جوان آنلاین: اسفندماه یادآور انجام عملیات بزرگ خیبر در سومین روز از آخرین ماه ۱۳۶۲ است. عملیات خیبر در منطقه هور، یک عملیات بزرگ و حساب شده بود که برای آمادهسازی مقدمات آن، ماهها سعی و تلاش در قرارگاه سری نصرت صورت گرفته بود. عملیات خیبر هرچند منجر به تصرف جزایر مجنون شد، اما به هدف نهایی خود که رسیدن به جاده العماره- بصره بود نرسید. نکاتی از این عملیات را پیش رو دارید.
قرارگاه سری نصرت
طرح تشکیل قرارگاه سری نصرت از سوی فرمانده وقت سپاه، محسن رضایی، ریخته شد. با شروع استراتژی تعقیب و تنبیه متجاوز و ورود به خاک عراق، ایران عملیات رمضان و والفجر مقدماتی را انجام داد که هر دو با عدمالفتح رو به رو شدند؛ لذا فرماندهان سپاه تصمیم گرفتند، عملیات بعدی را در منطقه هور انجام دهند. به این منظور شهید علی هاشمی مأمور شد تا قرارگاه سری نصرت را با رزمندگان بومی خوزستان تشکیل دهد. وظیفه این قرارگاه شناسایی منطقه هور بود. این قرارگاه به قدری سری بود که حتی فرماندهان لشکر از وجود آن اطلاع نداشتند.
عمق منطقه عملیاتی
عمق منطقه عملیاتی خیبر از دیگر نکاتی است که پیرامون این عملیات مطرح است. رزمندگان باید برای رسیدن به هدف مورد نظر که منطقه القرنه بود و جاده العماره- بصره از آن عبور میکرد، ۴۵ کیلومتر به عمق خاکهای دشمن نفوذ میکردند. در عملیات بزرگ کربلای ۵ نهایتاً باید ۱۵ کیلومتر نفوذ صورت میگرفت. یا در عملیات والفجر ۸ صرفاً چند کیلومتر به عمق نفوذ شد. اما در خیبر باید دهها کیلومتر به عمق خاک دشمن نفوذ میشد و با توجه به آبگرفتگی هور و وجود نیزارهای مرتفع و وسیع، رسیدن به چنین عمقی باید یا به وسیله هلیبرن صورت میگرفت یا به وسیله قایقها که نهایتاً چند گردان توانستند به القرنه برسند و به دلیل عدمالحاق دیگر نیروها، این چند گردان نیز کاری از پیش نبردند و دستور عقبنشینی صادر شد.
بمباران شیمیایی وسیع
بمباران شیمیایی وسیع از سوی دشمن، یکی دیگر از نکات عملیات خیبر است. عراق از سال ۵۹ به تناوب از تسلیحات شیمیایی استفاده میکرد، اما در عملیات خیبر به شکل وسیعی از این تسلیحات ممنوعه استفاده کرد که منجر به شهادت و مجروحیت تعداد قابل توجهی از رزمندگان شد. بعد از عملیات خیبر اعتراضهایی نسبت به استفاده از بمبهای شیمیایی در جنگ عراق علیه ایران در مجامع بینالمللی صورت گرفت. اما حمایت قدرتهای بزرگ از رژیم بعث عراق، باعث شد تا این اعتراضها به جایی نرسد و صدام که جری شده بود، بعد از عملیات خیبر همچنان در مقیاس وسیع از بمبهای شیمیایی استفاده کرد.
گشودن جبهههای جدید
قبل از عملیات خیبر به نظر میرسید، جبهههای جنگ در منطقه استراتژیک جنوب قفل شده است. اما انجام عملیات خیبر نشان داد، هنوز جبهه خوزستان فعال است و میتواند غافلگیریهای بسیاری را به دشمن تحمیل کند. بعد از عملیات خیبر ایران در سال بعد عملیات بدر را باز در همان منطقه هور انجام داد. عملیات والفجر ۸ در سال ۶۴ نیز همچنان در یک منطقه محیرالعقول، چون اروند رود صورت گرفت. کربلای ۴ هم باز در اروند بود. کربلای ۵ نیز در منطقه به شدت مسلح شده شلمچه انجام شد. به این ترتیب باید عملیات خیبر را فتح بابی دانست که جبههها را از رکود خارج کرد و باعث گشوده شدن جبهههای جدیدی در تداوم دفاع شد.