به گزارش مشرق، بر اساس قانون مربوط به تعیین عیدی و پاداش سالانه کارگران شاغل در کارگاه‌های مشمول قانون کار مصوب سال ۱۳۷۰، حداقل عیدی کارگران دو برابر حداقل حقوق پایه و حداکثر عیدی به شرطی که از مصوبه قانون کار بیشتر نشود، سه برابر پایه حقوق خواهد بود، بنابراین کلیه کارفرمایان کارگاه‌های مشمول قانون کار مکلفند به هر یک از کارگران خود به نسبت یک سال کار، معادل ۶۰ روز آخرین مزد به عنوان عیدی و پاداش بپردازند و مبلغ پرداختی از این بابت به هر یک از کارگران نباید از معادل ۹۰ روز حداقل مزد روزانه قانونی تجاوز کند.
مبنای تعیین عیدی پایان سال کارگران، حداقل دو و حداکثر سه برابر مصوبه دستمزد شورای عالی کار است و کارفرمایان باید دو ماه پایه حقوق را به عنوان حداقل عیدی و سه ماه پایه حقوق را به عنوان حداکثر عیدی و پاداش آخر سال به نیروهای کار خود بدهند.
تمام کارگران مشمول قانون کار صرف نظر از محل اشتغال و نوع کارگاهی که در آن کار می‌کنند اعم از دولتی، خصوصی، تعاونی، صنعتی، کشاورزی و خدماتی به میزان مقرر در مصوبه فوق از عیدی و پاداش سالانه برخوردار خواهند بود و میزان عیدی آنها متفاوت از میزان عیدی کارکنان دستگاه‌های اجرایی و دولتی است.
به طور معمول کارفرمایان عیدی و پاداش کارگران را آخر سال پرداخت می‌کنند اما هستند کارفرمایانی که پرداخت عیدی را به آخر سال موکول نمی‌کنند و حتی از چند ماه قبل به تدریج مبلغ عیدی و پاداش را در هر ماه به حساب کارگران خود واریز می‌کنند تا هم قدرت خرید کارگران حفظ شود و هم در انتهای سال فشاری متوجه کارگاه نشود.
میزان عیدی کارگران به نسبت مدت قرارداد و کارکرد آنها متفاوت است و بسته به سنوات و تعداد روزهایی که کار کرده‌اند، مستحق دریافت عیدی هستند. عیدی و پاداش پایان سال را کارگرانی به طور کامل دریافت می‌کنند که یکسال در آخرین کارگاه یا محل کار مشغول کار بوده، بیمه پردازی آنها به طور کامل صورت گرفته و ارتباطشان با محل کار قطع نشده باشد.
در همین راستا، احمد غریوی ـ مدیرکل جبران خدمت و روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، با اشاره به الزام کارفرمایان به پرداخت عیدی و پاداش کارگران اظهار کرد: مطابق قانون مربوط به تعیین عیدی و پاداش سالانه کارگران شاغل در کارگاه‌های مشمول قانون کار تمامی کارگران چه دائم و چه موقت حق دریافت عیدی را دارند که میزان عیدی معمولاً برابر با حداقل دو برابر و حداکثر سه برابر حقوق پایه ماهیانه کارگر است، به شرط آنکه از سه برابر حداقل حقوق مصوب شورای عالی کار تجاوز نکند.
به کارگران اخراجی هم عیدی تعلق می‌گیرد
وی با بیان اینکه حتی به کارگران اخراجی هم عیدی تعلق می‌گیرد، گفت: کارگرانی که به هر دلیلی شغل خود را از دست داده‌اند، کارگران آزمایشی، ساعتی، نیمه وقت و فصلی مشمول دریافت عیدی هستند و کارفرما موظف به پرداخت این مولفه است.
مدیرکل روابط کار و جبران خدمت وزارت کار متذکر شد: برخی از کارگران به صورت آزمایشی به کار گرفته می‌شوند.اگر رابطه کاری از جانب کارفرما قطع شود، وی ملزم به پرداخت کلیه حقوق دوره آزمایشی است و درصورتی که قطع رابطه کاری از سوی کارگر باشد،کارگر مستحق دریافت تمام حقوق، مزایا و عیدی به میزان مدت انجام کار است.
غریوی در مورد کارگران ساعتی که حقوق ماهانه ثابت ندارند و دستمزد آنها در ماه متغیر است نیز تاکید کرد که این عده شامل عیدی و پاداش می‌شوند. همچنین کارگران کارگاه‌های فصلی و کارگرانی که کمتر از یک سال در کارگاه کار کردند مشمول دریافت کلیه حقوق و مزایای قانونی از جمله عیدی و پاداش پایان سال می‌شوند.
وی گفت: تمام کارکنان مشمول قانون کار مشمول عیدی و پاداش پایان سال هستند؛حتی کارگرانی که خواسته یا ناخواسته شغلشان را از دست داده‌اند نیز مستحق دریافت عیدی پایان سال هستند.
کارفرمایان موظف به پرداخت به موقع عیدی و پاداش کارگران هستند
مدیرکل روابط کار و جبران خدمت وزارت کار در عین حال با اشاره به لزوم توجه کارفرمایان به پرداخت به موقع عیدی و پاداش کارگران گفت: طبق اطلاعیه‌هایی که برای کارفرمایان ارسال کرده‌ایم آنها موظف به پرداخت به موقع عیدی و پاداش کارگران هستند.
وی یاداور شد: اگر کارفرمایی از پرداخت عیدی خودداری کند یا آن را به تأخیر بیندازد، کارگر می‌تواند از طریق مراجع قانونی مانند اداره کار آن را پیگیری کند.
امکان پرداخت عیدی به کارگر به طور ماهانه منع قانونی ندارد اما مستنبط از ماده واحده قانون مربوط به تعیین عیدی و پاداش سالانه کارگران، مصوب سال ۱۳۷۰ مجلس شورای اسلامی و تبصره یک آن، پرداخت عیدی و پاداش موضوع مصوبه یاد شده، تنها در پایان سال مورد پیدا کرده است لذا هرگونه پرداخت از این بابت در طول سال می‌تواند صرفاً علی الحساب عیدی و پاداش آخر سال محسوب شود.
مبنای محاسبه عیدی و پاداش سالانه کارگران در کارگاه‌هایی که طرح طبقه‌بندی مشاغل دارند، مزد گروه و پایه یا مزد مبنا و در واحدهای فاقد طرح طبقه‌بندی، مزد ثابت یعنی مزد شغل و مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل خواهد بود.