باشگاه خبرنگاران جوان؛ اعظم پورکند - عدم انتصاب مدیر برای آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) و اقدامات دیگر دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا نشان میدهد که حداقل قصد دارد این سازمان را در وزارت امور خارجه ادغام کند. دونالد ترامپ با برخی از اقدامات اخیر خود، سازمان توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) را تضعیف کرده است و ممکن است در مسیر به حاشیه راندن بیشتر یا حتی تعطیلی همیشگی این سازمان قرار داشته باشد.
دو مقام ارشد دولت ترامپ که از این موضوع اطلاع دارند، گفتند که تیم رئیسجمهور جدید آمریکا در حال بررسی ادغام این سازمان در وزارت امور خارجه است. پنج نفر دیگر که نزدیک به دولت هستند نیز گفتند که از برنامههای خاصی مطلع نیستند، اما استقلال آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) قطعاً تضمینشده نیست. همه این افراد به دلیل عدم مجوز برای صحبت در این مورد، ناشناس باقی ماندند.
ترامپ تاکنون میلیاردها دلار از بودجه کمکهای خارجی را مسدود کرده است که بر تعداد زیادی از برنامههای آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) تأثیر گذاشته است. او حدود ۶۰ مقام ارشد این سازمان را به مرخصی اجباری فرستاده و صدها پیمانکار را اخراج کرده یا به مرخصی بدون حقوق فرستاده است. همچنین، او تاکنون مدیری برای آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) انتخاب نکرده و اجازه داده است که یک مقام وابسته به وزارت امور خارجه کاملا بر این سازمان نظارت کند، سازمانی که روز به روز بیشتر دچار آشفتگی میشود.
یک سخنگوی آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) ادعای ادغام این سازمان در وزارت امور خارجه را رد کرد و این موضوع را «صرفاً حدس و گمان» خواند. این فرد که مجاز به صحبت رسمی نبود، افزود: «این ادعا کاملاً نادرست است و ما نمیتوانیم در مورد هیچگونه بحثی اظهار نظر کنیم، زیرا چنین بحثهایی صورت نگرفته است.»
سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا نیز به درخواست برای اظهار نظر در مورد برنامههای آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) یا تغییرات احتمالی پاسخ نداد.
اما اقداماتی که تاکنون انجام شدهاند نشان میدهند که حداقل نسخهای کوچکتر و ضعیفتر از آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) در راه است. حتی اگر این سازمان هرگز به طور رسمی منحل نشود — که قطعاً نیاز به تأیید کنگره دارد — ممکن است کوچکتر و سیاسیتر شود و توانایی تعیین دستور کار خود را از دست بدهد.
نحوه برخورد واشنگتن با چنین تغییری همچنین تأثیراتی بر سایر بخشهای دولت فدرال خواهد داشت که ترامپ قصد کوچککردن آنها را دارد.
گرگوری میکس، نماینده دموکرات نیویورک و عضو ارشد کمیته امور خارجه مجلس، گفت: «نگرانم که تلاش برای سازماندهی مجدد این سازمان بهانهای برای کاهش بیشتر کمکهای خارجی آمریکا شود. اگر هدف پیشبرد منافع آمریکا است، همکاران جمهوریخواه من که درباره رقابت با چین و سرمایهگذاریهای جهانی آن صحبت میکنند، باید توضیح دهند که این کار چگونه به غیر از تضعیف خودمان نتیجهای خواهد داشت.»
بیشتر بخوانید:
آیا آمدن ترامپ میتواند شرایط اسرائیل را در منطقه تغییر دهد؟
ترامپ در مواجهه با ایران: فشار حداکثری یا دیپلماسی محتاطانه؟
مقامات و تحلیلگران هشدار میدهند که چنین تغییری در آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) میتواند به کارهای بشردوستانه در سطح جهانی و همچنین به اعتبار آمریکا در مواجهه با رقبایی مانند چین آسیب برساند. آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) کمکهای نجاتبخش به مناطق درگیر جنگ ارائه میدهد و به کشورهای در حال توسعه در زمینههای مختلفی از ارائه دارو تا آموزش کشاورزی کمک میکند. کار این سازمان توسط افرادی انجام میشود که اغلب تخصصهای ویژهای فراتر از دیپلماتهای معمولی وزارت امور خارجه دارند و سعی میکنند خارج از دستور کارهای سیاسی عمل کنند.
علائم دیگری نیز از تغییرات احتمالی وجود دارد: یک مقام فعلی و یک مقام سابق آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) گفتند که این سازمان در حال بررسی انتقال کامل سیستم مدیریت مالی خود به وزارت امور خارجه است تا موازیکاری این دو سازمان در زمینه کمکهای خارجی بهتر هماهنگ شود. سخنگوی آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) این موضوع را رد کرد.
یک مقام کنگره از حزب دموکرات که به دلیل حساسیت موضوع ناشناس باقی ماند، گفت: «اگر به اقدامات به طور کلی نگاه کنید، تصویری ترسیم میشود که نشان میدهد هدف، به حاشیه راندن آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) است.»
یک مقام سابق آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) نیز که به دلیل حساسیت موضوع ناشناس ماند، گفت بسیاری در جامعه سیاستگذاری به این فکر میکنند که آیا آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) میتواند به عنوان نمونه آزمایشی برای نحوه تعطیلی سایر سازمانهای آمریکایی توسط دولت عمل میکند یا نه.
تغییر ساختار آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) ممکن است از سوی جمهوریخواهان حمایت شود، چرا که این ایده جدید و لزوماً جناحی نیست.
