به گزارش خبرنگار ایرنا، روز گذشته مراسم امضای تفاهمنامه توسعه نیروگاههای خورشید با نظارت و تسهیلگری استانداری برگزار شد؛ تفاهمنامهای که میان مدیران عامل توزیع برق فارس، برق منطقهای و توزیع برق شیراز و مدیران کل جهاد کشاورزی، محیط زیست استان و منابع طبیعی منعقد و با انعقاد آن روند اجرایی احداث ۱۰۸ ساختگاه تولید انرژی خورشیدی آغاز شد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری فارس در این مراسم گفت: ظرفیت خوبی در حوزه انرژی استان فارس در حال شکل گرفتن است که اگر همراهی و همدلی دستگاههای متولی در این عرصه استمرار داشته باشد قطعاً سال ۱۴۰۴ سال متفاوتی از باب استفاده از انرژیهای تجدید پذیر و انرژی خورشیدی در استان فارس را تجربه خواهیم کرد.
حسن شیخنیا همچنین اعلام کرد: مقرر شده که در سالهای ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴، ۵۰۰ مگاوات در قالب ۵۰۰ ساختگاه به ظرفیت نیروگاههای خورشیدی اضافه شود، استان فارس به عنوان استان پیشرو و جزو نخستین استانهایی است که توانسته از این ظرفیت استفاده کند و امروز هم روند اجرایی احداث ۱۰۸ ساختگاه تولید انرژی خورشیدی با مشارکت دستگاههای اجرایی مختلف و با امضای این تفاهمنامه آغاز میشود.
معاون استاندار همچنین از سرمایهگذاران برای ورود به این عرصه دعوت کرد و افزود: درصدد هستیم که شرایطی فراهم شود تا بخش خصوصی هم بتواند از این ظرفیت بهره ببرد.
مشخص شدن ۳۷ ساختگاه در کلانشهر شیراز
بدون شک انعقاد این تفاهمنامه میتواند دروازههای توسعه را به روی استان فارس بگشاید و موجبات حل بخشی از مشکلات در حوزه انرژی را فراهم کند.
مدیرعامل شرکت توزیع برق شیراز هم در این باره گفت: یکی از راهکارهایی که همه کشورهای جهان در زمینه جبران ناترازی انرژی اتخاذ کردهاند و اجرایی شدن آن خیلی سریع و اقتصادی به سرانجام میرسد بحث استفاده از انرژیهای خورشیدی است.
محمدرضا سلاحی در گفتوگو با خبرنگار ایرنا افزود: دولت چهاردهم هم در این زمینه برنامههای کوتاهمدت و بلندمدتی دارد که یکی از برنامههای کوتاهمدت آن احداث ۵۰۰ ساختگاه سه مگاواتی تا سال ۱۴۰۴ است.
او ادامه داد: اجرای این رویکرد چند مؤلفه دارد که یکی از آنها تأمین زمین توسط دستگاههای متولی و دیگر مولفه داشتن پتانسیل تزریق به شبکه برق است.
سلاحی اضافه کرد: در شرکت توزیع برق شیراز تاکنون ۳۷ ساختگاه مشخص و تایید شده و با انعقاد قرارداد این کار آغاز خواهد شد.
مدیرعامل شرکت توزیع برق شیراز اضافه کرد: همه تلاش ما این است که از این سیاست کوتاه مدت دولت به نحو احسن بهره ببریم و سهم بیشتری را به استان فارس اختصاص دهیم که با توجه به توان بومی زیاد در شیراز و پتانسیل انرژی قابل توجه خورشیدی در این کلانشهر بتوانیم این مهم را محقق کنیم.
نیاز مبرم به همکاری بخش کشاورزی
از دیگر متولیان اجرایی شدن این رویکرد مهم شرکت توزیع برق فارس است؛ شرکتی که ارائه خدمات به ۲۷ شهرستان از ۳۷ شهرستان فارس را به عهده دارد و نقش مهمی در خصوص شکلگیری نیروگاههای خورشیدی و بهرهبرداری از این نیروگاهها ایفا میکند.
مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق فارس که معتقد است همگرایی خوبی برای تنظیم و انعقاد این تفاهمنامه شکل گرفته، گفت: امیدواریم این اقدام الگویی برای سایر استانهای کشور باشد.
