لیلا شریف- روزنامه‌نگار

یک دانشجوی ایرانی «پژوهشگر سال» شد و پرچم ایران را در میان 400شرکت‌کننده از کشورهای مختلف بالا برد. حسنا سلیمی، دانشجوی جوان دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران و کارآموز مجمع شهرداران آسیایی در یک رقابت سنگین با عنوان «رویداد رهبران جوان بریکس و سازمان همکاری شانگهای» توانست جایزه پژوهشگر سال 2025را به نام ایران سند بزند.
او جوان متولد77 یا بهتر است بگوییم یک دهه هفتادی است که از همان ابتدا هدفش را از درس خواندن مشخص کرد. این دانشجوی دانشگاه تهران که از این به بعد نامش بیشتر شنیده خواهد شد، در دوره‌ای از زندگی خود، مسیر مهاجرت را برای ادامه تحصیل انتخاب کرد، اما پس از چند سال با بازگشت به ایران، دریچه جدیدی را روی خود گشود.

تسلط به 10زبان دنیا
حسنا سلیمی از آن دسته دانشجویانی است که حضور پررنگی در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران دارد و در سطح جهانی نیز او را به‌عنوان یک پژوهشگر چند زبانه می‌شناسند؛ چرا که او جزو معدود افرادی است که به10زبان زنده دنیا تسلط دارد.
سلیمی در حال حاضر مشغول تحصیل در رشته مطالعات هند دانشگاه مطالعات جهان است. او به‌طور فعال مقالاتی را در مجلات علمی منتشر و همچنین در کنفرانس‌های بین‌المللی شرکت می‌کند؛ به این ترتیب با افتخار باید گفت که این دانشجوی جوان به‌طور قابل‌توجهی در توسعه مطالعات بین‌فرهنگی مشارکت دارد.
حسنا سلیمی در رزومه تحصیلی خود رشته مطالعات ژاپن را هم دارد و این موضوع ریشه در علاقه و تسلط او به زبان‌های مختلف است. تلاش‌های او برای شناخت فرهنگ سایر کشورها موجب شد تا پژوهش‌ها و مقالات مختلفی را در سطح جهانی به نام خود ثبت کند و همچنین در نشست‌های فرهنگی مربوط به کشورهای مختلف حضور پررنگی داشته باشد.
یکی از نشست‌هایی که سلیمی به‌عنوان پژوهشگر در آن حاضر شده، نشستی با عنوان «شب یلدا در ایران و ژاپن» بود که به‌منظور بررسی اشتراک‌های فرهنگی میان 2کشور برگزار شده بود و بسیار مورد توجه قرار گرفت.

جایزه‌ ویژه پژوهشگران جوان
جایزه «رهبران جوان بریکس و سازمان همکاری شانگهای» سالانه در 5حوزه «بهترین پروژه دیپلماسی عمومی سال»، «شخصیت اثرگذار رسانه‌ای سال»، «کارآفرین اجتماعی سال»، «ابتکارات محیط‌زیستی سال» و «پژوهشگر سال» به جوانان برتر اهدا می‌شود. در این دوره از رقابت‌ها بیش از ۴۰۰ نفر شرکت‌کننده از ۱۳ کشور جهان شامل ایران، هند، چین، مصر، قزاقستان، قرقیزستان، پاکستان، ازبکستان، آفریقای جنوبی، برزیل، اتیوپی، تاجیکستان و روسیه حضور داشتند و تنها ۱۰ نفر برگزیده شدند که نام حسنا سلیمی هم در میان برنده‌ها بود.

چرا بریکس و سازمان همکاری شانگهای اهمیت دارند؟
کشورهای غیرغربی در چند دهه گذشته تلاش کرده‌اند تا با ایجاد سازمان‌ها و گروه‌های همکاری مشترک در مقابل نفوذ آمریکا و غرب ایستادگی کنند.
گروه بریکس و سازمان همکاری شانگهای هم با این ایده‌ به محلی برای تعامل اقتصادی، سیاسی و فرهنگی میان کشورهایی همچون چین، روسیه، هند، پاکستان، اندونزی، عربستان، ایران و... تبدیل شده است.
بریکس یک ائتلاف فراقاره‌ای محسوب می‌شودکه از سال 2009 با برگزاری نخستین نشست فعالیت خود را آغاز کرد. این گروه شکل جدیدی را برای اقتصاد و سیاست جهانی بدون مشارکت اروپا و آمریکا تعریف کرده است. ایران هم در سال 1402به شکل رسمی به عضویت این گروه درآمد تا بستری برای فعالیت‌های مشترک مهیا شود.
سازمان همکاری شانگهای یک سازمان اوراسیایی میان‌دولتی است که برای همکاری‌های چندجانبه میان کشورهای عضو ایجاد شده است؛ ماهیت شکل‌گیری این سازمان هم مرتبط با شکستن قدرت نفوذ آمریکاست. این سازمان که نزدیک 3دهه قدمت دارد، به فضایی برای پیگیری تعامل امنیتی، اقتصادی و سیاسی تبدیل شده است. ایران در سال 1402 به عضویت رسمی این سازمان درآمد.

