چهل‌ویکمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم جمهوری اسلامی ایران از ۷ تا ۱۲ بهمن سال‌جاری در تالار قدس حرم مطهر رضوی در حال برگزاری است. جمهوری اسلامی ایران با پنج نماینده در این دوره از مسابقات شرکت کرده است.
محمد خاکپور، سی‌ویک ساله و حافظ کل قرآن کریم به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران در رشته حفظ کل قرآن در این دوره از مسابقات حضور دارد. او تا به حال موفق به کسب عناوین ممتاز و برجسته متعددی در سطح مسابقات گوناگون قرآن کریم شده است. در جریان برگزاری این دوره از مسابقات فرصتی دست داد تا با وی به گفت‌وگو بپردازیم که در ادامه می‌توانید بخش‌هایی از گپ‌وگفت دوستانه خبرنگار روزنامه قدس با این حافظ کل قرآن کریم را دنبال کنید. او کارشناس‌ارشد رشته علوم قرآن و حدیث بوده و هم‌اکنون شاغل فرهنگی در آموزش و پرورش مشهد است.
از مهدالرضا(ع) شروع کردم
من متولد سال۱۳۷۲ در شهر مقدس مشهد هستم و از حدود ۶ یا هفت سالگی در کلاس‌های روخوانی و روان‌خوانی مهدالرضا(ع) زیر نظرخانم بیات، از مربیان آستان قدس رضوی شرکت کردم. در این مسیر با استادانی مانند مهدی حسنی، داوود خلوصی و رضا ملکی آشنا شدم و چند جزء قرآن را حفظ کردم. البته در کنار حفظ، قرائت هم کار می‌کردم اما فعالیت من چندان حرفه‌ای و منظم نبود تا اینکه از سال دوم دبیرستان سال‌های ۸۷ یا ۸۸ بود که به صورت حرفه‌ای حفظ قرآن را آغاز کردم و در مدت سه سال (سال ۸۹ یا ۹۰) حافظ کل قرآن شدم. مهم‌ترین نقش را در این راه، خانواده‌ام داشتند. مادرم در همان دوران کودکی، من را در مهدالرضا(ع) نام‌نویسی کرد و با تشویق وی و سایر اعضای خانواده کار را ادامه دادم. کار حفظ، کار سختی است و نیاز به سکوت دارد. خانواده من با صبوری این موضوعات را تحمل می‌کنند و حتی مشوق من هم هستند. پس از ازدواج نیز همسر و فرزندانم در این راه یاری‌رسان من بوده‌اند. از سن ۶ سالگی تاکنون حدود ۲۵ سال است که در عرصه فعالیت‌های قرآنی تلاش می‌کنم و در حقیقت زیر سایه قرآن بزرگ شدم. اکنون به‌طور میانگین روزانه دو جزء از قرآن کریم را از حفظ مرور و تمرین می‌کنم، اما برای شرکت در این دوره از مسابقات بین‌المللی قرآن کریم تقریباً از ۶ ماه پیش تاکنون زیر نظر استادان مجرب، به انجام جلسات تمرینی تخصصی‌تر و فشرده‌تر در این زمینه پرداخته‌ام.
به لطف قرآن کریم، خادم حرم مطهر رضوی شدم
از دوران طفولیت همیشه دوست داشتم با پدر و مادرم به زیارت حرم مطهر امام هشتم(ع) بروم. در آن دوران دوست داشتم مثل بزرگ‌ترها پشت میکروفن و در پیشگاه مقدس امام رئوف(ع) برای زائران در حرم مطهر قرآن بخوانم. نخستین مرتبه در ماه مبارک رمضان سال‌های ۸۶ یا ۸۷ بود که در برنامه ترتیل‌خوانی جزء‌های قرآن کریم ویژه نوجوانان در ایوان مقصوره مسجد گوهرشاد در حرم مطهر شرکت کردم. از سال‌های ۸۹ و ۹۰ بود که با توجه به مقاماتی که کسب کرده بودم ارتباطات بیشتری با اداره علوم قرآنی آستان قدس رضوی پیدا کردم و به مراسم ترتیل‌خوانی قرآن کریم در حرم مطهر دعوت می‌شدم تا اینکه پس از مراسم عید سعید فطر در سال۱۴۰۰ و با پیگیری‌های حجت‌الاسلام والمسلمین میریان، مدیریت مرکز قرآن کریم آستان قدس رضوی و موافقت تولیت این آستان ملکوتی، جمعی از فعالان، حافظان و قاریان قرآن کریم در آن سال، مفتخر به دریافت حکم خادمی بارگاه مطهر امام هشتم(ع) شدند که اینجانب هم درهمین جمع قرار داشتم.