حمیدرضا کریمی فرد افزود: در استان فارس و به ویژه پهنهای که تحت مدیریت توزیع برق استان است که ۲۷ شهرستان از ۳۷ شهرستان را شامل میشود بار مصرفی قابل ملاحظه، بار کشاورزی است؛ شاید حدود ۴۷ یا ۴۸ درصد از بار مصرفی در طول سال به کشاورزان اختصاص دارد.
او اضافه کرد: آمار کشاورزان در مقایسه با سایر مشترکان حدود ۹/۸ درصد است یعنی از یک میلیون و ۷۰ هزار مشترک که تحت مدیریت توزیع برق فارس هستند تنها ۳۰ هزار مشترک در بخش کشاورزی فعالند که سهم آنها از مصرف حدود ۴۰ درصد است، این در حالیست که سهم مصرف مشترکان خانگی که تعداد قابل توجهی از تعداد مشترکان را به خود اختصاص دادهاند هم حدود ۴۱ تا ۴۲ درصد است؛ لذا نیاز است تدابیری برای این موضوع اتخاذ شود.
مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق گفت: اگر کشاورزان ۸۰ درصد از دیماند مصرفی خود را از طریق نیروگاه خورشیدی تأمین کنند و احداث این نیروگاهها را در اولویت قرار دهند از برنامههای مدیریت مصرف برق معاف میشوند.
کریمی فرد یادآور شد: اگر صنعتگران هم نیروگاه خورشیدی را در داخل یا خارج از شهرک صنعتی احداث کنند، مصارف آنها از برنامهها و سیاستهای مدیریت مصرفی در ماههای گرم و سرد سال خارج میشود.
وی گفت: مشترکان صنعتی بالای یک مگاوات هم باید سالانه یک درصد از مصرفشان را به احداث نیروگاه خورشیدی مبادرت کنند؛ اگر در این خصوص اقدامی انجام ندهند همین عدد مطابق با نرخ تابلوی سبز بورس در قبوض آنها اعمال خواهد شد.
او یکی از دلایل ناترازی تولید و مصرف را ناترازی درآمد و هزینه دانست و گفت: در حال حاضر هزینه تمام شده برای هر کیلووات ساعت انرژی برق چیزی در حدود چهار هزار تومان است و میتوان گفت دولت یارانه سنگینی پرداخت میکند.
مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق درباره توسعه نیروگاههای خورشیدی در استان فارس گفت: سهم قابل توجهی به استان فارس اختصاص داده شده و امیدواریم قبل از پیک ۱۴۰۴ سهمیه مشخص شده استان را با کمک دستگاههای متولی محقق کنیم و به مرحله تولید و تزریق به شبکه برسانیم.
جای خالی انرژیهای تجدیدپذیر در سبد تولید
یکی از مهمترین دلایل انعقاد این تفاهمنامه جای خالی انرژیهای تجدیدپذیر در سبد تولید دولت است که مدیرعامل شرکت برق منطقهای فارس امیدوار است که با این اقدام سهم تولید انرژیهای تجدیدپذیر در سبد تولید استان فارس به عدد قابلتوجهی برسد و این استان پهناور بتواند سال ۱۴۰۴ را با کمترین مشکل پشت سر بگذارد.
مدیرعامل شرکت برق منطقهای فارس هم گفت: جای انرژیهای تجدیدپذیر در سبد تولید دولت خالیست؛ بر اساس آخرین گزارشها ۲۰ هزار مگاوات کمبود تولید داریم و فقط نزدیک به ۶۵صدم درصد از کل تولید کشور به تولید انرژی تجدیدپذیر اختصاص دارد؛ لذا ضرورت داشت که نظام و دولت هر چه سریعتر قوانین حمایتی و تسهیلگرانهتری در مورد استفاده بیشتر از انرژیهای تجدیدپذیر ایجاد کند.
یدالله حقیقی افزود: با آغاز دولت چهاردهم این اتفاق افتاد و در حوزه شرکتهای توزیع این ظرفیت ایجاد و مقرر شد که تا سال آینده نزدیک به ۵۰۰ مگاوات به ظرفیت نیروگاههای خورشیدی اضافه شود که سهم فارس از تولید آتی انرژیهای خورشیدی ۲۰ درصد است.
