آیا تا به حال فکر کردی چطور می‌تونی وارد دنیای پردرآمد و همیشه در حال رشد فناوری اطلاعات بشی؟ اگر به دنبال یک مهارت کاربردی هستی که نه‌تنها جذاب باشه بلکه بتونه مسیر شغلی مطمئنی را برات فراهم کنه، آموزش شبکه دقیقاً همون چیزی است که به آن نیاز داری. شبکه‌های کامپیوتری ستون فقرات دنیای دیجیتال امروز هستند. از اینترنت و اپلیکیشن‌های موبایل گرفته تا سیستم‌های امنیتی و ارتباطات سازمانی، همه و همه به شبکه وابسته‌اند. همین وابستگی باعث شده که متخصصان شبکه همیشه تقاضای زیادی در بازار کار داشته باشند و فرصت‌های شغلی متنوعی با درآمدهای عالی پیش روی آن‌ها قرار گیرد.

اگر نمی‌دونی از کجا باید شروع کنی یا مسیر یادگیری شبکه برات پیچیده به نظر می‌رسد، نگران نباش. در این مقاله به تو نشون میدیم که چطور می‌تونی با آموزش شبکه، قدم‌به‌قدم به یک متخصص حرفه‌ای تبدیل شی.

آموزش شبکه چیست و چرا اهمیت دارد؟

آموزش شبکه به فرآیند یادگیری اصول و مفاهیم پایه‌ای و پیشرفته‌ای گفته می‌شود که به افراد این امکان را می‌دهد تا بتوانند شبکه‌های کامپیوتری را راه‌اندازی، مدیریت و عیب‌یابی کنند. در این آموزش‌ها، افراد یاد می‌گیرند که چگونه داده‌ها از یک دستگاه به دستگاه دیگر منتقل می‌شود، چگونه تجهیزات مختلف شبکه‌ای مثل روترها و سوئیچ‌ها کار می‌کنند و چطور باید امنیت شبکه‌ها را حفظ کنند. این آموزش‌ها معمولاً شامل مفاهیمی مانند آدرس‌دهی IP، پروتکل‌ها، توپولوژی‌های مختلف شبکه و امنیت شبکه می‌شود.

اما چرا آموزش شبکه اهمیت دارد؟ دلیلش این است که دنیای امروز کاملاً به شبکه‌های کامپیوتری وابسته است. از اتصال اینترنت در خانه‌ها گرفته تا سیستم‌های پیچیده‌ سازمانی و بانک‌ها، همه‌چیز به شبکه نیاز دارد. به همین دلیل است که متخصصین شبکه همواره تقاضای زیادی در بازار کار دارند. بدون افراد متخصص در این زمینه، هیچ چیزی از اینترنت و ارتباطات دیجیتال امروز نمی‌توانست به درستی کار کند. همچنین با پیشرفت‌های روزافزون در دنیای فناوری، نیاز به مهارت‌های شبکه‌ای بیش از پیش افزایش یافته است. از آنجا که هر شرکت و سازمانی برای ادامه فعالیت‌های خود به شبکه‌های امن و کارآمد نیاز دارد، آموزش شبکه تبدیل به مهارتی ضروری برای همه افرادی شده که به دنبال موفقیت در دنیای فناوری اطلاعات هستند.

پیش‌نیازهای ورود به دنیای شبکه

برای شروع آموزش شبکه و تبدیل شدن به یک متخصص شبکه، نیازی به داشتن مدرک دانشگاهی خاص یا پیش‌نیازهای پیچیده نیست. با این حال، آشنایی با برخی مفاهیم پایه‌ای می‌تواند به شما کمک کند تا درک بهتری از شبکه‌ها و نحوه عملکرد آن‌ها داشته باشید. در این بخش، پیش‌نیازهای اصلی برای ورود به دنیای شبکه را بررسی می‌کنیم.

