به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو، فاطمه شعبانی؛ کانال پاناما یکی از مهم‌ترین گذرگاه‌های آبی جهان است که اقیانوس اطلس را به اقیانوس آرام متصل می‌کند. این کانال ۵۱ مایل (۸۲ کیلومتر) طول دارد و کشتی‌ها را قادر می‌سازد تا مسیری ۷۰۰۰ مایلی را که باید از کنار نوک جنوبی آمریکای جنوبی عبور می‌کردند، دور بزنند. این گذرگاه حیاتی برای حمل‌ونقل جهانی به ویژه در تجارت بین‌المللی و حمل‌ونقل مواد غذایی، معدنی و صنعتی اهمیت زیادی دارد. کانال پاناما در سال ۱۹۱۴ تکمیل شد و در ابتدا تحت کنترل ایالات متحده قرار داشت، اما در سال ۱۹۹۹، طبق توافقات معاهده توریخوس-کارتر، پاناما به طور کامل کنترل این گذرگاه را به دست گرفت.
ترامپ و تهدید به بازپس‌گیری کانال پاناما
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، پس از روی کار آمدن در سال ۲۰۲۵، بارها بر این موضوع تأکید کرده که ایالات متحده باید کانال پاناما را بازپس‌گیرد. ترامپ این توافق تاریخی میان ایالات متحده و پاناما را "هدیه احمقانه‌ای" توصیف کرده و می‌گوید که ایالات متحده نباید این گذرگاه آبی را از دست می‌داد. او همچنین از افزایش هزینه‌های عبور کشتی‌ها از کانال انتقاد کرده و ادعا کرده است که پاناما از آمریکا "نرخ‌های گزاف" می‌گیرد. ترامپ همچنین به نفوذ چین در این منطقه اشاره کرده و نگران است که این کشور ممکن است کنترل بیشتری بر این گذرگاه آبی پیدا کند.
ادعای ترامپ درباره نفوذ چین در کانال پاناما
یکی از ادعاهای برجسته ترامپ، اشاره به افزایش نفوذ چین در کانال پاناما است. یک شرکت چینی مستقر در هنگ‌کنگ کنترل دو بندر از پنج بندر مجاور کانال را در دست دارد، که این موضوع باعث نگرانی‌هایی در ایالات متحده شده است. ترامپ همچنین تأکید کرده که آمریکا نباید اجازه دهد کانال به "دست‌های اشتباه" بیفتد.
چرا ترامپ به بازپس‌گیری کانال علاقه‌مند است؟
ترامپ به طور خاص به هزینه‌های بالای عبور از کانال برای کشتی‌های آمریکایی اعتراض کرده است. او این هزینه‌ها را "مسخره" و "ناعادلانه" توصیف کرده و گفته است که ایالات متحده باید به‌طور مجدد کنترل کانال را به دست آورد، مگر اینکه شرایط مدیریت آن به‌طور اساسی تغییر کند. همچنین، ترامپ به تأثیرات تغییرات اقلیمی و خشکسالی‌ها که ظرفیت کانال را کاهش داده و موجب افزایش هزینه‌ها شده است، اشاره کرده است.
تاریخچه کنترل کانال پاناما
کانال پاناما برای مدت‌ها تحت کنترل ایالات متحده بود. این کشور پس از کمک به پاناما برای کسب استقلال از کلمبیا در سال ۱۹۰۳، کنترل منطقه کانال را به دست گرفت. در سال ۱۹۷۷، با امضای توافقی میان رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده، جیمی کارتر، و رهبر پاناما، عمر توریخوس، تصمیم به انتقال تدریجی کنترل کانال به پاناما گرفته شد. پس از آن، در سال ۱۹۹۹، پاناما به‌طور کامل کنترل کانال را به دست گرفت و از آن زمان، این گذرگاه حیاتی تحت مدیریت پاناما قرار دارد.
چالش‌های جدید کانال پاناما
یکی از مشکلات عمده کانال پاناما، کاهش سطح آب به‌دلیل خشکسالی‌های ناشی از تغییرات اقلیمی است. این مسئله باعث کاهش ظرفیت کانال برای عبور کشتی‌ها و افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل شده است. در پی این چالش‌ها، پاناما تصمیم به اعمال محدودیت‌هایی برای عبور کشتی‌ها و افزایش هزینه‌های استفاده از کانال گرفته است.
تسلیم پاناما در برابر فشارهای آمریکا
با وجود تهدیدات ترامپ و فشارهای بین‌المللی، رئیس‌جمهور پاناما، خوزه رائول مولینو، در نهایت تسلیم فشارهای ایالات متحده شد و اعلام کرد که قرارداد مربوط به برنامه کمربند و جاده با چین تمدید نخواهد شد. این تصمیم نشان‌دهنده تأثیرات سیاسی و اقتصادی فشارهای آمریکا بر پاناما و تمایل این کشور برای حفظ روابط مثبت با ایالات متحده است. مولینو تأکید کرد که پاناما به‌طور مستقل تصمیم به ادامه مدیریت کانال و روابط خارجی خود می‌گیرد، اما در زمینه‌های خاص به خواسته‌های ایالات متحده تن داده است.