گفت‌وگوی اختصاصی
با هدف به ایران برگشتم
حسنا سلیمی در 26سالگی به جایزه‌ای دست یافت که می‌تواند الگوی بسیاری از دانشجویان شود. جایزه پژوهشگر برتر بریکس بهانه‌ای برای گفت‌وگوی روزنامه همشهری با این دانشجوی جوان شد. او که اکنون در حال اتمام دوره دکتری در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران است، در مورد انتخاب رشته دانشگاهی خود به همشهری گفت: من لیسانس علوم سیاسی را در دانشگاه رم ایتالیا خواندم، اما بعد از پایان تحصیل به ایران برگشتم. در ادامه راه با توجه به علاقه‌ام تصمیم گرفتم که در رشته مطالعات ژاپن دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران ادامه تحصیل بدهم. الان هم دانشجوی دکتری مطالعات هند هستم. بازگشت به ایران بعد از تحصیل در دانشگاه خارجی کار چندان آسانی نبود، اینطور که سلیمی توضیح می‌دهد، در میان تعجب و حتی سرزنش دوستانش در ایران، تصمیم به بازگشت گرفت: «خانواده‌ام با این کار من موافق بودند، اما بعضی از اطرافیانم وقتی تصمیم مرا می‌شنیدند، تعجب می‌کردند و بعضی‌ها هم سرزنش.»
دانشگاه آمریکا قبول شدم و نرفتم
او افزود: وقتی درسم تمام شد و تصمیم گرفتم که راه‌های دیگر را انتخاب کنم، مطالعات جهان را پیدا و رشته ژاپن را هم به‌خاطر علاقه شخصی‌ام انتخاب کردم. شاید جالب باشد که بگویم برای ارشد هم در یک دانشگاه آمریکا قبول شدم، اما نرفتم؛ چون می‌خواستم در ایران ادامه تحصیل بدهم. می‌خواستم به ایران برگردم و تمرکز کنم و ببینم که از دنیا چه می‌خواهم.
این دختر دهه‌ هفتادی که در مقطع ارشد رتبه یک و در دکتری رتبه2 گرفته است، از دلیل علاقه‌اش به زبان و ادبیات می‌گوید: از همان ابتدا به زبان و ادبیات علاقه داشتم؛ چون من فارغ‌التحصیل علوم انسانی مدرسه فرزانگان یک هستم، سال95 هم نقره دانش‌آموزی المپیاد ادبی گرفتم.


گفت‌وگوی اختصاصی
علاقه به زبان، برگ برنده او شد
سایت‌های خارجی در معرفی این دانشجوی ایرانی بر تسلط او به زبان‌های زنده دنیا تأکید داشتند. از او در رابطه با دلیل علاقه‌اش به یادگیری زبان و تأثیر آن در انجام پژوهش‌های مختلف پرسیدیم و سلیمی پاسخ داد: فرانسه، انگلیسی و ایتالیایی را به‌طور کامل صحبت می‌کنم. زبان‌های ژاپنی، ‌چینی، ‌روسی، آلمانی، اسپانیایی و ترکی استانبولی را هم تا حدودی آموخته‌ام و در پژوهش‌هایم از آنها استفاده می‌کنم. زبان فارسی هم که زبان مادری من است و به این ترتیب در این رویداد من را به‌عنوان فردی مسلط بر 10زبان معرفی کرده‌اند.
او در مورد جایزه پژوهشگر جوان بریکس و سازمان همکاری‌های شانگهای توضیح داد: این جایزه در 4زمینه تعریف شده که یکی از آنها عنوان پژوهشگر برتر سال است که امسال من توانستم آن را به‌دست بیاورم. پیش‌نیاز پژوهش این بود که باید یک مقاله چاپ می‌کردم و این اقدام را انجام دادم، پس از تأیید پیش‌نیاز هم مرا به‌دلیل زبان‌هایی که آموخته بودم، انتخاب کردند. مقاله‌ای که چاپ کرده بودم در رابطه با ادبیات معاصر بود.