به گزارش خبرنگار بین‌الملل ایسکانیوز، گمانه‌زنی‌ها حاکی از عادی سازی روابط بین عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی در آینده نزدیک است. گویا عربستان تمایل دارد همچون دیگر کشورهای عربی به روند عادی سازی روابط با اسرائیل وارد شده و ورود ترامپ به کاخ سفید این روند را تسهیل می‌کند. از آنجایی که عربستان از زمان تأسیس در سال 1948 هرگز به‌طور رسمی اسرائیل را به رسمیت نشناخته بود و معامله عادی‌سازی روابط، یک پیشرفت بزرگ برای دولت یهود محسوب خواهد شد.
گفتنی است بنیامین نتانیاهو -نخست وزیر اسرائیل- از مدت‌ها قبل تمایلات خود را برای روابط با عربستان اعلام کرده بود. او در سپتامبر سال گذشته در نشست مجمع عمومی سازمان‌ملل متحد در نیویورک، چشم انداز خود را از آینده‌ای درخشان برای منطقه پس از تکمیل توافق عادی سازی بین اسرائیل و عربستان ارائه کرد.
بیشتر بخوانید:
رژیم صهیونیستی در کرانه باختری به دنبال چیست؟ / زمینه‌سازی اسرائیل برای تحقق وعده‌های آخرالزمانی
او گفت برای ایجاد یک خاورمیانه جدید «ما باید راهی را که چهار سال پیش با توافق ابراهیم هموار کردیم» ادامه دهیم. نتانیاهو همچنین گفت: اگر این موضوع تحقق یابد این به معنای دستیابی به یک توافقنامه صلح تاریخی بین اسرائیل و عربستان سعودی است. او یک توافق بالقوه را «محور واقعی تاریخ» خواند، توافقی که «آشتی تاریخی بین جهان عرب و اسرائیل، بین اسلام و یهودیت»، بین مکه و اورشلیم را آغاز می‌کند.
همچنین در همان زمان، حاکم عربستان سعودی نیز در یک مصاحبه تلویزیونی آمریکایی اعلام کرده بود که «هر روز به توافق نزدیک‌تر می‌شویم». در حالی که ولیعهد محمد بن‌سلمان گفت: مسئله فلسطین «بسیار مهم» است و هر توافقی باید «زندگی فلسطینی‌ها» را آسان کند.
اینک حضور ترامپ در کاخ سفید باعث شده بار دیگر امیدها را برای عملی شدن این روابط زنده شود. ترامپ در حالی که چندین فرمان اجرایی را در روز تحلیف خود امضا می‌کرد به خبرنگاران گفت: «من فکر می‌کنم عربستان سعودی در نهایت به توافقات ابراهیم خواهد پیوست... به زودی... راه چندان طولانی نیست».
شواهد نشان می‌دهد ترامپ می‌خواهد به سرعت در این زمینه حرکت کند، به‌خصوص که فرستاده ویژه خود، استیو ویتکاف، را هم در دوران انتقال و هم در هفته گذشته به ریاض فرستاده است.
روزنامه اسرائیلی هاآرتص نیز خبر داد انتظار می‌رود دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو در جریان دیدار روز سه شنبه خود در این هفته در واشنگتن، پیشرفت در مذاکرات با هدف عادی سازی روابط بین عربستان سعودی و اسرائیل را اعلام کنند.
هاآرتص همچنین اشاره کرد که بیشتر مفاد توافق آینده بین عربستان سعودی و اسرائیل قبلا در جریان مذاکرات در دولت قبلی بایدن توافق شده بود. بر اساس توافق پیشنهادی، اسرائیل و عربستان سعودی توافقنامه عادی سازی را امضا خواهند کرد که شامل همکاری و مشارکت اقتصادی است. در مقابل، انتظار می‌رود که ایالات متحده متعهد شود که تحت نظارت دقیق نظارتی، راکتورهای هسته‌ای عربستان سعودی را برای مقاصد غیرنظامی تأمین کند.
