نشست خبری چهل و سومین جشنواره فیلم فجر صبح امروز؛ ١٠ بهمن ماه با حضور منوچهر شاهسواری؛ دبیر جشنواره در برج میلاد برگزار شد.

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا؛ در ابتدای این نشست، منوچهر شاهسواری گفت: خوشحالم که شما را می‌بینم و عذرخواهم که به خاطر شرایط کاری نتوانستیم در خدمت شما باشیم. از همه دوستانم که با همه نقدهایشان مارا کمک کردند سپاسگزارم. برای همه ما اهمیت این تصویری که پشت سر مان است را می‌دانیم و با آن خاطره و تجربه داریم. به یاد همه مادران و با مفهوم مادر جشنواره را آغاز می‌کنیم.

وی ادامه داد: امسال توفیق داریم از سه هنرمند برجسته در افتتاحیه تجلیل کنیم. منوچهر والی زاده با صدای تاریخ ساز قدرتمند در دوبله، سیروس الوند که از کارگردانان صاحب ایده و خلاق سینمای ایران است و رضا بابک بازیگر برجسته و جذاب و خاطره ساز در روز افتتاحیه تکریم خواهند شد. امروز هم از پوستر بخش تجلی اراده ملی با همان مفهوم اصلی که هویت بصری امسال جشنواره که متکی به مفهوم مادر است، رونمایی می‌شود. همچنین پوستر جایزه سیمرغ تماشاگران جشنواره فجر نیز رونمایی می‌شود. 

شاهسواری در مورد پذیرش دبیری جشنواره گفت: جای محمد خزاعی خالی است. همه کسانی که در این سال‌ها دبیر شدند، علاقه‌مند بودند که جشنواره‌ای را با مقبولیت برگزار کنند. گاهی با تغییرات که صورت می‌گیرد این اتفاق هم می‌افتد. جشنواره فجر نیازمند منابع مالی روشن و سازمان ثابت است. من ١۵ آبان اعلام موافقت کردم و ١٧ آبان در مسیر سفر به شیراز حکم آمد و ٢۴ آبان دوستان من در ستاد مستقر شدند. این را نه به نفع سینمای ایران می‌دانم و نه به لحاظ مدیریتی درست می‌دانم و می‌بایست یک ایده متفاوت و متکی به زمان حال وجود داشته باشد. در دو ماه ما نمی‌توانستیم ایده را وارد عمل کنیم و لازمه این مسایل گفت‌و‌گو‌های طولانی است و ما سعی کردیم با حداقل تغییرات جشنواره را بپذیریم و من به احترام سینما این دبیری را پذیرفتم.

در همه دوره‌ها نظام صیانت از آرای مردمی موجود بوده است

وی در خصوص آرای مردمی توضیح داد: سالها آرای مردمی تحت نظارت خانه سینما بود و اینکه شفاف بگوییم چگونه می توانیم صیانت کنیم یک حرف است. تا لحظه ای که اینجا جایزه سیمرغ مردمی را اهدا کردیم حتی دبیران جشنواره هم مطلع نبودند. اشکال از جایی شروع شد که اهمیت این جایزه برای بعضی تهیه کنندگان و سازندگان مهم شد. بنابراین فکر کردیم این هم فاکتوری مهم برای جذب مخاطب است. تصور ما این است که در همه دوره ها نظام صیانت موجود بوده و گاهی به دلایل حاشیه ای از آن عبور کردیم. حفاظت از رای مردم شرافت ذاتی برگزکنندکان جشنواره است. همه شیوه های فنی به درستی رعایت شده و یک مرحله ای نیست و رای در یک فرآیند نظام آماری قرار می‌گیرد و با یک فرمول ریاضی برنامه‌ریزی شده محاسبه می‌شود. 

