خارجه اسرائیل، در گفتگویی تازه با نشریه پولیتیکو هشدار داد که ممکن است برای مقابله با دستیابی ایران به سلاح هستهای، به یک «گزینه نظامی» نیاز باشد. او همچنین تاکید کرد که تلآویو برای افزایش فشار بر جمهوری اسلامی از دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، کمک میخواهد.
سعار در این گفتگو افزود: «زمان برای مقابله با برنامه هستهای تهران رو به اتمام است، زیرا جمهوری اسلامی در حال حاضر اورانیوم کافی برای ساخت چند بمب را غنیسازی کرده است.»
به گفته این مقام اسرائیلی، تهران در حال حاضر برای دستیابی به تسلیحات هستهای «از روشهای مختلف» استفاده میکند؛ نتیجهای که به اعتقاد او، اثری بسیار بیثباتکننده بر خاورمیانه خواهد داشت.
وزیر خارجه اسرائیل با بیان اینکه تلآویو همچنان میخواهد مسیر دیپلماتیک را دنبال کند، افزود که شانس موفقیت چنین رویکردی «زیاد نیست» و شکست در توقف برنامه هستهای ایران «فاجعهای برای امنیت اسرائیل» خواهد بود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
او در پاسخ به سوالی درباره احتمال حمله نظامی به ایران در دوره ریاستجمهوری ترامپ گفت: «فکر میکنم برای توقف برنامه هستهای ایران قبل از اینکه آنها بتوانند به سلاح اتمی دست پیدا کنند، باید یک گزینه نظامی قابلاعتماد روی میز باشد.»
سعار در ادامه افزود که اگر این کار انجام نشود، «مسابقه هستهای در خاورمیانه با مصر، سعودیها و ترکیه» ادامه خواهد یافت.
اظهارات گیدون سعار همزمان با وعده بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، برای «پایان دادن به جاهطلبیهای هستهای ایران» با کمک ترامپ بیان میشوند. نتانیاهو در اولین هفتههای ریاستجمهوری ترامپ، در کاخ سفید به دیدار او رفت و رئیسجمهوری ایالات متحده بر حمایت خود از اسرائیل تاکید کرد.
البته دونالد ترامپ گفته که ترجیح میدهد به جای «بمباران کردن ایران»، با جمهوری اسلامی معامله کند، با این حال مشاور ارشد امنیتی او، مایک والتز، بهتازگی تاکید کرده است که «همه گزینهها» روی میزند و واشینگتن به چیزی کمتر از تعطیلی کامل برنامه هستهای تهران راضی نخواهد شد.
امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه، نیز در کنفرانس خبری مشترک با دونالد ترامپ با اشاره به تمایل مشترک دو کشور برای دست نیافتن جمهوری اسلامی به سلاح هستهای گفت که پاریس و متحدانش به دنبال رویکردیاند که بتوان به آن اعتماد کرد. او گفت فرانسه علاوه بر برنامه هستهای، خواهان محدود کردن برنامه موشکهای بالیستیک تهران است و اینکه اجازه ندهد منطقه را بیثبات کند.
هشدار مقامهای اسرائيلی درباره «گزینه نظامی» علیه ایران و درخواست حمایت از آمریکا پس از آن است که نتانیاهو در رایگیری این هفته سازمان ملل درباره اوکراین از واشینگتن پیروی کرد. اسرائیل بهرغم اینکه پیشتر درباره جنگ با اوکراین، روسیه را متجاوز خوانده بود، با تغییر موضع در رایگیری اخیر، کنار ایالات متحده، روسیه، بلاروس و کره شمالی ایستاد و به قطعنامهای که مسکو را مسئول این جنگ میدانست، رای ممتنع داد.
با این حال وزیر خارجه اسرائیل گفت که این تصمیم برای حفظ روابط تلآویو با واشینگتن است، نه پذیرش موضع مسکو در جنگ با اوکراین. او افزود: «ما نظرمان را تغییر ندادهایم، اما فکر کردیم درست است که به ابتکار آمریکا برای پایان دادن به این جنگ از راههای مسالمتآمیز فرصت بدهیم.»