گفتنی است نتانیاهو در سال‌های قبل از وجود ترامپ استفاده کرده بود و قرارداد عادی سازی روابط با اعراب را تحت عنوان توافق آبراهام محقق کرد. توافقنامه آبراهام توافقی است که با میانجیگری ایالات متحده در اولین دوره ریاست جمهوری ترامپ در سال 2020 امضا شد و روابط اسرائیل با چندین کشور عربی از جمله امارات متحده عربی را عادی کرد.
اینک در صورت تحقق توافق بین عربستان و اسرائیل می‌تواند دستاوردهای بزرگی برای منافع امنیت ملی ایالات متحده ایجاد کند. به خصوص که ترامپ نه تنها نیروی محرکه توافقنامه ابراهیم در دوره قبلی خود بود، بلکه تمایل خود را برای برنده شدن جایزه صلح نوبل نیز ابراز و انگیزه خود را برای فشار برای عادی سازی روابط با عربستان سعودی بیشتر کرده‌است.
همچنین برای نتانیاهو نیز دستاورد بزرگی محسوب خواهد شد. از آنجایی که یکی از شروط عربستان نیز حل مسئله غزه بوده و اینک اسرائیل سعی در حرکت به این سمت را دارد، با آنکه این موضوع باعث اعتراض بسیاری از راست گرایان تندرو در کابینه نتانیاهو شده اما نظرسنجی‌ها می‌گوید ۷۳ درصد مردم اسرائیل خواهان ادامه توافق هستند. ترامپ نیز احتمالا اصرار خواهد کرد که نتانیاهو در این توافقات باقی بماند.
همچنین این موضوع می‌تواند کورسو امیدی باشد تا نتانیاهو با جلب نظر مردم سقوط کابینه خود را به تعویق بیندازد. برای اسرائیلی‌ها، این بارقه امید است برای ایجاد یکپارچگی. از طرفی چشم انداز 2030 ولیعهد محمد بن سلمان فقط یک اصلاح اقتصادی بلندپروازانه نیست، بلکه بیانیه رهبری منطقه‌ای است و ایجاد روابط با اسرائیل یعنی همراهی با آمریکا که راه را برای پیشرفت و تسلط در دیگر نقاط را هموارتر می‌سازد.
با همه اینها باید حتمالا اتفاق این مسیر قریب الوقوع نیست و تحقق آن منوط به پرداختن به یک چالش پیچیده و مداوم است. به نظر دانیل بی شاپیرو- سفیر ایالات متحده در اسرائیل در سال‌های 2011تا 2017- معتقد است رسیدن به روابط صلح آمیز بین عربستان و رژیم صهیونیستی به چند عامل بستگی دارد. از جمله اینکه آتش بس غزه باید پابرجا بماند و به مرحله دوم خود برسد.
دوم، بازسازی غزه باید آغاز شود و باید مسیری معتبر به سوی نوعی تشکیل دولت فلسطین در کرانه باختری و غزه وجود داشته باشد. زیرا محمد بن سلمان -ولیعهد سعودی- و دستیارانش به طور مداوم از این مسیر به عنوان الزامی برای ادامه عادی سازی یاد کرده.
سوم اینکه سوم، آتش‌بس در لبنان باید برقرار باشد و اسرائیل احتمالا باید پایگاه‌های خود را در بلندی‌های جولان سوریه عقب براند و در نهایت اینکه همانگونه که ترامپ نیز اشاره کرد عربستان و آمریکا باید بر سر یک سری توافقات دوجانبه آمریکا و عربستان که زیربنای یک توافق عادی سازی است، به توافق برسند که حل همه این قطعات زمان بر است.
تحلیلگران اورشلیم پست نیز معتقدند پیمان ابراهام که در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ انجام گرفت و باعث روابط رسمی با امارات متحده عربی، بحرین، مراکش و سودان شد، دستاوردهای تاریخی بود، اما جنگ اسرائیل در لبنان و فلسطین بسیاری از این روابط را تقریبا بی معنا کرده است. همچنین آنها معتقدند عادی سازی فراتر از توافق دوجانبه است.
با این وجود از سرگیری روند عادی سازی در منطقه را می‌تواند مقدمه‌ای برای تغییر شکل چشم‌انداز ژئوپلیتیکی و اقتصادی خاورمیانه خواند که تعاملات در منطقه را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
خبرنگار: ماری ملکی
انتهای پیام/