یورو نیوز: گروه توسعه‌دهنده پروژه «کلایمت ایمپالس» از پیشرفت‌های خود در طراحی و ساخت یک هواپیمای آزمایشی با سوخت هیدروژن مایع رونمایی کردند. پروژه‌ای که می‌تواند صنعت هوانوردی را متحول کند.
برتران پیکار یکی از پیشگامان صنعت هوانوردی پایدار همراه با همکارانش در کارگاهی در سواحل اقیانوس اطلس فرانسه روی طراحی و ساخت هواپیمایی کار می‌کند که می‌تواند مسیر صنعت هوانوردی را دگرگون کند.
ده سال پیش، پیکار با پرواز دور دنیا در یک هواپیمای خورشیدی تلاش کرد توجه‌ها را به بحران تغییرات اقلیمی جلب کند. با وجود بازتاب گسترده این سفر اما چندان تحولی در صنعت هوانوردی ایجاد نشد.
حالا این پژوهشگر ۶۶ ساله سوئیسی قصد دارد یک گام فراتر برود و این بار با استفاده از هیدروژن مایع فوق‌سرد، راهی برای پروازهای تجاری سازگار با محیط زیست پیدا کند.
پرواز بدون توقف دور دنیا
پژوهشگران پروژه «کلایمت ایمپالس» که از فوریه سال گذشته آغاز شده، قصد دارند یک هواپیمای دو نفره را با هیدروژن سبز و بدون توقف در مدت ۹ روز، دور زمین به پرواز درآورند.
هیدروژن سبز از تجزیه مولکول‌های آب با برق تولید شده از منابع تجدیدپذیر به دست می‌آید؛ فرآیندی که الکترولیز نام دارد.
تیم سازنده این هواپیما با حمایت شرکت ایرباس و یک مرکز تحقیقات علمی وابسته به شرکت بلژیکی سولوی، این هفته گزارشی از پیشرفت‌های خود ارائه کرد.
اولین پروازهای آزمایشی این هواپیما قرار است سال آینده انجام شود، اما پرواز بدون توقف آن دور زمین برای سال ۲۰۲۸ برنامه‌ریزی شده است.
بدنه این هواپیما از ترکیبات فوق‌سبک ساخته شده و متکی به فناوری‌هایی است که هنوز در مقیاس واقعی آزمایش نشده‌اند؛ بنابراین هنوز مشخص نیست که این پروژه تا چه حد موفق خواهد بود.
پیکار می‌گوید شرکت‌های بزرگ هواپیماسازی حاضر نیستند چنین ریسکی را بپذیرند و نمونه اولیه‌ای مانند «کلایمت ایمپالس» را بسازند، زیرا احتمال شکست آن زیاد است.
او افزود: «ما باید پیشگام باشیم. باید نشان دهیم که این کار شدنی است؛ آن وقت دیگران انگیزه پیدا می‌کنند تا این مسیر را ادامه دهند».
در این فناوری، هیدروژن مایع به‌طور کنترل‌شده از مخازن عایق‌شده‌ای که در زیر بال‌های هواپیما قرار دارند، آزاد می‌شود. این هیدروژن سپس در یک سلول سوختی تبدیل به انرژی می‌شود و موتور هواپیما را به حرکت درمی‌آورد.
پیکار درباره مشخصات این هواپیما توضیح داد: «این هواپیما به اندازه ایرباس ۳۲۰ یعنی ۳۴ متر است. وزن آن ۵.۵ تن است و با سرعت ۱۸۰ کیلومتر بر ساعت در ارتفاع ۳هزار متری پرواز می‌کند».
یکی از اهداف این پروژه، استفاده از جریان‌های تلاطمی در جو زمین است؛ جریانی که روزی می‌تواند به کاهش مصرف سوخت در پروازهای تجاری کمک کند.
این هواپیما از هیدروژن به‌عنوان سوخت استفاده می‌کند و تنها محصول جانبی آن بخار آب است، به همین دلیل گازهای گلخانه‌ای تولید نمی‌کند. با این حال، برخی کارشناسان هشدار داده‌اند که تاثیر این بخار آب بر محیط زیست در مقیاس وسیع هنوز به‌طور دقیق مشخص نیست.
هرچند هیدروژن سالهاست که در برخی پروازهای آزمایشی استفاده شده اما تاکنون بیشتر به شکل گاز بوده و استفاده از آن در حالت مایع رویکردی تازه محسوب می‌شود.
سوخت‌های فسیلی هنوز ارزان‌تر و کارآمدتر از هیدروژن هستند و بخش عمده هیدروژن امروزی نیز با استفاده از همین سوخت‌های فسیلی تولید می‌شود.
بسیاری از دولت‌ها در تلاش‌اند تولید هیدروژن سبز را افزایش دهند، اما در حال حاضر برق تجدیدپذیر کافی حتی برای مصارف زمینی هم وجود ندارد، در نتیجه تامین انرژی مورد نیاز این هواپیماها امکان‌پذیر نیست.
قرار است امسال تست‌هایی روی سلول‌های سوختی و سیستم‌های پیشران انجام شود تا مشخص شود که آیا موتور الکتریکی، ملخ و باتری‌ها می‌توانند برای یک پرواز کاملا الکتریکی اولیه کار کنند یا نه.
چالش دیگر، حفظ دمای هیدروژن در ۲۵۳ درجه سانتی‌گراد است؛ دمایی که تقریبا نزدیک به صفر مطلق محسوب می‌شود. برای این کار ساخت یک مخزن کاملا غیر قابل نشت ضروری است، زیرا هیدروژن مایع به‌شدت آتش‌زا است و هرگونه نشتی می‌تواند عواقب خطرناکی داشته باشد.
هرچند سهم هوانوردی از انتشار کربن نسبت به سایر صنایع کمتر است اما سرعت رشد آن از هر صنعت دیگری بیشتر است.
به گفته نیکیل ساچدوا، کارشناس هوانوردی در شرکت مشاوره‌ای رولند برگر: «صنعت هوانوردی هنوز تحول بزرگی مانند آنچه تسلا در خودروسازی رقم زد، تجربه نکرده است، اما هیدروژن این پتانسیل را دارد که چنین انقلابی را رقم بزند».
او می‌گوید استفاده از هیدروژن مایع فوق‌سرد کاری «فوق‌العاده دشوار» است: «در حال حاضر، امکان کنترل آن فقط برای چند دقیقه وجود دارد، اما چالش اصلی، حفظ ایمنی آن در مدت زمان طولانی‌تر است.»
با این حال، او معتقد است که تیم پیکار قبلا هم در برابر تردیدها ایستادگی کرده و «ثابت کرده که می‌تواند کارهایی را انجام دهد که دیگران غیرممکن می‌دانند».