صاحب‌خبر - گروه اجتماعی: جراحی خارق‌العاده و حساس پزشکان ایرانی روی مغز یک جنین در رحم مادر که اخیرا در بیمارستان امام خمینی(ره) با موفقیت انجام شد، دانش پزشکی و توان و تخصص پزشکان ایرانی را جهانی کرد. آنها برای نخستین بار در منطقه توانستند مغز جنین را در رحم مادر درمان کنند. خبرنگار شبکه العالم ۱۹ دی امسال به بیمارستان امام خمینی(ره) رفته و گزارشی درباره عمل جراحی نوزاد در رحم مادر تهیه کرد. این نوع عمل جراحی توسط پزشکان ایرانی آن هم در یکی از بیمارستان‌های ایران، آنقدر افتخارآمیز بود که حتی رسانه‌های غیرایرانی نیز با آب و تاب از آن سخن می‌گویند. تخصص و تبحر پزشکان ایرانی با انجام عمل‌های سخت و پیچیده در حالی است که قبل از انقلاب، ایران به دلیل کمبود پزشک، مجبور بود از هند، پاکستان و بنگلادش پزشک وارد کند ولی اکنون طبق گزارش‌های موجود، ایران نه‌تنها قطب پزشکی منطقه شده است بلکه صادر‌کننده پزشک به دنیاست به‌طوری که بیماران از کشورهای دور و نزدیک برای درمان به ایران سفر می‌کنند. عمل جراحی حساس توسط پزشکان ایرانی برای نخستین‌بار به روشی پیچیده روی مغز یک جنین که اکنون در دنیا رسانه‌ای شده است به منظور پیشگیری از خطر سکته مغزی جنین 34 هفته‌ای مبتلا به آنوریسم مغزی (نوعی ناهنجاری عروق مغزی) بود که خوشبختانه با موفقیت انجام شد. این جراحی نخستین بار در آمریکا انجام شده بود. دکتر علیرضا شمشیرساز، جراح جنین همراه با دکتر صدیقه برنا، مسؤول بخش پریناتولوژی بیمارستان امام خمینی(ره) و دکتر حسین قناعتی، متخصص رادیولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران به عنوان اعضای اصلی تیم جراحی توانستند این جراحی مهم را در ایران انجام دهند. دکتر شمشیرساز درباره این جراحی می‌گوید: جنین در 34 هفتگی قرار داشت و دچار عروق ناهنجار مغزی (آنوریسم) شده بود که تحت جراحی قرار گرفت. آنوریسم باعث می‌شود نوزاد بعد از تولد به دلیل بالا بودن جریان خون مغزی در معرض خونریزی و سکته مغزی قرار بگیرد. * با ورود هوش مصنوعی به عرصه پزشکی نباید عقب بمانیم دکتر حسین قناعتی، متخصص رادیولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران و عضو تیم درمان مغز جنین در رحم مادر که اخیرا با موفقیت انجام شد در گفت‌وگو با «وطن امروز» گفت: این جراحی مهم کار بزرگی بود که توسط تیم مشترک بین گروه پزشکی زنان شامل سرکار خانم دکتر برنا و آقای دکتر شمشیرساز از آمریکا همراه با تیم جراحی بسته عروق مغز به سرپرستی اینجانب در بیمارستان امام خمینی انجام شد؛ عمل پیچیده‌ای که توان و تخصص بالایی می‌خواهد و خوشبختانه به صورت گروهی با موفقیت صورت گرفت. در این عمل تیم جراحی از طریق یک سوزن توانستند از قسمت‌های نرم و شیارهای جمجمه جنین داخل قسمت مرکزی مغز شده و این ضایعه عروقی را با موفقیت کامل قبل از تولد جراحی کنند. با این وجود اگر بتوانیم برخی بیماری‌ها را در زمان جنینی درمان و جراحی کنیم، بسیاری از آسیب‌های ناشی از جراحی می‌‌تواند در دوران جنینی ترمیم شود و این نوع جراحی‌ها فصل نوینی برای درمان را ایجاد کرده است. وی افزود: جراحی انجام‌شده برای این جنین باعث می‌شود نارسایی قلب شدید ناشی از آنوریسم گالن بسیار کاهش ‌یابد و احتمال زنده ماندن پس از تولد نیز افزایش ‌یابد. دکتر قناعتی در ادامه افزود: قلب جنین پیش از انجام این جراحی تحت فشار شدید بود و این آنوریسم می‌توانست با خونریزی مغزی باعث مرگ در دوران جنینی یا پس از تولد او شود. استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره نحوه انجام این جراحی در دوران بارداری مادر بیان کرد: با استفاده از «آمبولیزاسیون» هدایت‌شده با سونوگرافی، مسیرهای