دبیر جشنواره بیان کرد: سن و سال من از فشار گذشته و جشنواره محل گفتگو و تقاضاها است و طبیعی است. اینکه فیلمی به فشار جایی یا نهادی آمده باشد را به طور مستقل رد می‌کنم. گاهی اوقات خوشمان می‌آید که بگوییم زورمان رسید و فیلمی را آوردیم اما ما اینگونه نبودیم و هر فیلمی آمده امضای هیات داوران را داشته است. 
از شب گذشته آغاز نمایش فیلم برای هیات داوران شروع شده است. اگر بگوییم رای داور را می‌خواهیم منتشر کنیم نیازمند مقررات است و امیدواریم این هم حل شود. 

شرمنده همه کسانی هستم که دلشان می‌خواست پیش ما باشند و به هر دلیلی نیستند!

وی در مورد حضور هنرمندان به جشنواره امسال توضیح داد: یکی از نگرانی‌های ما این بود که مورد استقبال قرار می گیریم یا نه؟ شرایط اجتماعی و نحوه گفتگو ستاد با هنرمندان و میل آنها به حضور را تا این حد پیش‌بینی نمی کردیم. من تشکر می کنم که با ما همراهی کردند و این بخت‌یاری اجتماعی ما بوده است که یکبار دیگر احساس می کنیم باید کنار هم باشیم و تن به جدل های بیهوده ندهیم و به امروز و فردای این سرزمین فکر کنیم. شرمنده همه کسانی هستم که دلشان می‌خواست پیش ما باشند و به هر دلیلی نیستند!

پاسخ بی‌مهری، بی‌مهری نیست

شاهسواری بیان کرد: از خودمان بپرسیم اگر حتی فرض بی‌مهری کنیم پاسخ بی‌مهری، بی‌مهری است؟ اگر فکر کنیم من به شما در خیابان در حال رفتن تنه زدم و گفتم ببخشید شما باید بگوییم خواهش می‌کنم؟ من فکر می‌کنم ما حق نداریم هر کسی که در این سرزمین زندگی می‌کند شهروند این کشور است و ممکن است در بعضی از امور اختلاف سلیقه یا تضاد منافع و یا تعارض منافع داشته باشیم. آیا اینها را می‌خواهیم با تنبیه یکدیگر جلو ببریم یا می‌خواهیم فرصت را برای یکبار دیگر کنار هم بودن بدهیم؟ این کار با خصلت های تاریخی ما همگون تر است و همه دوست داریم در موقعیتی قرار بگیریم که به هم مهر بورزیم. البته شرایط را نیز باید در نظر بگیریم. جشنواره ذاتا محل تشویق است. زبانم لال جشنواره نباید محل تنبیه کسی قرار بگیرد. 

اجرای جشنواره فجر امسال مسئولیت دولت جدید بوده است

دبیر جشنواره در مورد تغییرات این دوره از جشنواره توضیح داد: گاهی اوقات دیدگاه ها شخصی است و من جز طیفی از آدم‌هایی هستم که باور دارم هر امر خیری در طول تاریخ این سرزمین صورت گرفته همه در آن سهیم هستیم و در همه اشکال‌ها نیز سهیم هستیم. خیلی به تقسیم‌بندی‌ها باور ندارم. البته اجرای جشنواره فجر امسال مسئولیت دولت جدید بوده است. فکر میکنم امسال با سلیقه دیگری به جشنواره نگاه شده است. جشنواره محل جدل‌های سابق نیست بلکه محل افق‌گشایی‌های آینده است. اگر برای فردا و امروز آن ایده‌ای نداشته باشیم جدل‌ها کمکی به ما نمی‌کند مگر اینکه حرف بزنیم. جشنواره فجر امسال نمی‌تواند منتقد سال گذشته خود باشد. ما نمی‌توانیم فرافکنی کنیم و هر چه ایراد است به دیگران نسبت دهیم و حسن‌ها را به پای خودمان بنویسیم. 