اولین چیزی که باید بدانید این است که آشنایی با مفاهیم پایه‌ای کامپیوتر یک مزیت بزرگ است. مفاهیمی مثل نحوه عملکرد سیستم‌عامل‌ها، نحوه اتصال دستگاه‌ها به هم، و آشنایی با سخت‌افزار کامپیوتر (مثل کارت شبکه و کابل‌ها) به شما کمک می‌کند تا پایه‌های شبکه را راحت‌تر یاد بگیرید. همچنین، داشتن یک درک ابتدایی از اینترنت و پروتکل‌های ارتباطی (مانند HTTP و TCP/IP) می‌تواند شروع خوبی باشد. این مفاهیم پایه‌ای شما را با نحوه ارتباط دستگاه‌ها در یک شبکه و پروتکل‌هایی که برای این کار استفاده می‌شود، آشنا می‌کند.

در کنار این، تفکر منطقی و مهارت حل مسئله نیز از جمله ویژگی‌هایی است که به درد شما می‌خورد. زیرا در شبکه‌ همیشه با مشکلات و چالش‌هایی روبه‌رو می‌شوید که نیازمند راه‌حل‌های خلاقانه و منطقی هستند. بنابراین، اگر در زمینه حل مسائل و تحلیل مشکلات علاقه‌مند هستید، مسیر آموزش شبکه برای شما جذاب خواهد بود.

در نهایت، برای کسانی که می‌خواهند وارد دنیای شبکه شوند، هیچ‌گونه محدودیت خاصی در زمینه تحصیلات یا زمینه‌های قبلی وجود ندارد. مهم‌تر از همه، علاقه به یادگیری و داشتن انگیزه برای پیشرفت در این زمینه است. با کمی تلاش و پشتکار، می‌توانید از صفر شروع کرده و به یک متخصص شبکه تبدیل شوید.

مسیر گام به گام آموزش شبکه

گام اول: یادگیری مفاهیم پایه‌ای شبکه

• مفاهیم اولیه مثل LAN، WAN، TCP/IP، پروتکل‌های پایه (HTTP, DNS, DHCP)
• مدل OSI و درک لایه‌های مختلف شبکه

گام دوم: آشنایی با سخت‌افزار شبکه

• روترها، سوئیچ‌ها، مودم‌ها، کابل‌های شبکه و ابزارهای فیزیکی
• نحوه پیکربندی تجهیزات شبکه

گام سوم: دوره‌های آموزش شبکه (زیرساخت)

• Cisco CCNA (دوره تخصصی برای درک عمیق‌تر شبکه)
• MikroTik, Fortinet (برای تخصص‌های خاص در مدیریت شبکه‌های مختلف)

گام چهارم: دوره های آموزش شبکه (سرویس)

• آموزش راه اندازی سرویس های مایکروسافت در دوره mcsa/mcse
• آموزش راه اندازی مجازی سازی سرور دوره VCP
• آموزش راه اندازی مجازی سازی دسکتاپ دوره VDI

گام اول و دوم : دوره هلپ دسک – دنیای ورود به شبکه

در گام اول آموزش شبکه دوره هلپ دسک قرار دارد، شما در این دوره با مفاهیم ابتدایی و پایه‌ای شبکه آشنا خواهید شد که برای هر متخصص پشتیبانی فنی ضروری هستند. دوره هلپ دسک شامل 4 دوره اصلی پایه ای شبکه می باشد که شامل نتورک پلاس، سخت افزار شبکه، نرم افزار و ویندوز 11 است.  مفاهیمی مانند LAN (شبکه محلی)، WAN (شبکه گسترده) و TCP/IP (پروتکل اینترنت و انتقال داده‌ها) از جمله مفاهیمی هستند که در این دوره به‌طور کامل توضیح داده می‌شوند. شما یاد می‌گیرید که چگونه این شبکه‌ها کار می‌کنند و چه تفاوت‌هایی بین شبکه‌های محلی و گسترده وجود دارد. همچنین، پروتکل‌های پایه‌ای مانند HTTP (پروتکل انتقال ابرمتن)، DNS (سیستم نام دامنه) و DHCP (پروتکل پیکربندی میزبان پویا) مورد بررسی قرار می‌گیرند تا شما بتوانید نحوه عملکرد این پروتکل‌ها را در شبکه‌ها و ارتباطات اینترنتی درک کنید.

