رئیسجمهور امریکا همچنان اصرار دارد که اوکراین را مجبور به امضای توافقی کند که بخشی از مواد حساس معدنی خود را در ازای سه سال کمک، به امریکا میدهد؛ پیشنهادی که ولودیمیر زلنسکی با گفتن اینکه «من نمیتوانم کشورمان را بفروشم» با آن مخالفت کرده و باعث شده طرحهای کنار گذاشتن زلنسکی یا حتی خروج او از اوکراین روی میز قرار گیرد. در ورای اینها، روسها، از فرصت شکاف اوکراین - اروپا با امریکا استفاده کرده و سعی دارند بنیادینترین هدف خودشان را که جنگ را به خاطر آن شروع کردند، در میز مذاکره با امریکای ترامپ محقق کنند: «خروج ناتو از شرق اروپا». کریستیان دیاکونسکو، مشاور امنیت ملی رئیسجمهور رومانی گفته که هیئت امریکایی درخواست خروج از شرق اروپا را رد کرده ولی «هیچ تضمینی وجود ندارد که واشینگتن در نهایت به این خواسته ولادیمیر پوتین تن ندهد.»
به گزارش «جوان»، دو مقام اروپایی به فایننشالتایمز گفتهاند که در مذاکرات امریکا و روسیه در ریاض، مسکو خواستار خروج نیروهای ناتو از شرق اروپا به عنوان یک شرط برای «عادیسازی روابط» شده است. گسترش پیدا نکردن ناتو به شرق، استراتژیکترین درخواست مسکو طی دو دهه گذشته بوده که جنگ اوکراین در فوریه ۲۰۲۵ نیز در واکنش به بیتوجهی اروپا و امریکا به آن کلید خورد. حالا بعد از سه سال جنگ، روسها در سایه بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، ظاهراً فضایی را آماده میبینند که در چارچوب یک توافق صلح به این هدف استراتژیک دست پیدا کنند. یک مقام اروپای شرقی که نامش فاش نشده به فایننشالتایمز گفته دولتهای منطقه به طور فزایندهای نگران مسیر مذاکرات امریکا و روسیه هستند و اینکه آیا نگرانیهای آنها در کاخ سفید جدی گرفته خواهد شد یانه. کریستیان دیاکونسکو، رئیس دفتر رئیسجمهور رومانی، با اشاره به کنفرانس سال ۱۹۴۵ که در آن متفقین اروپای پس از جنگ را به حوزههای نفوذ تقسیم کردند، هشدار داده که گفتوگوی ایالات متحده و روسیه میتواند به یک «یالتای جدید» منجر شود. او گفته که روسیه در اولین دور مذاکرات با ایالات متحده برای پایان دادن به جنگ در اوکراین که در عربستان برگزار شد، خواستار خروج نیروهای ناتو از کشورهای شرق اروپا شده و «هیچ تضمینی وجود ندارد که واشینگتن در نهایت به این خواسته ولادیمیر پوتین تن ندهد.» قرار است امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه و کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا هفته آینده برای گفتوگو با ترامپ به واشینگتن سفر کنند، جایی که انتظار میرود از او بخواهند که خواستههای روسیه را نپذیرد. امانوئل ماکرون دیروز در جلسه پرسش و پاسخ با مردم فرانسه گفت: «من به دونالد ترامپ خواهم گفت نباید در مقابل ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه ضعیف ظاهر شود و اضافه کرد که ضعیف بودن مشخصه ترامپ نیست. این رویکرد به نفع وی نیست. او گفته که از ترامپ خواهد پرسید اگر رئیسجمهور امریکا در مقابل روسیه ضعیف دیده شود، چگونه میتواند با چین روبهرو شود.»
پیشنهاد باورنکردنی به اوکراین!