در بخش ویژه از روز اول جشنواره اکران داریم

وی در مورد بخش ویژه و خارج از مسابقه گفت: همانطور که گفتیم بخش ویژه شامل فیلم‌هایی هستند که به دلایل گوناگون در قالب جشنواره نمی‌گنجند. فکر می‌کنیم نمایش این دسته از فیلم‌ها که تنوع موضوعی دارند، می‌تواند یک آینه تمام نمای سینمای ایران را در منظر اهل رسانه قرار دهد که یک پانارومایی از سینما داشته باشید و نمونه ای از موجودی های ما را در ویترین جشنواره مشاهده ‌کنید. این بخش ها تلاش های است برای اینکه فرصت بررسی و نظر نسبت به مجموعه سینمای ایران با کمک شما فراهم شود. از روز جمعه نمایش‌های آخر شب آغاز می‌شود و فکر میکنم بخش قابل توجهی است.

رسانه‌ها حاشیه را انتشار ندهند!

شاهسواری در مورد حواشی احتمالی توضیح داد: این موضوع دست شما را می‌بوسد. شما دوستان رسانه‌ای من نگذارید حاشیه ایجاد شود. با تن دادن به حاشیه‌ای که من ایجاد می کنم و شما گسترش می‌دهید همه فکر میکنند با حاشیه سازی می توانند برنده شوند. مرجع رسانه ای شما هستید و شما حاشیه را انتشار می دهید و مراقب باشیم خودمان بانی گسترش حواشی که هیچ ربطی به هنر ندارند، نباشیم.

سیمرغ نباید با جایزه نقدی ادغام می‌شد

وی گفت: جشنواره با جایزه نقدی بخشی از اعتبارات تاریخی خود را به چالش رسید. ما وارد یک جریانی شدیم که فکر کردیم با اهدای جایزه نقدی همراه شویم. ارزش سیمرغ جشنواره از بزرگان نشات می‌گیرد. سلیقه شخصی من این است که سیمرغ نباید با جایزه نقدی ادغام می‌شد. با میزان جایزه نقدی هم از ساختار و منش درست خارج شدیم. جایزه نقدی امسال میان فیلم‌های بلند داستانی، کوتاه، مستند و بخش تبلیغات از تناسب کافی برخوردار است. اعداد و ارقام نیز نسبت به سال‌های گذشته تغییر جدی خواهد داشت. رقم نمی‌گویم چراکه حرمت هنرمندان را خدشه‌دار می‌کند.

میزان هجوم تقاضای خرید بلیت سیستم را مختل کرده است

وی در مورد بلیت فروشی توضیح داد: یک تغییر در ساعت اکران های مردمی پیش آمده است. همین لحظه خبر آمده که میزان هجوم تقاضای خرید بلیت سیستم را مختل کرده است. در عین حال که خبر جذابی است اما ناراحت کننده است. امسال به هیچکس به غیر از رسانه ها، اعضای خانه سینما و مجموعه شهرداری و بانک ملی که در مقام حامی قرار گرفته اند، سالن اختصاصی داده نشده است. مثلاً برای دانشجویان شرایط ویژه نیم بها را گذاشتیم.

«زمانی در ابدیت» اشکال حقوقی و مشکل فنی داشت

شاهسواری در مورد لیست رزرو برای فیلم‌هایی که به جشنواره نمی‌رسند، بیان کرد: طبق قاعده ای که اعلام کردیم پریشب متوجه شدیم فیلم «زمانی در ابدیت» امکان حضور ندارد و یک بخشی از آن فنی بود. ممکن است که بعضی آثار امروز صبح رسیده است اما می‌دانستیم که آماده هستند. در مورد این فیلم به دلایلی این امکان وجود نداشت و متوجه یکسری اشکالات حقوقی شدیم و به همین دلیل از جشنواره خارج شد. فیلم‌های رزرو ما صاحب رای‌های نزدیک به هم بودند و احساس من این بود که قدرت انتخاب فیلم‌هایی که رای یکسان داشتند را نداشتم و فکر کردم عادلانه این است که هیچ فیلمی به مسابقه اضافه نکنم و شخصا از همه فیلم‌ها تقاضا کردم در بخش خارج از مسابقه اکران شوند.

