گروه دیپلماتیک - همشهری آنلاین: توافق تبادل اسرا میان جنبش مقاومت فلسطین (حماس) و رژیم صهیونیستی به دلیل نقض مکرر تعهدات از سوی تل‌آویو متوقف شده است. بر اساس این توافق که ۳۰ دی ماه ۱۴۰۳ به اجرا درآمد قرار بود اسرای هر دو طرف آزاد شوند و مرحله‌های بعدی توافق نیز به مرور زمان اجرا شود.
روزنامه نیویورک تایمز به نقل از مسئولان اسرائیلی و میانجی‌ها نوشته که بیانیه حماس در رابطه با عدم پایبندی اسرائیل به تعهدات خود در مرحله نخست توافق آتش‌بس و مبادله اسرا دقیق و درست است.
در این گزارش آمده: «اسرائیل به ارسال صدها هزار چادر برای غزه و سایر کمک‌های وعده داده‌شده پایبند نبوده است. این بخش از بحران می‌تواند حل شود، به‌شرطی که اسرائیل اجازه ورود کمک‌های بیشتری به غزه را بدهد.»
جزئیات نقض پروتکل انسانی از سوی اشغالگران
آنچه توافق شده بود:
- ارسال 12هزار کامیون کمک‌های بشردوستانه
- 50 کامیون سوخت روزانه
- 60 هزار واحد مسکونی موقت
- 200 هزار چادر
آنچه که در عمل وارد غزه شد:
- 8,500 کامیون کمک‌های بشردوستانه
- 15 کامیون سوخت روزانه
- فقط 20 هزار چادر
- هیچ واحد مسکونی موقت ارسال نشده است
نقض‌ها
- کمبود 3,500 کامیون کمک
- کمبود 35 کامیون سوخت روزانه
- محرومیت صدها هزار نفر از محل اسکان موقت (کمبود 180 هزار واحد مسکونی موقت)
منبع: مرکز اطلاع‌رسانی فلسطین
واکنش مقام‌های حماس
- عبداللطیف قانوع سخنگوی حماس: حماس آماده ازسرگیری روند تبادل اسرا است به شرطی که رژیم صهیونیستی تعهدات مرحله نخست توافق را اجرا کند.
- سامی ابوزهری از رهبران حماس: ترامپ باید به خاطر داشته باشد که توافقی وجود دارد که هر دو طرف باید به آن احترام بگذارند، و این تنها راه بازگشت اسرا است. زبان تهدید هیچ ارزشی ندارد و فقط اوضاع را پیچیده‌تر می‌کند.
- اسامه حمدان از رهبران جنبش حماس: تصمیم مقاومت برای به تأخیر انداختن تحویل اسرای اسرائیلی به دلیل تعطیلی ۹۰ درصد از پروتکل انسانی توسط رژیم اشغالگر صهیونیستی بود. ما از میانجی‌ها خواستیم تا برای اجرای کامل توافق آتش‌بس بر رژیم اشغالگر فشار وارد کنند، اما آنها پاسخ مثبتی ندادند.
اذعان منابع عبری به نقض توافق صهیونیست‌ها
- حماس توافق را نقض نکرده است
روزنامه عبری‌زبان معاریو نوشته: وزارت دفاع (جنگ) معتقد است که حماس تاکنون توافق آتش‌بس را نقض نکرده است و در حال حاضر شک و تردیدهایی وجود دارد که آیا تل‌آویو قادر به اتخاذ اقداماتی علیه آن خواهد بود یا خیر. طبق برآوردهای منابع اسرائیلی، حماس در شرایط کنونی منفعتی در بازگشت به جنگ نمی‌بیند.
