به گزارش خبرگزاری ایمنا، فشار خون یکی از بیماری‌هایی است که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان با آن مواجه هستند، این بیماری به دلیل افزایش مداوم فشار خون در دیواره‌های عروق خونی به وجود می‌آید و می‌تواند به عوارض جدی مانند سکته قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیه منجر شود، فشار خون به طور کلی به دو نوع فشار خون سیستولیک و دیاستولیک تقسیم می‌شود؛ فشار خون سیستولیک به فشار خون در زمان انقباض قلب و فشار خون دیاستولیک به فشار خون در زمان استراحت قلب اشاره دارد و برای تشخیص فشار خون بالا، فشار خون باید به طور مداوم در سطح بالاتری از حد نرمال قرار داشته باشد.
میزان فشار خون طبیعی بسته به سن و جنسیت افراد متفاوت است، در کودکان، فشار خون به طور معمول پایین‌تر از بزرگسالان است و به طور کلی، فشار خون طبیعی برای بزرگسالان بین ۹۰ تا ۱۲۰ میلی‌متر جیوه سیستولیک و ۶۰ تا ۸۰ میلی‌متر جیوه دیاستولیک است، با افزایش سن، فشار خون به طور معمول افزایش می‌یابد و افراد مسن ممکن است فشار خون بالاتری داشته باشند، به عنوان مثال، برای افراد بالای ۶۰ سال، فشار خون طبیعی به طور معمول بین ۱۲۰ تا ۱۴۰ میلی‌متر جیوه سیستولیک و ۸۰ تا ۹۰ میلی‌متر جیوه دیاستولیک است و این افزایش فشار خون با افزایش سن به دلیل تغییرات در عروق خونی و کاهش انعطاف‌پذیری آنها رخ می‌دهد.
غربالگری منظم فشار خون اهمیت بالایی دارد، چراکه فشار خون بالا به عنوان قاتل خاموش شناخته می‌شود؛ بسیاری از افراد با فشار خون بالا هیچ علامتی ندارند و ممکن است تا زمانی که عوارض جدی بروز کنند، از این مشکل آگاه نباشند، غربالگری منظم می‌تواند به شناسایی فشار خون بالا در مراحل اولیه کمک و به این ترتیب، از عوارض جدی مانند سکته قلبی و مغزی جلوگیری کند، سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند که افراد بالای ۱۸ سال حداقل هر دو سال یک بار فشار خون خود را اندازه‌گیری کنند و برای افراد مسن‌تر یا افرادی که دارای عوامل خطر مانند سابقه خانوادگی فشار خون بالا یا بیماری‌های قلبی هستند، توصیه می‌شود که فشار خون خود را به طور منظم‌تر چک کنند.
پیشگیری از فشار خون بالا به تغییرات در سبک زندگی وابسته است، یکی از مهم‌ترین عوامل پیشگیری، رعایت یک رژیم غذایی سالم است و مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، ماهی، و لبنیات کم چرب می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند، همچنین کاهش مصرف نمک و چربی‌های اشباع و ترانس نیز نقش مهمی در پیشگیری از فشار خون بالا دارد، فعالیت‌های ورزشی منظم، مانند پیاده‌روی، دویدن، دوچرخه‌سواری و شنا، می‌تواند به بهبود وضعیت قلب و عروق و کاهش فشار خون کمک کند و ترک سیگار و کاهش مصرف الکل نیز از دیگر عوامل مهم در پیشگیری از فشار خون بالا است.
درمان فشار خون بالا به طور معمول شامل تغییرات در زندگی روزمره و مصرف داروهای کاهنده فشار خون است، پزشکان ممکن است داروهایی مانند دیورتیک‌ها، بتا بلوکرها، مهارکننده‌های ACE و مسدودکننده‌های کانال کلسیم را تجویز کنند و مصرف منظم داروها و پیروی از توصیه‌های پزشک می‌تواند به کنترل فشار خون و پیشگیری از عوارض آن کمک کند، همچنین ایجاد تغییرات در رژیم غذایی و فعالیت‌های ورزشی نیز می‌تواند به بهبود وضعیت فشار خون منجر شود و در بعضی موارد، کاهش وزن نیز می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند.