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، گزارشها درباره درخواست مقامات روسیه از ایالات متحده برای خروج نیروهای ناتو از کشورهای نزدیک یا هم مرز با روسیه را رد کرده و گفته که «نه، این درست نیست، با واقعیت مطابقت ندارد.» ولی این تکذیبیه روسها چندان واقعی به نظر نمیرسد، به خصوص که او بلافاصله توضیح داده است: «موضع ما در مورد زیرساختهای نظامی ناتو که به سمت مرزهای ما پیش میرود که با چندین و شاید هم تقریباً دهها موج گسترش (انجام شده)، به خوبی شناخته شده است. بر کسی پوشیده نیست که این باعث نگرانی ما میشود.» اینکه هیچ کدام از مقامات دولت ترامپ دستکم تا زمان تنظیم این گزارش، به گزارشها دراین خصوص واکنشی نشان ندادهاند، حدس و گمانها در این باره را تقویت میکند. در مقابل، ظاهراً دولت ترامپ همچنان روی طرح خود برای دستیابی به منابع معدنی اوکراین اصرار دارد، طرحی که ولودیمیر زلنسکی در قالب سرمایهگذاری به آن واکنش منفی نشان نداد ولی حالا با جدی شدن مذاکرات دوجانبه تیم ترامپ با روسیه، با آن مخالفت کرده است. کیت کلوگ، فرستاده ارشد امریکا در امور اوکراین، روز پنجشنبه در کییف با ولادیمیر زلنسکی ملاقات کرده و آنگونه که از گزارشهای غیر رسمی و مواضع مقامهای امریکایی برمیآید، طرح ترامپ را با رئیسجمهور اوکراین در میان گذاشته است. زلنسکی بعد از این ملاقات گفت که «من با فرستاده ویژه ایالات متحده در اوکراین کلوگ، دیداری سازنده داشتم، در مورد ضمانتهای امنیتی مؤثر بحث کردیم.» با این حال، این واقعیت که کنفرانس مطبوعاتی این دو با همدیگر لغو شد، نشان داد که این ملاقات چندان هم سازنده نبوده است. مایک والتز، مشاور امنیت ملی کاخ سفید هم روز پنجشنبه، ضمن اینکه توهینهای زلنسکی به ترامپ را «غیرقابل قبول» خواند، گفت که ترامپ از موضع کییف ترامپ «خیلی کلافه است.» در حالی که والتز گفته که «ما یک پیشنهاد تاریخی و باورنکردنی به اوکراینیها ارائه کردیم»، زلنسکی گفته که «من نمیتوانم کشورمان را بفروشم». زلنسکی روز چهارشنبه با رد درخواستهای امریکا برای ۵۰۰ میلیارد دلار ثروت معدنی از اوکراین در ازای کمکهای واشینگتن در زمان جنگ گفت که ایالات متحده حتی تاکنون نزدیک به این مبلغ را هم تأمین نکرده و هیچ تضمین امنیتی خاصی در این توافق ارائه نکرده است.
ترامپ دارد اخاذی میکند
با تشدید تنشها میان دولت ترامپ و اوکراین، فشارها بر کییف در حال تشدید شدن است. ایلان ماسک میلیاردر و مسئول وزارت تازه تأسیس کارآمدی دولت ترامپ خواستار برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در اوکراین شده و گفته که زلنسکی باید از لغو انتخابات در این کشور دست بکشد. جی دی ونس، معاون رئیسجمهور امریکا نیز به او هشدار داد که «بدگویی» از ترامپ در ملأ عام نتیجه معکوس خواهد داشت. نیویورکپست نوشته که یکی از افراد نزدیک به رئیسجمهور امریکا پیشنهاد داده که رئیسجمهور اوکراین این کشور را به مقصد فرانسه ترک کند. در مقابل، منتقدان دولت ترامپ پیشنهاد او درباره واگذاری منابع معدنی اوکراین را نشانه دیگری از نگاه غیراستراتژیک او به موضوعات جهانی میدانند. استیون کالیسون در سیانان نوشته است: «همانند طرح او (ترامپ) برای انتقال همه فلسطینیها به خارج از غزه تا ایالات متحده بتواند استراحتگاهی ساحلی مثل «ریویرا» بسازد، به نظر میرسد انگیزههای رئیسجمهور بیشتر در استخراج بهترین بازده پولی بالقوه برای ایالات متحده باشد تا حل عادلانه یک درگیری مرگبار که جهان را به خطر میاندازد.» او میگوید: «رویکرد معاملهای ترامپ نشاندهنده درهم شکستن ارزشهای سیاست خارجی است که برای دههها توسط ایالات متحده دنبال میشد، از جمله این اصل که کشورهای قدرتمند نباید به کشورهای کوچکتر حمله کنند. فشار او بر اوکراین، قربانی درگیری، همچنین تلاشی سختگیرانه برای سوءاستفاده از یک ملت در تاریکترین ساعت آن است.» کالیسون نوشته است: «در حالی که پوتین بخشهای بزرگی از قلمرو آن (اوکراین) را جدا کرده، ترامپ به دنبال بخش بزرگی از ثروت معدنی آن با قیمتی ناچیز است. این «معامله» بیشتر شبیه نوعی اخاذی به نظر میرسد.»
منبع: روزنامه جوان