وی با اشاره به مجریان مراسم افتتاحیه و اختتامیه گفت: تیم محترمی در این زمینه پذیرفتند که در کنار ما باشند. مجری خوب کم است.

در مراسم اختتامیه هیچ سخنرانی نخواهیم داشت

دبیر جشنواره در مورد افتتاحیه گفت: مراسم در تالار وحدت برگزار می‌شود. اصلی‌ترین بخش برنامه اهدای جوایز بخش تبلیغات است. تکریم هنرمندان را داریم. معین شریف؛ خواننده لبنانی با ایده به یاد آوردن همه زنان و کودکانی که در خاورمیانه مورد ظلم واقع شدند مهمان ما خواهد بود. سخنرانی وزیر ارشاد را هم داریم. در مراسم اختتامیه هیچ سخنرانی نخواهیم داشت و این ایده وزیر فرهنگ بوده است.

وی در مورد حضور یک فیلم که پیش از این در جشنواره ای بوده و اکنون در بخش مسابقه این جشنواره نیز هست، توضیح داد: اشکالاتی در فراخوان بوده است که فیلمی در جشنواره نباشد که قبلاً در جشنواره ای اکران شده باشد. اینها اشکالاتی است که باید تغییر کنند. بخش بین‌الملل را که کنار گذاشتیم باید فراخوان را ملی می‌کردیم. اما نمی توانستیم به فاصله دو ماه در آن دست ببریم.

من آدم شجاعی نیستم!

شاهسواری در مورد محافظه‌کاران در خصوص انتخاب فیلم‌ها گفت: من آدم شجاعی نیستم. البته هر شجاعتی به معنای سر به دیوار کوبیدن نیست. دختران و پسران جوان ما توقعاتی دارند که نتوانستیم به آنها پاسخ دهیم و این هم به دلیل نادانی‌های ما است. اینکه هنرمندی از رئیس جمهور خود تقاضا می کند فیلمش اکران شود جزو حقوق او است. اینکه رئیس جمهور دستور دهد یک فیلمی حضور داشته باشد از نظر افکار عمومی محبت به فیلم است یا ظلم به آن فیلم؟ آیا معیار جشنواره ما برلین و کن و ونیز است؟ نیست! اگر جشنواره‌ای شبیه به جشنواره فیلم فجر در جهان پیدا کردید جایزه دارید. ما تنها جشنواره‌ای در جهان هستیم که محصولات تولید ملی را که به نمایش عمومی درنیامده است در همه اجزا مورد قضاوت قرار می‌دهیم. این یونیک بودن جشنواره اقتضائات خود را دارد. اساسا یا باید جشنواره را به یک جشن تبدیل کنیم یا باید با قواعد و استانداردها روبه رو شویم. یک مقدار تفاوت‌ها را درک کنیم، تفاوت‌هایی که ویژگی‌های جشنواره فجر هستند. اگر توجه به یونیک بودن من را محافظه‌کار معرفی می‌کند پس من محافظه‌کار کار هستم و شجاع هم نیستم! 

وی در مورد جداسازی بخش ملی و بین‌الملل جشنواره توضیح داد: سینمای ایران صاحب منزلتی است که باید یک جشنواره با استاندارهای جهانی داشته باشد اما نمی دانم برنامه بعدی دوستان در سازمان سینمایی برای اجرای این برنامه چیست. خوشبختانه درجه A جشنواره فجر در جهان باقی مانده است اما دوستان در سازمان سینمایی در صدد تعیین تاریخ برگزاری هستند.

احتمال اضافه شدن سیمرغ اقتباسی به جشنواره فیلم فجر

منوچهر شاهسواری در مورد سیمرغ فیلمنامه اقتباسی توضیح داد: به عنوان یک مدافع و علاقه‌مند به امر اقتباس به سینمای ایران می‌گویم اگر تعداد این آثار از حدی عبور کند حتی اگر از اساسنامه حذف شده باشد از اختیارات دبیری استفاده می‌کنم و به جشنواره برمی‌گردانم.

انتهای پیام/