یکی دیگر از بخش‌های مهم این دوره، آشنایی با مدل OSI و لایه‌های مختلف آن است. مدل OSI به‌عنوان یک مدل مرجع برای طراحی و درک ارتباطات شبکه‌ای شناخته می‌شود و شامل هفت لایه مختلف است که هرکدام وظیفه خاصی دارند. در این دوره، شما نحوه عملکرد هر کدام از این لایه‌ها را یاد خواهید گرفت و می‌آموزید که چگونه مشکلات مربوط به هر لایه را شناسایی و رفع کنید. این مفاهیم به شما کمک می‌کند تا دید عمیق‌تری نسبت به نحوه کارکرد شبکه‌ها پیدا کنید و برای مشکلات مختلف شبکه‌ای راه‌حل‌های مؤثری ارائه دهید.

علاوه بر مدل OSI شما در مفاهیم اولیه آموزش شبکه با مدل TCP/IP نیز آشنا می شوید.

مدل TCP/IP یک معماری استاندارد برای ارتباطات شبکه‌ای است که پایه و اساس اینترنت و شبکه‌های کامپیوتری مدرن را تشکیل می‌دهد. این مدل شامل چهار لایه اصلی است که به ترتیب عبارتند از: لایه دسترسی به شبکه، لایه اینترنت، لایه انتقال و لایه کاربرد. هر یک از این لایه‌ها وظایف خاصی را در فرآیند انتقال داده انجام می‌دهند. لایه اینترنت مسئول آدرس‌دهی و مسیریابی بسته‌ها با استفاده از پروتکل IP است، در حالی که لایه انتقال با پروتکل‌های TCP و UDP ارتباط بین دستگاه‌ها را مدیریت می‌کند. لایه کاربرد شامل پروتکل‌هایی مانند HTTP، FTP و DNS است که مستقیماً با برنامه‌های کاربران در ارتباط هستند.

یکی از مزایای کلیدی TCP/IP قابلیت اطمینان و مقیاس‌پذیری بالا در شبکه‌های مختلف، از جمله شبکه‌های محلی (LAN) و گسترده (WAN)، است. TCP یک پروتکل اتصال‌گرا است که تحویل صحیح داده‌ها را تضمین می‌کند، در حالی که UDP بدون اتصال و سریع‌تر بوده و برای کاربردهایی مانند پخش زنده و تماس‌های اینترنتی ایده‌آل است. به دلیل ساختار ساده و انعطاف‌پذیر، مدل TCP/IP به‌صورت گسترده در اینترنت و شبکه‌های سازمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد و یادگیری آن برای متخصصان شبکه ضروری است.

گام سوم: زیرساخت شبکه

در گام سوم آموزش شبکه به زیرساخت شبکه میرسیم. زیرساخت شبکه شامل تمامی تجهیزات، پروتکل‌ها و فناوری‌هایی است که برای راه‌اندازی، مدیریت و نگهداری از شبکه‌های کامپیوتری استفاده می‌شوند. این زیرساخت می‌تواند شامل سوئیچ‌ها، روترها، فایروال‌ها، سرورها، کابل‌های شبکه و نرم‌افزارهای مدیریت شبکه باشد. برای اینکه یک سازمان یا شرکت بتواند از اینترنت، ارتباطات داخلی و خدمات تحت شبکه به‌صورت پایدار و امن استفاده کند، نیاز به یک زیرساخت شبکه قوی دارد.

