به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، افغانستان بهواسطه مناظر خیرهکننده، از کوههای ناهموار گرفته تا بیابانهای خشک، مشهور است. این کشور که در تقاطع آسیای مرکزی و آسیای جنوبی قرار دارد، چشماندازهای متنوعی دارد که به سه منطقه اصلی فیزیوگرافی (مربوط به شکلشناسی و مشخصات فیزیکی) تقسیم میشود:
- ارتفاعات مرکزی با کوههای ناهموار و درههای مرتفع با ارتفاع بیش از ۲۰۰۰ متر که میزبان بخشهایی از رشتهکوه هندوکش است.
- دشتهای شمالی با زمینهای هموار و تپهای که محل کشاورزی است و جمعیت متراکمی با گروههای قومی مختلف که در آن محصولاتی همچون گندم، پنبه، میوه و آجیل کشت میکند.
- فلات جنوب غربی که از مناظر بیابانی و مناطق نیمهبیابانی با واحههای پراکنده تشکیل شده است و منطقه پرجمعیت در جنوب افغانستان با دمای شدید است و منابع آبی محدودی دارد.
افغانستان در پس چشمانداز خیرهکننده خود، کشوری سرشار از منابع طبیعی همچون سنگ مرمر، زغالسنگ، طلا، گاز طبیعی و نفت است و در حالی که زراعت برای اقتصاد آن حیاتی محسوب میشود، بخش معادن آن به دلیل مسائل زیستمحیطی، تضاد منابع و بیثباتی سیاسی با چالش روبهرو است.
گذرگاههای رشتهکوه هندوکش که بهصورت مورب در مرکز افغانستان قرار دارد، نقش اساسی در شکل دادن به تاریخ افغانستان داشته است. این گذرگاههای کوهستانی که زمانی توسط اسکندر مقدونی در طول توسعه امپراتوریاش مورد استفاده قرار میگرفت، به مسیرهای تجاری و مسافرتی مهمی از جمله جاده ابریشم تبدیل شدند.
افغانستان بهدلیل این موقعیت استراتژیک خود شاهد تهاجمات متعدد و دورههای سلطه بیگانگان توسط امپراتوریهای بزرگ بوده است، به همین دلیل آن را «قبرستان امپراتوریها» مینامند. این کشور نوزدهم آگوست ۱۹۱۹ پس از جنگ سوم انگلیس و افغانستان که تا سال ۱۹۷۳ ادامه داشت، به جمهوری تبدیل شد و استقلال پیدا کرد. تا سال ۱۹۹۶ بخش عمده این کشور تحت کنترل طالبان قرار داشت که بهدنبال تهاجم آمریکا در سال ۲۰۰۱ سرنگون شد و بار دیگر در سال ۲۰۲۱ به قدرت بازگشت.
جمعیت افغانستان متنوع است و این کشور بیش از یک زبان دارد. بسیاری از گروههای قومی از جمله پشتونها، تاجیکها، هزارهها و ازبکها ساختارهای اجتماعی پیچیده و هویتهای منطقهای آن را شکل میدهند. با چنین تنوع قومیتی، چندین زبان و گویش در سراسر افغانستان صحبت میشود، با اینحال دو زبان رسمی آن پشتو و دری (گویش فارسی) است. پشتو زبان مادری پشتونها، گروه قومی غالب افغانستان و فارسی دری زبان مشترک ملت و زبان مادری چندین قوم افغان است.
فرهنگ افغانستان بهدلیل قرار داشتن این کشور در جنوب آسیای مرکزی، ترکیبی منحصربهفرد از تأثیرات اسلامی و آسیای مرکزی است که در آداب و رسوم پویای این کشور دیده میشود و اگر چه جامعهای قبیلهای با خردهفرهنگهای متمایز دارد، اکثر مردم آن از سنتهای اسلامی و آموزههای همبستگی جمعی پیروی میکنند.
افغانستان اماکن و آثار تاریخی زیادی دارد، اما نمادینترین آنها مسجد آبی در مزار شریف است که نمونهای عالی از معماری اسلامی بهشمار میرود. این مسجد که در قرن پانزدهم ساخته شده، به کاشیهای آبی خیرهکننده و خوشنویسیهای پیچیدهاش معروف است که عظمت سبک معماری تیموری را به نمایش میگذارد. یکی دیگر از مساجد دیدنی این کشور مسجد جامع هرات (مسجد جمعه) است که در غرب شهر هرات واقع شده و قدمت آن به قرن دوازدهم بازمیگردد. این مسجد به کاشیکاریهای پیچیده، منارهها و گنبدهایش مشهور است.
