کرملین روز سهشنبه اعلام کرد که اوکراین «حق حاکمیتی» برای پیوستن به اتحادیه اروپا را دارد، اما عضویت این کشور در ناتو را «غیرقابل قبول» میداند. این موضعگیری در حالی صورت میگیرد که روابط مسکو و واشنگتن رو به بهبود است و این موضوع نگرانیهای اروپا و کییف را برانگیخته است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، دیمیتری پسکوف، سخنگوی ریاستجمهوری روسیه، در نشست خبری روزانه خود اعلام کرد: «پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا، حق حاکمیتی هر کشوری است و هیچکس نباید در این مورد برای کشوری دیگر تصمیم بگیرد.»
با این حال، پسکوف تأکید کرد که مسائل امنیتی و عضویت در ائتلافهای نظامی مانند ناتو شرایط کاملاً متفاوتی دارند و موضع روسیه در این خصوص کاملاً مشخص است.
مذاکرات روسیه و آمریکا؛ نگرانی اروپا و اوکراین
کرملین همچنین تأکید کرد که حلوفصل بحران اوکراین بدون در نظر گرفتن مسائل امنیتی گستردهتر در اروپا «غیرممکن» است و ولادیمیر پوتین آماده مذاکره با ولودیمیر زلنسکی «در صورت لزوم» است.
این موضعگیری همزمان با آغاز مذاکرات مستقیم میان مقامات روسیه و آمریکا در ریاض صورت گرفته است. این مذاکرات که از تماس تلفنی طولانی میان ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ در ۱۲ فوریه نشأت گرفته است، اولین گام در جهت عادیسازی روابط مسکو و واشنگتن محسوب میشود.
در عین حال، به نوشته خبرگزاری فرانسه، موضع سختتر واشنگتن نسبت به متحدان اروپایی خود و نزدیکی بیشتر روسیه و آمریکا، نگرانیهای گستردهای را در میان رهبران اروپا و اوکراین ایجاد کرده است.
چرا اروپا و اوکراین نگرانند؟
کشورهای اروپایی و اوکراین تاکنون از مذاکرات مستقیم روسیه و آمریکا کنار گذاشته شدهاند، و طبق گزارشهای منتشر شده مقامات اروپایی این نگرانی را دارد که ترامپ و پوتین ممکن است بدون در نظر گرفتن منافع آنها به توافقی دوجانبه دست یابند.
در همین راستا، چندین رهبر اروپایی روز دوشنبه در پاریس یک نشست اضطراری برگزار کردند تا درباره چگونگی واکنش به این تحولات دیپلماتیک بحث کنند.
پیشینه اختلاف روسیه و ناتو
به نوشته خبرگزاری فرانسه، روسیه در اواخر سال ۲۰۲۱ خواستار بازنگری در ساختار امنیتی اروپا و خروج نیروهای ناتو از اروپای شرقی شد. همچنین، کرملین خواستار تعهد غرب به عدم گسترش ناتو به سمت شرق بود. پس از رد این خواستهها توسط غرب، روسیه در فوریه ۲۰۲۲ به اوکراین حمله کرد و جنگی را آغاز کرد که تاکنون ادامه دارد.
آینده بحران اوکراین؛ چه خواهد شد؟
با نزدیک شدن آمریکا و روسیه به یکدیگر، سؤالات زیادی درباره آینده بحران اوکراین مطرح شده است. آیا واشنگتن و مسکو میتوانند بدون مشارکت مستقیم اروپا و اوکراین به توافق برسند؟ در شرایطی که رهبران اروپایی و زلنسکی احساس میکنند که از مذاکرات کلیدی کنار گذاشته شدهاند، باید دید که آیا آمریکا و روسیه واقعاً میتوانند به یک راهحل پایدار برای بحران اوکراین دست یابند، یا اینکه این نزدیکی دیپلماتیک، تنشها را در منطقه افزایش خواهد داد؟