آشنایی با تجهیزات پیکربندی زیرساخت شبکه سیسکو (دوره ccna)

دوره CCNA (Cisco Certified Network Associate) یکی از معتبرترین و پرطرفدارترین دوره‌های آموزشی در حوزه شبکه است که توسط شرکت Cisco ارائه می‌شود. این دوره برای افرادی طراحی شده که قصد دارند وارد دنیای شبکه شوند و دانش لازم برای راه‌اندازی، پیکربندی و عیب‌یابی شبکه‌های کامپیوتری را کسب کنند. CCNA یک دوره پایه‌ای اما بسیار جامع است که مفاهیمی مانند مبانی شبکه، مسیریابی و سوئیچینگ، امنیت شبکه، اتصالات بی‌سیم و … را پوشش می‌دهد.

در دوره ccna، شما یاد می‌گیرید که چگونه یک شبکه محلی (LAN) و شبکه گسترده (WAN) را راه‌اندازی و مدیریت کنید، نحوه عملکرد پروتکل‌های مسیریابی مانند OSPF و EIGRP را درک کرده و با پیکربندی تجهیزات سیسکو مانند روترها و سوئیچ‌ها آشنا شوید. همچنین، مفاهیم امنیتی اولیه و نحوه محافظت از شبکه‌ها در برابر تهدیدات نیز در این دوره آموزش داده می‌شود. یکی از مزایای شرکت در دوره ccna این است که پس از اتمام آن، می‌توانید برای دریافت مدرک رسمی CCNA از Cisco اقدام کنید که به‌عنوان یک گواهینامه معتبر در سراسر جهان شناخته می‌شود و می‌تواند مسیر شغلی شما را در دنیای IT هموار کند.

آشنایی با تجهیزات پیکربندی زیرساخت شبکه میکروتیک

میکروتیک (MikroTik) یکی از برندهای محبوب در زمینه مدیریت و پیکربندی شبکه‌های کوچک و متوسط است که به دلیل هزینه پایین، انعطاف‌پذیری بالا و قابلیت‌های گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شرکت دوره‌های آموزش شبکه مختلفی را برای آشنایی با روترها، سوییچ‌ها و سرویس‌های پیشرفته خود ارائه می‌دهد که از سطح پایه تا پیشرفته دسته‌بندی شده‌اند. در ادامه، به بررسی برخی از مهم‌ترین دوره‌های میکروتیک می‌پردازیم.

۱. MTCNA (MikroTik Certified Network Associate)

دوره MTCNA اولین و پایه‌ای‌ترین دوره آموزش میکروتیک است که برای افرادی طراحی شده که قصد دارند با نحوه کار با تجهیزات و سیستم‌عامل RouterOS آشنا شوند. در این دوره، مباحثی مانند مدیریت کاربران، تنظیمات اولیه شبکه، آدرس‌دهی IP، مسیریابی (Routing)، فایروال، کنترل پهنای باند (QoS) و VPN آموزش داده می‌شود. دریافت مدرک MTCNA به شما امکان می‌دهد تا در دوره‌های پیشرفته‌تر میکروتیک شرکت کنید.

۲. MTCRE (MikroTik Certified Routing Engineer)

پس از گذراندن MTCNA، اگر بخواهید وارد مباحث پیشرفته‌تر شبکه و مسیریابی شوید، دوره MTCRE گزینه مناسبی است. این دوره بر مسیریابی (Routing) و شبکه‌های گسترده (WAN) تمرکز دارد و شامل مباحثی مانند Static Routing، OSPF، VPN و Link Load Balancing می‌شود. متخصصان شبکه که قصد طراحی و مدیریت شبکه‌های سازمانی را دارند، با شرکت در این دوره، دانش و مهارت‌های لازم را برای کار با مسیریابی پیشرفته در روترهای میکروتیک کسب خواهند کرد.

۳. Tunneling در میکروتیک

یکی از مفاهیم پیشرفته در دنیای شبکه و میکروتیک، Tunneling (تونل‌زنی) است که برای اتصال امن و ایجاد ارتباط بین چندین شبکه از راه دور استفاده می‌شود. در دوره‌های میکروتیک، روش‌های مختلف تونل‌سازی مانند PPTP، L2TP، GRE، IPIP و OpenVPN آموزش داده می‌شود. این تکنیک‌ها در راه‌اندازی ارتباطات امن بین دفاتر مختلف یک سازمان و دسترسی از راه دور کاربران به شبکه داخلی بسیار کاربردی هستند.