تغذیه مناسب نقش مهمی در مدیریت فشار خون دارد، مصرف مواد غذایی غنی از پتاسیم، کلسیم و منیزیم می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند و سبزیجاتی مانند اسفناج، کلم بروکلی، و هویج، میوه‌هایی مانند موز و پرتقال و لبنیات کم چرب از جمله مواد غذایی مفید برای کنترل فشار خون هستند و مصرف ماهی‌های چرب مانند سالمون و ماهی تُن به دلیل داشتن اسیدهای چرب امگا ۳ نیز به کاهش فشار خون کمک می‌کند و پرهیز از مصرف غذاهای پرچرب و شور نیز توصیه می‌شود.
ورزش منظم می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند، فعالیت‌های ورزشی مانند پیاده‌روی، دویدن، دوچرخه‌سواری و شنا می‌توانند تأثیر مثبتی بر فشار خون داشته باشند، ورزش کردن به بهبود گردش خون، کاهش استرس و افزایش سلامت قلب کمک می‌کند و می‌تواند به کنترل بهتر فشار خون منجر شود و سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند که افراد حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت ورزشی متوسط تا شدید در هفته داشته باشند، چراکه فعالیت‌های ورزشی منظم می‌تواند به بهبود وضعیت فیزیکی و روانی افراد کمک کند و به افزایش کیفیت زندگی منجر شود.
آغاز غربالگری فشار خون از ۱۶ سالگی / فشار خون طبیعی چقدر است؟
محمدرضا اخباری، متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی با بیان اینکه به طور کلی زمان غربالگری فشار خون از ۱۶ سالگی آغاز می‌شود، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: موضوعی تحت عنوان فشار خون اطفال نیز مطرح است که متخصصان اطفال با دستگاه‌های مخصوص، فشار خون کودکان را بررسی می‌کنند.
وی با بیان اینکه ۱۶ تا ۲۰ سالگی سنینی است که فشار خون باید بررسی شود، می‌افزاید: در صورتی که فردی سابقه خانوادگی قوی از نظر بیماری فشار خون دارد، ممکن است زمان غربالگری فشار خون برای او به سنین پایین‌تر نیز برسد.
متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی با بیان اینکه به طور کلی عددی که برای فشار خون بزرگسالی مطرح می‌شود، ۱۲۰ روی ۸۰ و پایین‌تر است، تصریح می‌کند: در سنین بالاتر مانند ۷۰ یا ۸۰ سالگی، فشار ۱۳ و کمتر از ۱۴، در گروه فشار خون قرار می‌گیرد، اما با احتیاط بیشتری درمان می‌شود.
اخباری با بیان اینکه درمان فشار خون برای این افراد مقداری سبک‌تر و فشار خون در تمام سنین بزرگسالی، برابر با ۱۲۰ روی ۸۰ است، ادامه می‌دهد: از علل حائز اهمیت در ابتلای افراد به بیماری فشار خون، مصرف نمک است.
تأثیر مصرف نمک و غذاهای شور بر فشار خون / سنگ‌های نمک برای بیماران فشار خون مفید است؟
وی با اشاره به اینکه حدود ۳۰۰ سال پیش، به این موضوع پی برده شد که مصرف زیاد نمک و خوردن غذاهای شور می‌تواند منجر به ابتلای افراد به بیماری فشار خون شود، می‌گوید: از دیرباز درمان‌های مختلفی برای درمان بیماری فشار خون آغاز شده است.
متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی با بیان اینکه نمک به هر شکلی که مصرف شود، ایجاد فشار خون می‌کند و جزو علل ابتلای افراد به بیماری فشار خون است، اضافه می‌کند: مصرف نمک می‌تواند منجر به تشدید فشار خون شود و مانع تأثیر داروهای ضدفشار خون می‌شود.
اخباری با اشاره به تبلیغات گسترده درباره سنگ‌های نمک و نمک دریا در فضای مجازی می‌افزاید: تصور برخی افراد بر این است که سنگ‌های نمک یا نمک دریا برای بیماری فشار خون مفید است که این موضوع بسیار نادرست است، شکر نیز به صورت غیرمستقیم می‌تواند بر ابتلای افراد به بیماری فشار خون مؤثر باشد.
ابتلای ۱.۵ میلیارد نفر به فشار خون در سراسر جهان
رامش حسین‌خانی، مسئول برنامه کنترل و پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی و دیابت معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه فشار خون در تمام افراد وجود دارد و همین فشار خون باعث حرکت خون در بدن می‌شود، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: با حرکت خون در بدن، اکسیژن و مواد غذایی به تمام بدن منتقل می‌شود.