- واکنش شتابزده طرف اسرائیلی
روزنامه عبری زبان یدیعوت احرونوت: طبق توافق، مذاکرات درباره مرحله دوم باید دوشنبه گذشته آغاز می‌شد، اما هیچ اقدامی انجام نشد و حتی جلسه کابینه امنیتی هم تشکیل نشد. هیئت اسرائیلی که به دوحه اعزام شد، به جای آغاز مذاکرات درباره مرحله دوم، فقط دستور داشت مسائل فنی مربوط به مرحله اول را بررسی کند، که این نقض توافق محسوب می‌شود. تأخیر اسرائیل در مذاکرات مرحله دوم، هم‌زمان با اعلام ترامپ درباره طرح آوارگی ساکنان غزه و اظهارات برخی مقام‌های اسرائیلی درباره ازسرگیری عملیات نظامی، باعث شده حماس احساس کند که تل‌آویو قصد دارد مرحله اول توافق را طولانی کند و تنها به آزادی اسرا بسنده کند.
- تعویق آزادی اسرا به خاطر نتانیاهو بود
یائیر لاپید رهبر اپوزیسیون رژیم صهیونیستی، نیز اذعان کرده که اقدام حماس به تعویق آزادی اسرای اسرائیلی در واقع پاسخی به اظهارات بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل بوده که گفته است به دنبال مرحله دوم توافق نیست.
تهدید ترامپ درباره باز شدن درهای جهنم
در حالی که حتی صهیونیست‌ها نیز اذعان می‌کنند کارشکنی و نقض تعهدات از سوی اسرائیل عامل توقف فرایند تبادل اسرا بوده است، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا، در واکنش به خبر تعویق آزادی اسرای اسرائیلی در غزه تهدید به لغو این توافق کرده و مدعی شده است که درهای جهنم گشوده خواهد شد. ترامپ گفته است:
- اگر تا ساعت ۱۲ظهر روز شنبه همه اسرا از غزه آزاد نشوند، خواستار لغو آتش‌بس خواهد شد و درهای جهنم را به روی غزه خواهد گشود.
- اسرائیل تصمیم خود را خواهد گرفت، اما برای او توافق از ساعت ۱۲ ظهر شنبه لغو خواهد شد.
- به ادعای ترامپ، شرایط سلامتی گروگان‌هایی که شنبه گذشته آزاد شدند، بسیار نامناسب بوده و بیش از این نمی‌توان برای آزادی اسیران دیگر صبر کرد.
- او همچنین تهدید کرده اگر اردن و مصر طرح کوچاندن فلسطینیان و پذیرش آنها را نپذیرند، ممکن است کمک‌های مالی به آنها را متوقف کند. او گفت احتمالا با نتانیاهو در این رابطه گفتگو خواهد کرد.
سابقه ترامپ در نقض عهد
دونالد ترامپ در شرایطی تهدید کرده که خواستار لغو آتش بس خواهد شد که سابقه طولانی در نقض عهد دارد. او در دور نخست ریاست جمهوری نیز از شمار زیادی از پیمان‌ها و توافق‌ای بین‌المللی خارج شد، رویکردی که در دور دوم ریاست‌جمهوری اش نیز دنبال می‌کند.
برخی از سازمان‌ها و پیمان‌هایی که دونالد ترامپ دستور خروج از آنها را صادر کرده است:
دور دوم ریاست جمهوری
- شورای حقوق بشر سازمان ملل
- توافقنامه آب‌وهوایی پاریس
- سازمان بهداشت جهانی
دور اول ریاست جمهوری
- پیمان پاریس برای تغییرات اقلیم
- توافق هسته‌ای ایران (برجام)
- پیمان آسمان‌های باز (اجازه پرواز بر فراز مناطق کشورهای عضو پیمان)
- سازمان بهداشت جهانی
- پیمان اقیانوس آرام (توافق تجاری استرالیا، کانادا، شیلی، ژاپن، برونئی، مالزی، مکزیک، نیوزیلند، پرو، سنگاپور و ویتنام)
- سازمان یونسکو (سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد)
- پیمان منع موشک‌های هسته ای میان‌برد
- شورای حقوق بشر سازمان ملل
- پیمان نفتا (توافقنامه تجاری آمریکا، کانادا و مکزیک)