۴. Container در میکروتیک

یکی از قابلیت‌های جدیدی که در نسخه‌های اخیر RouterOS به میکروتیک اضافه شده است، پشتیبانی از Container (کانتینرها) است. این ویژگی به شما امکان می‌دهد تا برنامه‌های مستقل را مستقیماً روی روترهای میکروتیک اجرا کنید. به عنوان مثال، می‌توانید یک سرور DNS، فایروال سفارشی یا ابزارهای مانیتورینگ شبکه را بدون نیاز به سخت‌افزار اضافی در قالب یک Container روی روتر اجرا کنید. این قابلیت برای بهینه‌سازی عملکرد شبکه و کاهش هزینه‌های زیرساختی بسیار مفید است.

گام چهارم: آموزش شبکه با یادگیری سرویس های پیشرفته

در دنیای فناوری اطلاعات، آموزش شبکه دیگر فقط به یادگیری مفاهیم پایه‌ای مانند IP، مسیریابی (Routing) و سوئیچینگ (Switching) محدود نمی‌شود. متخصصان شبکه برای ورود به بازار کار و کسب موقعیت‌های شغلی بهتر، باید با سرویس‌های پیشرفته شبکه، مجازی‌سازی و مدیریت سرورها آشنا باشند. در این مسیر، یادگیری سرویس‌های مایکروسافت، مجازی‌سازی سرور و دسکتاپ نقش کلیدی دارند.

۱. آموزش راه‌اندازی سرویس‌های مایکروسافت در دوره MCSA/MCSE

دوره‌های MCSA (Microsoft Certified Solutions Associate) و MCSE (Microsoft Certified Solutions Expert) به متخصصان کمک می‌کنند تا با نحوه راه‌اندازی، پیکربندی و مدیریت سرویس‌های مایکروسافت آشنا شوند. این سرویس‌ها شامل Active Directory، DNS، DHCP، Group Policy و File Server هستند که در شبکه‌های سازمانی بسیار پرکاربردند. یادگیری دوره mcsa به شما امکان می‌دهد مدیریت شبکه‌های مبتنی بر ویندوز را بر عهده بگیرید و در شرکت‌های بزرگ به‌عنوان مدیر شبکه مشغول به کار شوید.

۲. آموزش راه‌اندازی مجازی‌سازی سرور در دوره VCP

در دوره VCP (VMware Certified Professional)، شما یاد می‌گیرید که چگونه یک زیرساخت مجازی (Virtualized Infrastructure) را راه‌اندازی و مدیریت کنید. با استفاده از VMware vSphere، می‌توان چندین سرور فیزیکی را به یک پلتفرم متمرکز تبدیل کرد و منابع سخت‌افزاری را بهینه‌سازی و مدیریت نمود. این فناوری به شرکت‌ها کمک می‌کند تا هزینه‌های سخت‌افزاری را کاهش دهند و عملکرد سیستم‌های خود را افزایش دهند. مهارت در مجازی‌سازی سرور یک امتیاز بزرگ برای ورود به بازار کار شبکه و دیتاسنترها است.

۳. آموزش راه‌اندازی مجازی‌سازی دسکتاپ در دوره VDI

مجازی‌سازی دسکتاپ (VDI – Virtual Desktop Infrastructure) یکی از تکنولوژی‌های مدرن شبکه است که به کاربران امکان می‌دهد تا سیستم‌عامل و نرم‌افزارهای خود را از طریق یک سرور مرکزی اجرا کنند. این فناوری به ویژه در شرکت‌های بزرگ و سازمان‌هایی که نیاز به مدیریت مرکزی سیستم‌ها دارند، بسیار محبوب است. با یادگیری دوره VDI، شما می‌توانید راهکارهای مجازی‌سازی دسکتاپ را برای سازمان‌ها پیاده‌سازی کنید و سطح امنیت و مدیریت شبکه را ارتقا دهید.