انس با قرآن در زندگی
قرآن کتاب آسمانی و هدایت و کلام پروردگار متعال است. قرآن حکیم از نظر تأثیراتی که دارد نیز معجزه است، آن تأثیری که در قرآن است در هیچ کتاب انسانی وجود ندارد و به وسیله همین تأثیر در دنیا منتشر شده و آن را روشن کرده است. نخستین نقش قرآن تأثیر در روح انسان است؛ هر گاه روح، متأثر و منقلب شود، در تصورات، گفتار و کردار انسانی نیز انقلاب حاصل می‌شود. تأثیر حیرت‌انگیز قرآن و نقش آن در زندگی انسان قابل تصور و بیان نیست. کمترین اثر ارتباط با قرآن و حفظ آیات، این است که انسان را از بسیاری از لغزش‌ها حفظ می‌کند، اما ما نباید به حفظ آیات بسنده کنیم، بلکه باید آموزه‌های قرآن را بیاموزیم، دستورات قرآن را در زندگی به کار گیریم و تصمیم‌گیرنده در ذهن ما آموزه‌ها و دستورات قرآن باشد؛ با این اتفاق، زندگی ما نورانی می‌شود. انس با قرآن، یادگیری خواندن قرآن، تلاوت کلام خدا و حفظ آیات آن، همه باید مقدمه‌ای برای فهم و تدبر در پیام‌های قرآنی و سپس عمل به قرآن در زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی انسان‌ها باشد. از این طریق است که با اطاعت از دستورات قرآن و ولایت‌پذیری از مفسران حقیقی قرآن یعنی اهل بیت عصمت و طهارت(ع) می‌توان به سرمنزل مقصود یعنی رستگاری رسید.
تلاوت در محضر امام رضا(ع) لذت خاصی دارد
انتقال محل برگزاری چهل‌ویکمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم جمهوری اسلامی ایران از تهران به مشهد مقدس و در جوار بارگاه مطهر رضوی اقدام شایسته‌ای بود. تلاوت قرآن در محضر امام رئوف حضرت امام رضا(ع) لذت خاصی دارد، ضمن اینکه بسیاری از شرکت‌کنندگان به‌ویژه قاریان و حافظان خارجی از دیگر کشورهای جهان که در این دوره از مسابقات شرکت کرده‌اند با ظرفیت‌ها و توانمندی‌های حرم مطهر رضوی در برگزاری این مسابقات و ظرفیت‌های قرآنی شهر مقدس مشهد از این طریق آشنا می‌شوند. از طرف دیگر، برگزاری این دوره از مسابقات در حرم مطهر حضرت ثامن‌الحجج(ع)، نماد تجلی پیوند قرآن و عترت و اهل بیت(ع) است.
من هم برای حضور در این دوره از مسابقات و به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران تا حد امکان تلاش کرده‌ام، البته همه چیز دست خداست. وظیفه ما در کنار تلاش، توکل و توسل است. ضمن اینکه روی کار خودم و تمریناتم متمرکز هستم و پیگیر وضعیت سایر رقبا و شرکت‌کنندگان نیستم. اما به‌هرحال همه شرکت‌کنندگان از نخبگان قرآنی هستند که از کشورهای مختلف جهان در این مسابقات حضور دارند.
از شهر مشهد و از جوار بارگاه مطهر رضوی و به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران وظیفه سنگینی برعهده من در این دوره از مسابقات قرار داده شده است و امیدوارم بتوانم به نحو شایسته انجام وظیفه کنم.
قرائت و حفظ قرآن را اصولی و با برنامه فرابگیرید
من معتقدم همه افراد علاقه‌مند به ورود به عرصه‌های قرآنی ازجمله رشته قرائت و حفظ آیات شریفه قرآن باید توجه داشته باشند که قرآن تنها یک کتاب، کاغذ و نوشته‌ای نیست که به عنوان یک مکتوب به آن نگاه شود، بلکه باید قرآن را همچون موجود زنده و حاضری در نظر بگیریم که نقش هدایت‌گری دارد. قرآن مقام شفاعت در روز قیامت دارد، ضمن اینکه یکی از دو یادگار گرانبهای پیامبر اکرم(ص) در دنیا و آخرت برای هدایت انسان‌هاست. از قرآن به عنوان ثقل اکبر و در کنار اهل بیت عصمت و طهارت یعنی عترت رسول‌الله(ص) یاد می‌شود؛ توجه به چنین جایگاهی که قرآن دارد بسیار مهم است.
توصیه بعدی من این است که حفظ آیات قرآن بسیار ثواب و فضیلت دارد اما واجب شرعی و حکم مسلم دینی نیست که همه بخواهند به آن عمل کنند. همه علاقه‌مندان به حفظ قرآن ابتدا به ظرفیت‌ها و استعدادهای فکری و ذهنی و توانایی‌های بدنی و روحی خود توجه کنند، زیرا همگان توانایی و استعداد حفظ قرآن را ندارند. من حتی فرزندان خودم را به حفظ قرآن مجبور نمی‌کنم البته راهنمایی، کمک و تشویق و زمینه را برای این کار آماده می‌کنم که اگر خودشان دوست داشتند و استعداد و توانایی‌اش را داشتند وارد این عرصه شوند، ولی اجبار نمی‌کنم و اختیار با خودشان است.
مورد بعد، این است که نباید به حفظ قرآن به عنوان یک وسیله برای شرکت در مسابقات قرآنی و کسب مقام و جایزه و عنوان و شهرت نگاه شود. جوانان باید در ابتدا موضوع مسابقات را از ذهنشان پاک کنند و پس از آن این را درک کنند که چقدر می‌توانند در جامعه مؤثر باشند. موضوع بعد، داشتن برنامه اصولی و زیر نظر استادان و کارشناسان مجرب و متبحر است. باید در این کار برنامه‌ریزی و نظم و انضباط داشت. داشتن پشتکار، تلاش، تمرین و ممارست مداوم، همت جدی و علاقه‌مندی به این کار هم بسیار مهم و تأثیرگذار است. برنامه منظم، مدون و روزانه برای حفظ آیات زیر نظر استادان مجرب اهمیت زیادی دارد.