او اضافه کرد: قرار است ۳۲۴مگاوات در ۱۰۸ ساختگاه به ظرفیت انرژیهای خورشیدی فارس اضافه شود که این اقدام سهم تولید استان فارس را افزایش میدهد.
حقیقی ادامه داد: ظرفیتهای جدیدی برای احداث نیروگاههای خورشیدی و وارد مدار شدن این نیروگاهها در حوزه برق منطقهای فارس ایجاد شده و پیشبینی شده که تا سال آینده ۵۰۰ تا ۶۰۰ مگاوات انرژی خورشیدی وارد مدار شود و این رقم طی دو سال آینده به هزار مگاوات برسد.
مدیرعامل شرکت برق منطقهای فارس گفت: در حال حاضر چند سرمایهگذار به صورت جدی در حال فعالیت هستند؛ در اقلید نیروگاه ۱۰ مگاواتی و در فیروزآباد نیروگاه ۱۰۰ مگاواتی خورشیدی احداث خواهد شد که مقدمات کار فراهم شده است؛ در شهرستان کوار نیز توسط یکی از صنایع بزرگ استان، نیروگاه خورشیدی ۸۵ مگاواتی احداث میشود، یعنی عملیات اجرایی ۲۰۰ مگاوات انرژی خورشیدی آغاز شده است.
حقیقی در خصوص تکالیفی که به صنایع ابلاغ شده گفت: ماده ۱۶ قانون جهش تولید دانشبنیان، صنایع بالای یک مگاوات را مکلف میکند که سالانه یک درصد از میزان دیماند مصرفی خود را به انرژیهای تجدیدپذیر اختصاص دهد که این طرح از سال ۱۴۰۲ شروع شده است و انتظار است در پنج سال به ثمر برسد.
به گفته او ماده ۵ قانون خدمات کشوری هم تمام ادارات دولتی را مکلف میکند که ۲۰ درصد از انرژی مصرفی آنها باید از انرژی تجدیدپذیر باشد که این رویکرد هم بایستی ظرف چهار سال محقق شود.
مدیرعامل شرکت برق منطقهای فارس گفت: ظرفیت ماده ۶۱ قانون اصلاح تولید مصرف هم این اختیار را به افراد حقیقی و حقوقی خواهد داد که تا یک مگاوات به صورت قراردادهای تضمینی ۲۰ ساله با نرخ ابلاغی را به احداث نیروگاه خورشیدی اختصاص دهند.
او که معتقد است استان فارس جزو استانهایی است که بیشترین سهم مصرف خود را به حوزه صنعت اختصاص داده، گفت: بخش صنعت ۳۵ درصد از مصرف استان را به خود اختصاص داده؛ البته چند ظرفیت جدید و خوب ایجاد شده تا محدودیتهایی که به صنایع اهمال میشود کمتر شود؛ ساختگاههای انرژی میتوانند فروش مستقیم به صنایع داشته باشند؛ صنایعی که نیاز است تولید آنها در تابستان استمرار داشته باشد میتوانند انرژی خورشیدی را از این ساختگاهها با توافق فیمابین خریداری کنند.
مدیرعامل شرکت برق منطقهای فارس خرید صنایع از بازار بورس سبز انرژی را ظرفیت دوم ایجاد شده دانست و گفت: تولید کنندگان و صنایع میتوانند به صورت مستقیم قراردادی را با وزارت نیرو منعقد کنند و انرژی تولیدی خورشیدی را مستقیماً به وزارت نیرو بفروشند.
او ایجاد این ظرفیتها برای صنایع بزرگ استان بسیار خوب ارزیابی کرد و افزود: امیدواریم سهم تولید انرژیهای تجدیدپذیر در سبد تولید استان فارس به عدد قابلتوجهی برسد و سال ۱۴۰۴ را با کمترین مشکل پشت سر بگذاریم.