غیرطبیعی گردش خون در مغز جنین اصلاح شد. در این روش جراحی، یک سوزن از شکم مادر باردار، وارد رحم او می‌شود و سوزن را تا داخل مغز جنین ادامه می‌دهیم و به این روش، آنوریسم مغز او جراحی می‌شود. منظور از آنوریسم مغزی به زبان ساده، تشکیل بادکنک‌هایی در جداره رگ‌های مغز است که در بسیاری از موارد منجر به مرگ به دلیل خونریزی‌های ناگهانی مغز می‌شود. متخصص رادیولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه مادر در هفته سی‌وچهارم بارداری خود قرار داشت، گفت: هم مادر و هم جنین پس از انجام عمل جراحی جنین در شرایط مساعدی قرار دارند. وی در پاسخ به این سوال «وطن امروز» که آیا با توجه به دانش و تخصص پزشکان ایرانی و جهانی شدن انجام موفقیت‌آمیز مغز جنین در رحم مادر، ایران چنین ظرفیتی را دارد که پذیرای چنین بیمارانی از کشورهای دنیا باشد؟ گفت: ظرفیت ایران در برخورداری از پزشکان متخصص بسیار بالاست به شرط اینکه در این مسیر موانع و مشکلات سد راه برداشته و از طرفی زیرساخت‌ها نیز فراهم شود. قناعتی افزود: به طور مثال قیمت جراحی‌ها در ایران هم‌اکنون حداقل یک‌چهارم کشور ترکیه است، این یک فرصت بسیار بزرگ برای جذب توریسم است و بیماران خارجی به دلیل تامین نبودن زیرساخت‌ها و مشکلات سد راه در ایران ترجیح می‌دهند ترکیه را برای درمان برگزینند، چرا که در ایران شرکت‌های خصوصی قوی که بتوانند توریسم سلامت را به ایران بیاورند وجود ندارد. همچنین زیرساخت‌های حکمرانی شامل پروازها، فرودگاه‌ها، هتل‌ها و نبودن مدیریت درست در ایران و مشکلات ویزا سد راه است. وی ادامه داد: به نظر می‌رسد با توجه به ظرفیتی که ایران در عرصه پزشکی دارد و در دنیا شناخته شده است، دولت باید فقط وظیفه تولیت خود را داشته باشد و اگر خود مجری باشد پیشرفتی در این زمینه حاصل نخواهد شد. به جرات می‌توان گفت موفقیت‌های کنونی پزشکان ایرانی نتیجه زحمات و سرمایه‌گذاری‌های دهه‌های گذشته در عرصه پزشکی است و چنانچه کم‌توجهی به پزشکان و بی‌توجهی در آموزش و پژوهش و جذب دانشجو و نگاهداشت آنها ادامه یابد بی‌تردید در آینده از رقبا در منطقه عقب خواهیم ماند، زیرا دنیا در همه بخش‌ها بویژه بخش پزشکی در حال پیشرفت است، کما اینکه با ورود هوش مصنوعی معادلات عوض شده است و تغییراتی در حال انجام است که باید خود را با پیشرفت‌های روز دنیا در این زمینه تطبیق دهیم. قناعتی با بیان اینکه ایران توان پزشکی بالقوه و بالفعلی در این زمینه دارد که باید مورد توجه قرار گیرد، اضافه کرد: وقتی بیماری برای درمان به ایران می‌آید به دلیل نبود زیرساخت‌ها و نظارت و کنترل دقیق همچنین عدم موسسات قوی از همان ابتدای ورود با مشکلات جدی مواجه می‌شود، چرا که سازماندهی خاصی در این زمینه وجود ندارد. مثلا از دلالان گرفته تا مترجمان و خدمات‌دهندگان، سعی می‌کنند از بیمار یا همراه او منتفع شوند، به طوری که پزشک معالج گاهی دستمزد کمتری از مترجم یا دیگر خدمات‌رسان‌ها در این بخش می‌گیرد. در چنین شرایطی باید اقدامات لازم برای تسهیل امور و تشدید نظارت‌ها بیشتر شود. وی تصریح کرد: دولت باید تسهیل‌کننده امور باشد و مشکلات را در این زمینه به درستی حل کند؛ باید شرکت‌ها و موسسات بخش خصوصی را تشویق کند تا بیماران برای درمان از سایر کشورها به ایران بیایند. چنین اقدامی بی‌تردید باعث خواهد شد ایران بتواند سالانه بین 3 تا 4 میلیارد دلار فقط از طریق توریسم سلامت ارزآوری کند. از طرفی پزشکان نیز از لحاظ تامین مالی با توجه به تغییرات نرخ ارز باید مورد توجه قرار گیرند تا برای آنها انگیزه ایجاد شود. به طور مثال هم‌اکنون در کشور عراق هزینه درمانی که به پزشک می‌رسد حداقل 6 برابر در ایران است.∎​