اما این تغییرات چه تأثیری بر مغز انسان و تکامل ما خواهد داشت؟ مطالعه جدیدی که در مجله Neuroimage منتشر شده، به این پرسشها پاسخ میدهد.
در این مطالعه، ساختار مغز بیش از ۱۰۰۰ نفر با تواناییهای خواندن مختلف مورد بررسی قرار گرفت و نتایج نشان داد که افرادی که در خواندن مهارت بیشتری دارند، ویژگیهای متفاوتی در ساختار مغز خود دارند.
نتایج این تحقیق نشان داد که دو منطقه در نیمکره چپ مغز که برای زبان ضروری هستند، در افرادی که در خواندن مهارت دارند، تفاوتهای قابل توجهی دارند. یکی از این مناطق، قسمت قدامی لوب گیجگاهی است که به پردازش و طبقه بندی اطلاعات معنایی کمک میکند. برای مثال، هنگام خواندن کلمه پا، این ناحیه اطلاعات بصری، حسی و حرکتی مرتبط با پا را به هم مرتبط میکند تا معنای آن را بسازد.
دیگر منطقه مهم، چین خوردگی (Heschl’s gyrus) است که در قسمت بالایی لوب گیجگاهی قرار دارد و مرکز شنوایی مغز محسوب میشود. افرادی که در خواندن توانمندتر هستند، معمولاً قسمت قدامی لوب گیجگاهی بزرگتری در نیمکره چپ نسبت به نیمکره راست دارند. این امر نشان میدهد که هرچه ناحیه مغزی بیشتری برای پردازش معنی کلمات اختصاص داده شود، درک کلمات و در نتیجه توانایی خواندن نیز آسانتر خواهد بود.
ارتباط شنوایی و خواندن
ممکن است برای برخی این سوال پیش بیاید که چرا شنوایی با مهارتهای خواندن مرتبط است. مگر خواندن بیشتر یک مهارت بصری نیست؟ پاسخ این است که خواندن و نوشتن نیازمند آگاهی از صداهای زبان است. این آگاهی فونولوژیک، پایه و اساس رشد مهارتهای خواندن در کودکان است. پژوهشها نشان دادهاند که ضخامت کورتکس شنوایی در مغز افرادی که دچار مشکلات جدی در خواندن مانند دیسلکسی هستند، کاهش مییابد. اما این تحقیق نشان میدهد که این تفاوتها تنها بین افرادی که بهطور واضح دچار دیسلکسی نیستند، نیز وجود دارد. به عبارت دیگر، ضخامت بیشتر کورتکس شنوایی با مهارتهای خواندن بهتر ارتباط دارد.
چرا اندازه مغز مهم است؟
آیا همیشه ضخامت بیشتر کورتکس بهتر است؟ نه لزوماً. در واقع، ضخامت و ساختار مغز در مغز افرادی که در خواندن مهارت دارند پیچیدهتر از آن است که تصور میشود. پژوهشهای اخیر نشان دادهاند که در نیمکره چپ مغز، ضخامت کورتکس کمتر است، اما سطح آن گسترش یافته تراست. در حالی که کورتکس شنوایی چپ ضخیم تراست، اما به دلیل وجود میلین بیشتر، مناطق مغزی دراین قسمت صافتر و گسترشیافته تر هستند.
تأثیر تمرین بر مغز
یکی از نکات مهم این مطالعه این است که مغز انسان ساختار خود را بر اساس مهارتها و تمرینات جدید تغییر میدهد. برای مثال، مطالعات نشان دادهاند که افرادی که زبان را به طور فشرده intensively یاد میگیرند، ضخامت کورتکس در نواحی مربوط به زبان در مغزشان افزایش مییابد. بنابراین، مطالعه و خواندن میتواند باعث تغییر ساختار مغز و تقویت نواحی خاصی مانند Heschl’s gyrus و قطب گیجگاهی چپ شود.
در نهایت، سوالی که مطرح میشود این است که اگر مهارتهایی مانند خواندن کمتر مورد توجه قرار گیرند، چه اتفاقی برای تکامل انسان خواهد افتاد؟ بدون شک، توانایی درک جهان و ذهن دیگران کاهش خواهد یافت. بنابراین، یک لحظه مطالعه در کنار کتاب تنها یک فعالیت فردی نیست، بلکه خدمت بزرگی به بشریت محسوب میشود.
منبع theconversation