سوربیتول، یک قند الکلی پرکاربرد در صنایع غذایی، بهعنوان شیرینکننده، مرطوبکننده و پایدارکننده در تولید محصولات کمکالری، آدامسها و شیرینیها استفاده میشود.
به گزارش خبرگزاری سینا، سوربیتول یک نوع قند الکلی است که بهطور طبیعی در برخی از میوهها و سبزیجات وجود دارد. این ماده بهصورت مصنوعی نیز تولید میشود و بهعنوان یک ماده شیرینکننده و محلولکننده در محصولات غذایی و دارویی استفاده میشود. سوربیتول بهدلیل خاصیت شیرینی مشابه قند و قابلیت حل در آب، در تولید محصولات شیرینی، آدامس، شکلات، نوشیدنیهای بدون قند، داروها و محصولات آرایشی به کار میرود، همچنین بهعنوان یک ماده جایگزین قند در محصولات برای افرادی که دارای بیماریهای مرتبط با قند هستند، مورد استفاده قرار میگیرد.
از آن جا که سوربیتول قابلیت جذب آب را دارد، میتواند بهعنوان یک ماده محافظتی برای حفظ رطوبت محصولات غذایی و دارویی استفاده شود، همچنین بهدلیل خاصیت ضد باکتریایی و ضد پوسیدگی، در برخی محصولات دندانپزشکی نیز استفاده میشود.
سوربیتول(E420) را میتوان در تولید غذا، نوشیدنی، داروسازی، محصولات بهداشتی و مراقبت شخصی، کشاورزی/خوراک دام و طیور استفاده کرد. E420 بهعنوان شیرینکننده در شیرینیپزی، محصولات نانوایی، دسرهای منجمد، بیسکویت، کیک، روکشهای قندی و شکلات استفاده میشود.
این افزودنی یک شیرین کننده کم کالری است که طعم خوبی دارد و ضد پوسیدگی است. برای تولید انواع محصولات کم کالری، کم قند و کم چرب خوب است. محلول 70درصد E420 در صنایع دارویی، شیمیایی و غذایی استفاده میشود. در داروسازی، این ماده به بدن در تولید ویتامین C کمک میکند. در صنعت شیمی نقش مهمی در تولید خمیردندان و لوسیونها است.
بهعنوان یک افزودنی غذایی، محلول سوربیتول ۷۰درصد اغلب در محصولاتی مانند آدامس، کیک، آب نبات و خمیر لوبیا شیرین یافت میشود.
کاربرد سوربیتول در محصولات نانوایی و شیرینیپزی
این افزودنی اغلب به شکل پودر در میآید و بهعنوان یک شیرین کننده یا عامل تثبیت کننده رطوبت در تولید شیرینی، محصولات پخته شده و شکلات و بسیاری از محصولات دیگر استفاده میشود.
عملکرد تثبیت کننده رطوبت، آن را به گزینه خوبی برای استفاده در تولید محصولاتی که نیاز به خشک یا سفت شدن دارند تبدیل و به حفظ طراوت در طول نگهداری آنها کمک میکند.
سوربیتول میتواند دمای بالا را تحمل کند و به خوبی با سایر افزودنیهای غذایی مانند عوامل ژل کننده و مواد غذایی مانند چربیها و قندها ترکیب میشود.
کاربرد سوربیتول در فرآوری غذا برای افراد مبتلا به دیابت
این شیرین کننده اغلب به غذاهایی که برای افراد مبتلا به دیابت به بازار عرضه میشود، اضافه میشود. علت این امر این است که در مقایسه با غذاهایی که با شیرین کنندههای سنتی مانند قند و شکر تهیه میشوند، هنگام مصرف تأثیر بسیار کمی بر سطح قند خون دارد.
الکلهای قند اغلب در غذاها و نوشیدنیها به جای شکر (همان شکر معمولی) استفاده میشود تا محتوای کالری آنها کاهش پیدا کند. سوربیتول حاوی تقریباً دو سوم کالری شکر معمولی است و حدود ۶۰ درصد شیرینی آن را فراهم میکند، همچنین بهطور کامل در روده کوچک شما هضم نمیشود. آن چه از ترکیب آن باقی میماند از آن جا به روده بزرگ میرود و در آن تخمیر یا توسط باکتریها تجزیه و در نتیجه کالری کمتری جذب میشود.
بر خلاف شکر معمولی، الکلهای قند مانند سوربیتول در ایجاد حفرههای دندان (خراب شدن دندان) نقشی ندارند. این یکی از دلایلی است که آنها اغلب برای شیرین کردن آدامسهای بدون قند و داروهای مایع استفاده میشوند.
کاربرد سوربیتول در نوشیدنیها
سوربیتول را میتوان بهعنوان شیرین کننده و مرطوب کننده به آب میوه و نوشیدنیهای گازدار اضافه کرد. سوربیتول میتواند از آلودگی یونهای فلزی مورد استفاده در نوشابهها جلوگیری کند، همچنین میتواند با موفقیت از کریستال شدن اسید، نمک و شکر جلوگیری کند.
مراسم آغاز به کار مجدد خط تولید سوربیتول توسط گروه صنایع دارویی، شیمیایی و غذایی شهید مدرس جهاددانشگاهی، روز 24 دی ماه و در آستانه میلاد حضرت امیرالمومنین علی(ع) در منطقه تیران و کرون اصفهان با حضور مقامات کشوری و استانی، برگزار خواهد شد.
گفتنی است، این کارخانه به عنوان تنها کارخانه تولیدکننده سوربیتول در ایران و غرب آسیا پس از چندین دهه توقف و با حمایت جهاددانشگاهی و با استفاده از فناوری پیشرفته و نیروی متخصص داخلی به مرحله بهرهبرداری رسیده است. این پروژه نه تنها ظرفیت اشتغالزایی و رشد اقتصادی چشمگیری برای منطقه فراهم کرده، بلکه بهعنوان یک واحد صنعتی سبز، تأثیرات مثبتی بر محیطزیست و توسعه پایدار نیز خواهد داشت.
منبع: روابط عمومی جهاددانشگاهی