وی با بیان اینکه فشار خون بر اثر پمپاژ قلب ایجاد می‌شود، می‌افزاید: عدد طبیعی فشار خون، ۱۲۰ روی ۸۰ میلی‌متر جیوه است و در صورتی که بیشترین عدد فشار خون فردی از ۱۳۰ و کمترین عدد از ۹۰ میلی‌متر جیوه بالاتر بود، فرد به بیماری فشار خون مبتلا است.
مسئول برنامه کنترل و پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی و دیابت معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه شیوع فشار خون در سراسر جهان بسیار زیاد است و حدود ۱.۵ میلیارد نفر در جهان به این بیماری مبتلا هستند، تصریح می‌کند: فشار خون، یکی از مهم‌ترین و شایع‌ترین بیماری‌های جهان محسوب می‌شود.
شیب تند ابتلاء به فشار خون و عوارض جبران‌ناپذیر آن
حسین‌خانی با بیان اینکه شیوع فشار خون در کشور نیز بالا است و حدود ۳۲ درصد افراد بالای ۱۸ سال مبتلا به فشار خون بالا هستند، ادامه می‌دهد: در استان اصفهان نیز حدود ۳۳.۶۸ درصد افراد به بیماری فشار خون مبتلا هستند که این آمار از میانگین کشوری این بیماری، مقداری بیشتر است و از هر سه نفر، یک نفر به این بیماری مبتلا است.
وی با بیان اینکه شیوع فشار خون در استان‌های کشور ممکن است تفاوت داشته باشد، می‌گوید: بیماری فشار خون، بیماری بسیار خطرناکی است که تحت عنوان قاتل خاموش معرفی می‌شود، اما به نظر می‌رسد افراد اهمیت بالایی برای این بیماری قائل نیستند و در صورت تشخیص فشار خون برای فردی، اقدامات و توصیه‌های درمانی برای او اهمیتی ندارد.
مسئول برنامه کنترل و پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی و دیابت معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه با توجه به شیوع بالای فشار خون، توجه به این بیماری اهمیت بالایی دارد، اضافه می‌کند: فشار خون با شیبی تند در جهان در حال افزایش است و عوارض بسیار بدی به همراه دارد که مهم‌ترین عوارض این بیماری، سکته‌های قلبی و مغزی است که می‌تواند فرد را ناتوان کند یا تهدیدی برای جان آنها محسوب شود.
به گزارش ایمنا، استرس می‌تواند یکی از عوامل مهم افزایش فشار خون باشد، مدیریت استرس از طریق تکنیک‌های مختلف مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند و برقراری تعادل بین کار و زندگی، خواب کافی و ارتباطات اجتماعی مؤثر نیز نقش مهمی در کاهش استرس و بهبود وضعیت فشار خون دارند، همچنین مشاوره روان‌شناسی و مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی می‌تواند به کاهش استرس و بهبود سلامت روان کمک کند.
مشاوره منظم با پزشک و پیگیری درمان‌های پیشنهاد شده توسط او بسیار مهم است، پزشک می‌تواند با انجام معاینات منظم، ارائه راهنمایی‌های دقیق و تجویز داروهای مناسب به مدیریت فشار خون کمک کند، همچنین پایبندی به رژیم دارویی و رعایت توصیه‌های پزشک می‌تواند به کنترل بهتر این بیماری کمک و از بروز عوارض جدی جلوگیری کند، ارتباط مستمر با پزشک و گزارش تغییرات در وضعیت سلامت به او نیز می‌تواند به تشخیص سریع‌تر مشکلات و تنظیم به موقع درمان‌ها منجر شود.
با توجه به اهمیت بیماری فشار خون و تأثیر آن بر سلامت عمومی، لازم است که افراد به طور منظم فشار خون خود را بررسی و در صورت نیاز به پزشک مراجعه کنند و ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی و پایبندی به توصیه‌های پزشکی می‌تواند به کاهش خطرات مرتبط با فشار خون بالا و بهبود کیفیت زندگی کمک کند و توجه به این نکات و انجام اقدامات پیشگیرانه می‌تواند به افراد کمک کند تا فشار خون خود را در محدوده سالم نگه دارند و از عوارض جدی این بیماری جلوگیری کنند.