سناتور جیم ریش، رئیس کمیته روابط خارجی سنا، گفت: «تقریباً هر دولتی این ایده را از زمان تأسیس آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) توسط کنگره در سال ۱۹۹۸ مطرح کرده است. من از تلاشها برای اصلاح و بازسازی این سازمان به گونهای که بهتر به منافع امنیت ملی آمریکا خدمت کند، حمایت میکنم و به دنبال راههایی برای انجام این کار خواهم بود.»
آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) خود را یک سازمان مستقل توصیف میکند که دستور کار سیاستی خود را از وزیر امور خارجه دریافت میکند. این سازمان بیش از ۹۰۰۰ کارمند دارد که در بیش از ۱۰۰ کشور خدمت میکنند. وزیر امور خارجه به طور رسمی اختیار تأمین بودجه آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) را دارد و این دو نهاد در بودجههای کنگره با هم ادغام میشوند. اما به طور کلی، آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) بدون مدیریت جزئینگرانه وزارت امور خارجه عمل میکند، وزارتخانهای که حدود ۷۵۰۰۰ کارمند در سراسر جهان دارد.
در طول سالها، هر دو دولت دموکرات و جمهوریخواه با این ایده بازی کردهاند که آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) را بخشی از وزارت امور خارجه کنند. این برنامهها هرگز محقق نشدند، زیرا حامیان آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) در کنگره استدلال میکردند که این سازمان مأموریتی کاملاً متمایز از وزارت امور خارجه دارد: حل مشکلات توسعهای در حالی که وزارت امور خارجه به دیپلماسی میپردازد. اما همیشه تنشهایی بین وزارت امور خارجه و آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) بر سر کنترل بخشهای مختلف دستگاه کمکهای خارجی چند میلیارد دلاری وجود داشته است، فارغ از این که کدام حزب در قدرت باشد.
دولت اول ترامپ در سال ۲۰۱۷ برنامههایی برای ادغام آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) در وزارت امور خارجه تهیه کرد، اما این برنامهها به دلیل مخالفت دوحزبی در کنگره لغو شدند.
برخی از مقامات آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) استدلال میکنند که دولت ترامپ این بار عمداً موضوع را مبهم نگه داشته است: هرگونه تلاش جدی برای ادغام رسمی دو سازمان یا بازسازی قوه مجریه ممکن است نیاز به تأیید کنگره یا حداقل یک سری اطلاعرسانی به قانونگذاران داشته باشد. اما ایجاد زیرساختها بدون هیچ اعلام رسمی، این مانع سیاسی را دور میزند — حداقل برای حال حاضر. یا ترامپ، که منتقدان ادعا میکنند قبلاً تمایل به نادیده گرفتن قوانین در زمینههای مختلف را نشان داده است، ممکن است اجازه دهد ادغام به طور غیررسمی انجام شود.
این موضوع دموکراتها را نگران کرده است. برخی اشاره میکنند که همکاری با آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) اغلب نیاز به تخصص فنی قابل توجهی دارد.
یک مقام دموکرات کنگره گفت: «این سازمان به دلیلی مستقل است. اینها متخصصانی هستند که میدانند چگونه کار خود را انجام دهند و به طور روزانه کمکهای نجاتبخش ارائه دهند، و آنها بهترین افراد برای انجام این کار هستند؛ بنابراین از دیدگاه ما، این یک نگرانی بزرگ است و ما آمادهایم تا علیه آن مبارزه کنیم.»
قانونگذاران دموکرات از چنین احتمالی خشمگین هستند. سناتور کریس مورفی گفت: «ترامپ قبلاً تقریباً تمام کمکهای خارجی ما را مسدود کرده است — چه چیزی باعث میشود که کسی فکر کند او به آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) اهمیت میدهد؟ این ایده وحشتناکی است که یکی از مؤثرترین ابزارهای قدرت نرم ما را از بین ببریم.»
راههای متعددی وجود دارد که وزارت امور خارجه بتواند کنترل بیشتری بر آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) اعمال کند بدون این که لزوماً آن را به طور رسمی منحل کند.
یکی از گزینههایی که دولت میتواند دنبال کند این است که مدیر آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) به طور همزمان به عنوان مدیر کمکهای خارجی وزارت امور خارجه خدمت کند. فردی که این نقش را بر عهده دارد، به طور سنتی با آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) همکاری نزدیکی داشته است، و ایده ادغام یا دوگانه کردن این موقعیتها در چشمانداز پروژه ۲۰۲۵ بنیاد هریتیج که توسط افراد نزدیک به ترامپ نوشته شده، پیشنهاد شده است.
با توجه به این که دولت به نظر میرسد مصمم به کوچککردن آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) و سایر بخشهای دولت است، میتواند دفتر کمکهای خارجی، معروف به «دفتر اف»، را به گونهای بازسازی کند که اساساً آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) را اداره کند.
در حال حاضر، یکی از چهرههای مورد نظر ترامپ که در هدایت رویکرد دولت در قبال کمکهای خارجی بسیار تأثیرگذار بوده است، پیت ماروکو است که نقشی ارشد در وزارت امور خارجه در نظارت بر دفتر اف دارد.
ماروکو در دولت اول ترامپ چندین نقش داشت، از جمله در آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID)، جایی که به دلیل تلاش برای بازسازی دفتر پیشگیری از درگیری و تثبیت این سازمان با واکنشهای شدیدی مواجه شد. اقدامات او حتی باعث شد یک یادداشت اعتراضی علیه تلاشهایش نوشته شود. او پس از سه ماه کار به مرخصی اجباری رفت.
منبع: پولیتیکو