به گزارش خبرنگار ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی امروز چهارشنبه دهم بهمن ماه در همایش بین‌المللی گرامیداشت آیت‌الله مصباح یزدی که در سالن قدس جامعه المصطفی برگزار شد به تحلیل وضعیت علوم انسانی اسلامی و بررسی دیدگاه‌های ایشان و تبیین نقش علوم انسانی ـ اسلامی و معرفت‌شناسی در جامعه اسلامی پرداخت و اظهارکرد: نظام ارزشی اسلام به‌طور خاص ناظر به انسان است و اصول انسان‌شناسی و معرفت‌شناسی در این نظام تأثیرات عمیقی بر تفکر و فعالیت‌های علمی دارند.
وی با ارائه تحلیل جامعی از اندیشه‌های آیت‌الله مصباح یزدی، بر نقش بی‌بدیل ایشان در تبیین و تولید علوم انسانی ـ اسلامی تأکید کرد و با تشریح هفت گام کلیدی در مسیر اسلامی‌سازی علوم انسانی، خواستار ادامه مسیر فکری ایشان برای گسترش و تقویت مبانی اسلامی در این حوزه شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین خسروپناه با اشاره به تأثیر عمیق اندیشه‌های آیت‌الله مصباح یزدی در حوزه علوم انسانی اسلامی، گفت: ضروری است که از این فرصت‌ها برای انتقال این اندیشه‌ها به نسل جدید و پژوهشگران بهره‌برداری شود تا مبانی فکری اسلامی در جامعه تقویت گردد. ایشان نه‌تنها در تربیت شاگردان متعدد در حوزه‌های مختلف علمی موفق بوده‌اند، بلکه در ساختاردهی و نظام‌سازی فکری در راستای علوم انسانی ـ اسلامی نیز نقش بی‌بدیلی ایفا کرده‌اند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: این تلاش‌ها نباید به برگزاری سالگرد‌ها و نشست‌های مقطعی محدود شود، بلکه باید در راستای گسترش و تبیین دقیق‌تر اندیشه‌های ایشان در سطوح مختلف علمی و دانشگاهی ادامه یابد.
هفت گام کلیدی آیت‌الله مصباح یزدی در بحث علوم انسانی ـ اسلامی
حجت‌الاسلام والمسلمین خسروپناه به هفت گام کلیدی که آیت‌الله مصباح یزدی در بحث علوم انسانی ـ اسلامی طی کرده‌اند، اشاره کرد و گفت: این گام‌ها در واقع فرایندی از تحول فکری است که در راستای تولید علم اسلامی و تطبیق آن با مبانی دین شکل گرفته است. ایشان این هفت گام را به‌طور مختصر توضیح داد که به شرح ذیل است.
وی در توضیح اولین گام بیان داشت: علامه مصباح یزدی با دقت نظر خاصی به نظریه‌های غربی پرداخته‌اند و بر این باور بودند که برای نقد و اصلاح هر نظریه‌ای، ابتدا باید آن را به‌طور کامل و از منابع اصلی‌اش درک کرد. ایشان همواره تأکید داشتند که باید این نظریات را از لابه‌لای متون اصلی و با فهم صحیح تحلیل کرد تا بتوان از آنها بهره‌برداری کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین خسروپناه در ادامه بیان کرد: آیت‌الله مصباح یزدی در گام دوم به ارزیابی دقیق نظریه‌های غربی پرداخته و مشخص کردند که کدام بخش از این نظریات با ارزش‌های اسلامی هم‌خوانی دارند و کدام‌یک نیاز به نقد و اصلاح دارند. ایشان در نقد این نظریات نه تنها تعصب به خرج نمی‌دادند، بلکه به دنبال حقیقت و تطبیق آن با اصول و مبانی اسلامی بودند.
وی گفت: آیت‌الله مصباح یزدی در گام سوم بر این نکته تأکید کردند که تولید علوم انسانی ـ اسلامی ممکن است، به‌شرط آنکه این علوم با مبانی و منابع اسلامی سازگاری داشته باشند. علوم انسانی باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که هیچ‌گونه تعارضی با اصول دینی نداشته باشند و همواره در راستای سعادت انسان در دنیا و آخرت حرکت کنند.
حجت‌الاسلام والمسلمین خسروپناه ادامه داد: آیت‌الله مصباح یزدی در گام چهارم به اصلاح و تهذیب نظریه‌های علوم انسانی مدرن پرداخته‌اند. ایشان نظریات مدرن را با دقت و بررسی کامل پذیرفتند، اما در عین حال آنها را با نگاه انتقادی و اصلاحی بر اساس مبانی اسلامی مورد بازنگری قرار دادند.
در گام پنجم، آیت‌الله مصباح یزدی به‌طور جدی به اسلامی‌سازی مفاهیم و نظریات در علوم انسانی پرداخته‌اند. این گام شامل بازنگری در مفاهیم کلیدی علوم انسانی مانند انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی، اقتصاد و روان‌شناسی از منظر اسلامی است.
حجت‌الاسلام والمسلمین خسروپناه به گام ششم اشاره کرد که در این مرحله، آیت‌الله مصباح یزدی بر لزوم تبیین اصول و مبانی اسلامی در علوم انسانی تأکید داشتند. این مبانی به‌طور دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ژه به‌عنوان چارچوبی برای تجزیه و تحلیل پدیده‌های انسانی و اجتماعی در نظر گرفته شد.
در گام هفتم، آیت‌الله مصباح یزدی بر تولید علم اسلامی در حوزه علوم انسانی تأکید کردند. این تولید علم نه‌تنها شامل تحقیق و پژوهش در حوزه‌های مختلف علوم انسانی است، بلکه شامل طراحی و ارائه مدل‌های اسلامی در این حوزه‌ها می‌شود که به‌طور مستقیم با نیاز‌های جامعه اسلامی و مسائل روز جامعه در ارتباط باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین خسروپناه بر نقش بی‌بدیل آیت‌الله مصباح یزدی در تحول و بازنگری علوم انسانی در دنیای اسلام تأکید کرد و گفت: ایشان به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین متفکران عصر خود، همواره به‌دنبال ایجاد یک ساختار علمی اسلامی برای تبیین و تحلیل پدیده‌های انسانی بودند. مهم‌ترین ویژگی‌های اندیشه‌های علامه مصباح در این راستا، تحلیلی و اجتهادی بودن آنها بود که همواره مبتنی بر قرآن و سنت نبوی و اهل بیت (ع) قرار داشت.
وی بیان کرد: این مسیر نیازمند ادامه و گسترش است، لذا پژوهشگران و اندیشمندان اسلامی باید با تلاش بیشتر در جهت اسلامی‌سازی علوم انسانی و تولید علم اسلامی در حوزه‌های مختلف گام بردارند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه به ضرورت همکاری نهاد‌های علمی و دانشگاهی در این زمینه اشاره کرد و گفت: برای رسیدن به جامعه‌ای متعالی و با هویت اسلامی لازم است که علوم انسانی در چارچوب آموزه‌های دینی و اخلاقی بازتعریف شوند و به‌عنوان ابزاری برای تحقق اهداف اسلامی جامعه مورد استفاده قرار گیرند.
انتهای پیام