این اظهارات همزمان با آن است که وزارت خارجه روسیه با انتشار بیانیهای اعلام کرد سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، و مقامهای ارشد جمهوری اسلامی در مذاکرات روز سهشنبه تهران، مواضعشان را در مورد مسائل مربوط به برنامه هستهای ایران همسو کردند.
لاوروف روز سهشنبه در نشست خبری تاکید کرد که در مورد برجام و پرونده هستهای ایران با عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، بهطور مفصل رایزنی کرده است. عراقچی هم تایید کرد که موضوع هستهای و نحوه مواجهه با ترامپ بخشی از رایزنیهای دو کشور بود و افزود که موضع جمهوری اسلامی روشن است. او گفت: «ما تحت فشار، تهدید و تحریم مذاکره نخواهیم کرد و تا زمانی که فشار حداکثری به این شکل اعمال شود، امکان ندارد بین ما و آمریکا در موضوع هستهای هیچ مذاکره مستقیمی انجام شود.»
لاوروف پیش از این در تهران گفته بود که مسکو مطمئن است گزینههای دیپلماتیک هنوز روی میز است و میتوان به حل مسائل پیرامون برنامه هستهای ایران رسید. با این حال رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفته گذشته گفت که ایران بهرغم فشارهای سازمان ملل، به غنیسازی اورانیوم بسیار فراتر از نیاز برای استفاده تجاری، ادامه میدهد.
گروسی به رویترز گفت در حالی که سرعت غنیسازی اورانیوم از پایان سال گذشته اندکی کاهش یافته است، ایران همچنان با میزان بالای حدود هفت کیلوگرم در ماه اورانیوم تا خلوص ۶۹ درصد غنیسازی میکند.
جمهوری اسلامی ایران تلاش برای دستیابی به تسلیحات هستهای را انکار میکند، اما به گفته کارشناسان، هیچ کشور دیگری بدون تولید سلاح هستهای، تا این حد اورانیوم غنیسازی نکرده است.
برخی کارشناسان براورد میکنند که جمهوری اسلامی ایران ممکن است ظرف شش ماه یک بمب هستهای ابتدایی تولید کند. به باور آنها، تهران فقط به چند روز نیاز دارد تا اورانیوم کافی با درجه تسلیحاتی را برای ساخت اولین سلاح هستهای غنیسازی کند و چالش باقیمانده ساخت بمبی عملیاتی است.
این ابراز نگرانیها پس از آن است که برخلاف گزارش سالهای گذشته جامعه اطلاعاتی آمریکا در ارزیابی سالانه مبنی بر اینکه تهران بهدنبال ساخت سلاح نیست، این ادعا ژوییه ۲۰۲۴ از ارزیابی جامعه اطلاعاتی حذف و همزمان گزارشهایی مبنی بر مشاهده فعالیتهای تسلیحاتی احتمالی در ایران منتشر شد.
بنیاد دفاع از دموکراسیها نیز روز دوشنبه در گزارشی تفصیلی درباره اینکه جمهوری اسلامی در حال حاضر چه گامهایی باید بردارد تا سلاح هستهای بسازد، نوشت: «ایران ممکن است مشابه کره شمالی، از یک تونل افقی در دل کوه برای آزمایش هستهای استفاده کند. تا سال ۲۰۰۲، محل آزمایش انتخاب نشده اما گزینهها شناسایی شده بودند. در حال حاضر، جمهوری اسلامی احتمالا میتواند ظرف چند ماه، محلی برای آزمایش بسازد و در مرحله بعد، تلاش خواهد کرد به قابلیت اتصال کلاهک هستهای به موشک دست پیدا کند که چالشی پیچیده و نیازمند چند ماه کار است. با این حال ساخت کلاهک هستهای هم بهتنهایی بازدارندگی هستهای اولیه را فراهم میکند.»
این گزارش تاکید میکند که ممکن است جمهوری اسلامی انتقال اورانیوم با درجه تسلیحاتی را در مراحل پایانی فرایند و شاید دو ماه پیش از تکمیل ساخت سلاح انجام دهد؛ در این صورت، فرصت جامعه بینالمللی برای مداخله بسیار محدود خواهد بود.