به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ با نزدیک شدن به فصل کنکور، بسیاری از داوطلبان ممکن است در مواجهه با نتایج ناامیدکننده یا شکست‌های گذشته، احساس یأس کنند. اما متخصصان معتقدند که «شروع دوباره» می‌تواند فرصتی طلایی برای اصلاح مسیر و دستیابی به موفقیت باشد. در گفت‌وگوی اختصاصی با پری ناز حیدری، مشاور تحصیلی، به بررسی روش‌های ارزیابی عملکرد، هدف‌گذاری مؤثر و برنامه‌ریزی اصولی برای داوطلبان کنکوری پرداخته‌ایم.
متن گفت وگو به شرح ذیل است:
دانشجو: شما همیشه تأکید دارید که «شروع دوباره» می‌تواند نقطه عطفی برای افراد باشد. لطفاً بگویید چطور می‌توان عملکرد گذشته را ارزیابی کرد؟
حیدری: ارزیابی عملکرد یکی از مهم‌ترین مراحل شروع دوباره است؛ برای این کار بهتر است افراد از روش‌هایی دقیق و کاربردی استفاده کنند به عنوان مثال بررسی نتایج آزمون‌ها اگر دانش‌آموزی در آزمون‌های گذشته نمرات پایینی گرفته، باید جزئیات را بررسی کند که کدام مباحث بیشتر غلط داشته است؟ کدام سوالات به دلیل کمبود زمان بی‌پاسخ مانده؟ یک دانش‌آموز کنکوری ممکن است متوجه شود که در آزمون‌هایش ۶۰ درصد از اشتباهات مربوط به محاسبات در فیزیک است. این یعنی باید روی حل تمرین‌های بیشتر در این حوزه تمرکز کند.
داوطلبان کنکوری باید رفتارهای خود را بررسی کنند، اگر کسی برای کاهش وزن تلاش کرده و موفق نشده است. باید عادات روزانه را مرور کنند که آیا هنگام تماشای سریال، به‌صورت ناخودآگاه تنقلات مصرف کردند؟ یک مراجع داشتم که همیشه می‌گفت رژیمش خوب پیش نمی‌رود. وقتی بررسی کردیم، متوجه شدیم هر روز بعد از کار، به خاطر استرس، ۵-۶ قاشق شکر در چای عصرانه‌اش اضافه می‌کرد.
دانشجو: وقتی عملکرد ارزیابی شد، چطور می‌توان براساس آن هدف‌گذاری کرد؟
حیدری: هدف‌گذاری باید به‌گونه‌ای باشد که فرد را به چالش بکشد ولی در عین حال دست‌یافتنی باشد و هدف قابل اندازه‌گیری است به عنوان مثال اگر یک دانش‌آموز نمره ریاضی‌اش در آزمون قبلی ۱۰ شده، هدف‌گذاری منطقی می‌تواند این باشد که نمره‌اش را به ۱۵ برساند. اما تعیین هدف ۲۰ گرفتن در آزمون بعدی ممکن است او را مضطرب کند و در نتیجه نتیجه عکس بدهد؛ ایجاد اهداف چندلایه هدف‌ها را به لایه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت تقسیم کنید به عنوان مثال یک فردی که می‌خواهد زبان انگلیسی یاد بگیرد، می‌تواند هدف بلندمدتش را «موفقیت در آزمون آیلتس» تعیین کند اما هدف کوتاه‌مدتش باید ساده‌تر باشد، مانند اینکه باید هر روز ۱۰ لغت یاد بگیرند.
- بیشتر بخوانید
اضطراب کنکور؛ چرا این احساس قدرتمند داوطلبان را از پا درمی‌آورد؟
راه حل مشکلات رایج داوطلبان کنکوری برای موفقیت/ چگونه از مطالعه مؤثر به تسلط کامل برسیم؟
دانشجو: بعد از هدف‌گذاری، برنامه‌ریزی چطور باید انجام شود؟
حیدری: برنامه‌ریزی نیاز به جزئیات دقیق دارد؛ یکی از نکات مهم این است که برنامه قابل اجرا باشد و بیش از حد ایده‌آل‌گرایانه نباشد زمان‌بندی دقیق است فرض کنید یک دانش‌آموز قصد دارد در یک ماه، ۲۰۰ تست ریاضی حل کند. باید این تعداد را در طول هفته‌ها تقسیم کند. اگر بخواهد همه ۲۰۰ تست را آخر هفته حل کند، به احتمال زیاد شکست خواهد خورد. دانش‌آموز می‌تواند روزی ۱۰ تست را حل کند و هر هفته عملکرد خود را بررسی کند داوطلبان باید گام‌های کوچک اما معناداربردارند. فرض کنید فردی که می‌خواهد وزن کم کند، تصمیم بگیرد هر روز ۳۰ دقیقه پیاده‌روی کند اما اگر روز اول بخواهد ۲ ساعت پیاده‌روی کند، احتمالاً روز بعد آن‌قدر خسته خواهد شد که دیگر ادامه نمی‌دهد.
دانشجو: اجرا و پیگیری برنامه‌ها معمولاً بزرگ‌ترین چالش برای افراد است. چه توصیه‌ای در این زمینه دارید؟
حیدری: برای اجرای برنامه، داشتن استراتژی‌های پشتیبان بسیار مهم است به عنوان مثال تعهد عمومی اگر هدفی را با دیگران به اشتراک بگذارید، احتمال اجرای آن بیشتر می‌شود یک داوطلب می‌تواند به دوستانش بگوید که قصد دارد هر روز ۱۰ لغت انگلیسی حفظ کند و از آن‌ها بخواهد هر شب از او بپرسند. مثلاً اگر یک روز فرصت نداشتید برنامه‌تان را اجرا کنید، راهی برای جبران آن در روز بعد پیدا کنید. اگر داوطلب نتوانست در یک روز ۱۰ تست حل کند، روز بعد می‌تواند ۵ تست به برنامه‌اش اضافه کند. مسئله بعدی نیز می توانیم از سیستم پاداش‌دهی استفاده کند یعنی برای هر موفقیت کوچک، خودرا تشویق کنید.
دانشجو: در پایان، چه نکته‌ای برای مخاطبان دارید که شروع دوباره را برایشان آسان‌تر کند؟
حیدری: به یاد داشته باشید که شکست، بخشی از مسیر موفقیت است؛ اگر در گذشته بارها تلاش کرده‌اید و به نتیجه نرسیده‌اید اشکالی ندارد. این بار با نگاه به تجربه‌هایتان، گام‌های هوشمندانه‌تری بردارید و مثال الهام‌بخش توماس ادیسون، قبل از اختراع لامپ، بیش از هزار بار شکست خورد. اما هر بار می‌گفت من هزار راهی را یاد گرفتم که به نتیجه نمی‌رسد. شما هم همین‌طور است و شروع دوباره یعنی یاد گرفتن از گذشته گام‌هایی تازه و آگاهانه‌تر برداشتن است.