شناسایی ۲۱۸ کشاورز برای استفاده از انرژیهای خورشیدی
با توجه به اینکه متولیان صنعت برق معتقدند بخش عمدهای از مصارف استان را کشاورزان به خود اختصاص میدهند یکی از مهمترین مجموعهها برای ورود به عرصه انرژیهای تجدیدپذیر کشاورزان فارس هستند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی فارس در این باره گفت: یکی از رویکردهای مهم دولت استفاده از انرژیهای پاک است؛ از دو ماه گذشته جلسات مختلفی برای تحقق این مهم برگزار و برای بهرهبرداران در این بخش هم به تفکیک واحدهای تولیدی جلساتی تشکیل شد.
مجتبی دهقان پور اضافه کرد: ۱۱ تولیدکننده به صورت داوطلبانه پنلهای خورشیدی را در واحدهای خود نصب کردند و ۲۱۸ کشاورز هم که قرار است از انرژیهای خورشیدی استفاده کنند شناسایی شدند؛ درصدد هستیم اقدامات جهت ترویج این رویکرد در میان سایر کشاورزان را ادامه دهیم و تمام تلاش خود را به کار میگیریم با استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر مصرف برق کشاورزان به حداقل برسد.
چالش تأمین زمین برای احداث نیروگاهها
اما راه اندازی نیروگاه یا مزرعه خورشیدی به مجوزهای مختلفی نیاز دارد و مزرعه خورشیدی باید به صورت قانونی در ارگان های دولتی ثبت شود بدین ترتیب تأمین زمین و صدور مجوزهای اجباری این کار شامل قراردادهای بهرهبرداری، بیمه نامه، گواهی تبدیل زمین و پروانه قرارداد نیروی کار از ضرورتهای احداث نیروگاههای خورشیدی به شمار میرود.
یکی از ارگانهایی که در تفاهمنامه توسعه نیروگاههای خورشیدی مکلف با تأمین زمین شده ادارهکل منابع طبیعی است.
مدیرکل منابع طبیعی فارس در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: زمینهایی که واگذار میشوند باید معارض و مشکل حقوقی نداشته باشند و در آبراهها و درهها نیز واقع نشده باشند.
حجتالله مرادی افزود: در سال های گذشته زمین برای احداث نیروگاههای خورشیدی به برخی واگذار شد اما کار خاصی در این زمینه صورت نگرفت و شاهد پیشرفت خاصی در زمینهای واگذار شده نبودیم؛ لذا زمینی که واگذار میشود باید یک متولی تغییر و تحول داشته باشد و نیاز است که پس از واگذاری زمین متولی اجرای ساخت نیروگاههای خورشیدی هر چه سریعتر پروژه را به سرانجام برساند.
او معتقد است برای اجرایی شدن این رویکرد پیش از هر چیز باید مستندسازی انجام شود و ماده ۶۹ برای زمینهایی که به دولت واگذار میشود اعمال شود.
دغدغه دوستداران محیط زیست چیست؟
هر چند زمین و جامعه بشری از نصب پنلهای خورشیدی در مقیاس های بزرگ مانند مزارع خورشیدی بهرهمند میشوند اما در برخی موارد تشعشعات الکترو مغناطیسی گزارش و در برخی از مناطق هم به دلیل تخریب زیستگاه برخی از گیاهان و جانوران، از مفهوم مزارع یا نیروگاههای خورشیدی انتقاد شده است، لذا یکی از دغدغههای مهم دوستداران محیط زیست حفظ زیستگاهها و پوششهای گیاهی در این مناطق است.
مدیرکل محیط زیست فارس در این خصوص گفت: طبق ماده ۱۴ و ۱۵ تصویبنامه هیأت وزیران برای ایجاد پنلهای خورشیدی باید در وهله نخست ملاحظه پوششهای گیاهی مورد توجه قرار گیرد، توجه به این مهم برای ما از اهمیت بسیاری برخوردار است.
لیلا تاجگردون که معتقد است انعقاد این تفاهمنامه موجبات توسعه استان و جذب سرمایهگذار را فراهم میکند، گفت: بدون شک انرژی خورشیدی یک راهحل پایدار و سازگار برای حفظ محیط زیست است این امر باعث میشود اتکا به سوختهای فسیلی کمتر شود و گازهای گلخانهای کاهش یابد؛ امیدواریم با فناوری پیشرفته و برنامههای بلندمدت نگرانی دوستداران محیط زیست در خصوص تخریب محیط زیست کمتر شود.