افغانستان علاوهبر مساجد معروف خود دارای طیف وسیعی از معماری سنتی از جمله ارگهای باستانی، قلعهها و شهرهای تاریخی همچون کابل، بلخ و بامیان است که ترکیبی از الگوهای هندسی اسلامی و تکنیکهای ساختاری آسیای مرکزی را منعکس میکنند.
افغانها بسیار مهمان نوازند با نهایت احترام و سخاوت از میهمانان خود پذیرایی میکنند. این سنت مهماننوازی که به «ملماستیا» معروف است، بارزترین ویژگی و عمل به آن مایه افتخار ملی آنهاست.
جامعه افغان همچنین آدابی دارد که بسیار برای آن مهم است:
احترام به بزرگترها: احترام به افراد مسن بهویژه در زمان تصمیمگیری و حل مسائل خانوادگی بسیار مهم است.
آئین چای: چای یک مراسم روزانه در افغانستان است که چندین بار در روز و با دستورالعملهای خانوادگی صرف میشود.
وعدههای غذایی عمومی: وعدههای غذایی در این کشور بهصورت اشتراکی تقسیم میشود و شامل غذاهایی همچون کبابها، گوشتهای مزهدارشده و میوهها است.
حرکات دست: دست دادن با دست راست نشانه احترام است و افغانها هنگام عرضه یا دریافت اقلام، از دست راست یا هر دو دست با هم استفاده میکنند، زیرا دست چپ برای اهداف بهداشتی در نظر گرفته شده است.
عکاسی: همیشه قبل از گرفتن عکس از افغانها بهویژه زنان باید کسب اجازه کرد.
آداب گوش دادن: ترک محل در حالی که فردی هنوز در حال صحبت است، بسیار بیادبانه تلقی میشود.
شعر یکی از بخشهای مهم و دوستداشتنی فرهنگ افغانستان است و مردم این کشور بیش از ۱۰۰۰ سال است داستانهای خود را در شعرها بیان میکنند. مردم در هر سنی گردهم میآیند تا ابیات باستانی و مدرن را در شب شعرها با یکدیگر به اشتراک بگذارند که شبهای پنجشنبه برگزار میشود. شاعران مدرن افغانستان از این رویدادها برای پرداختن به مسائل معاصر استفاده و فرمهای سنتی را با مضامین مدرن ترکیب میکنند.
پرچم افغانستان طی ۱۰۲ سال اخیر ۲۰ بار تغییر کرده است. این کشور از قرن بیستم بیش از هر کشور دیگری در جهان پرچم ملی خود را تغییر داده و از زمان استقلال در سال ۱۹۱۹، این پرچم ۲۰ بار تغییر کرده که این امر نشاندهنده تغییر در قدرت سیاسی و هویت ملی آن است. پرچم ملی کنونی افغانستان دارای نوارهای سیاه، قرمز و سبز با نشان ملی سفید و از پرچم طالبان متفاوت است.
دهه ۱۹۸۰ تا ۱۹۹۰ با جنگ شوروی و افغانستان و جنگ داخلی شکل گرفت. در طول این سالهای پرتلاطم، اختلالات گسترده کشور را ویران کرد و منجر به از دست رفتن سوابق حیاتی شهروندان شد، در نتیجه بسیاری از افغانها هیچ سند رسمی در مورد تاریخ تولدشان ندارند، بنابراین یکم ژانویه را بهعنوان تاریخ تولد خود در نظر گرفتند.
۹۹.۷ درصد از جمعیت افغانستان مسلمان هستند و این دین تأثیر عمیقی بر زندگی روزمره و سنتهای فرهنگی آنها دارد. تنها ساختمان کلیسای مسیحی این کشور که بهطور قانونی به رسمیت شناخته شده، «کلیسای بانوی مشیت الهی» در سفارت ایتالیا در کابل است. کلیسای کاتولیک نیز در سال ۱۹۳۳ مجاز به خدمت به کارگران خارجی پایتخت این کشور شد، اما برای اتباع محلی باز نیست.