به گزارش جماران، علی لاریجانی در برنامه گفتگوی ویژه خبری چهارشنبه شب که به مناسبت سالروز شهادت سپهبد حاج قاسم سلیمانی به این موضوع اختصاص داشت، شجاعت و بصیرت را از جمله ویژگیهای شخصیتی شهید سلیمانی برشمرد و گفت: او هنرمند زمان بود.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین نقش سردار سلیمانی در حفظ امنیت ایران اسلامی در برابر ظهور داعش در منطقه را بی نظیر توصیف کرد و افزود: هزینه کردن برای سرکوب دشمن در خارج از مرزهای کشور، خود یک سرمایه گذاری است. متن کامل این برنامه گفتگوی ویژه خبری به شرح زیر است:
سوال: آقای دکتر از مناسبتی که در آستانه آن قرار داریم سالروز شهادت شهید سلیمانی آغاز کنیم، ما در طول سالیانی که از انقلاب گذشته شخصیتهای سیاسی و نظامی برجسته کم نداشتیم، اما به نظر میرسد جنس شهید سلیمانی نوع متفاوتی بود چه در حوزه نظامی به عنوان یک فرمانده و چه در حوزه سیاسی به عنوان شخصیتی بود که نگاه راهبردی استراتژیک و کلان همواره داشت و از این سمت ماجرا محبوبیتی هم که بین مردم البته محبوبیت بیشتر در سالهای آخر عمر ایشان بیشتر مردم با ابعاد شخصیتی و آشنا شده بودند ولی به هر حال از او شخصیتی بسیار متمایز ساخته بود. این وجوه تمایز را شما مرهون چه اتفاقات و شاخصهایی در ایشان میدانید؟
لاریجانی: شهید سلیمانی خصوصیاتی در خودش جمع کرده بود که مجموعهای از یک شخصیت جذاب فراهم کرده بود، این که میفرمایید مردم به او علاقهمند هستند به خاطر مجموعه شرایط مختلفی است که در او جمع شده، اولاً یک فرمانده بسیار زیرک بود یعنی بسیار باهوش و در کار خودش انسان مسلطی بود و از طرفی هم در کارهای نظامی بسیار شجاع و دلباخته ایران و اسلام و انقلاب بود و در این راه حاضر بود همه نوع ایثارگری داشته باشد و ممزوج شدن این با آن و باهوش بودنش یک وجه متمایزی میساخت معلوم نیست که همه نظامیها این خصوصیت را داشته باشند ولی او این خصوصیت را داشت، علاوه بر این نسبت به مسائل سیاسی و مسائل انقلاب اسلامی بسیار حساس و با هوشمندی دنبال میکرد یعنی همه ابعاد انقلاب را توجه داشت ضمناً فردی بود که خیلی به فرهنگ و هنر علاقهمند بود کتاب میخواند و معمولاً کسانی که کار اجرایی زیاد میکنند روی این چیزها وقت نمیگذارند ولی ایشان فرد کتابخوانی بود، علاوه بر این یک ویژگی ایشان داشت که زمان تصمیم گیریها را خوب تشخیص میداد یعنی حوادث او را حیرت زده نمیکرد میتوانست تحلیل کند و بهترین زمان را برای عمل تشخیص دهد اگر من بخواهم اسمی برایش بگذارم میگویم هنرمند زمان بود، دقیق تشخیص میداد ممزوج شدن اینها با هم یک تجربه طولانی در جنگ داشتن باعث شده بود که میتوانست تحولات را رقم بزند یعنی حادثه ساز بود به جای اینکه حوادث روی او سوار شوند، میتوانست شرایط را تغییر دهد این برای یک سیاستمدار نظامی یک ویژگی بسیار ممتاز است که بتواند شرایط را تغییر دهد این خصوصیات و آن عشق و علاقهای که به انقلاب و جمهوری اسلامی داشت برای همه جوانها میتواند درس آموز باشد و این نکتهای که رهبری معظم فرمودند که این یک الگوست که باید درس گرفت، کاملا دقیق است.
سوال: الان مثلاً در سوریه گفته میشود به دلیل تنوع مذاهب مختلف یا قومیتهای مختلف یا حتی در عراق آنطور که باید یکپارچه باشد نیست، اما یکی از ویژگیهای ایشان این بود که در جبهه مقاومت نه تنها فقط انحصاراً در سوریه یا انحصاراً در عراق، در آن خط جبهه مقاومت که از یمن شروع میشد تا عراق تا سوریه و حتی لبنان، اتحادی شکل گرفته بود یعنی نیروهای مختلف با گرایشات مختلف با قومیتها و مذاهب مختلف اسلامی، همه برای یک آرمان مشترک میجنگیدند و این خیلی عجیب است که با فرماندهی ایشان چطور این اتفاق افتاده بود؟
لاریجانی: به نظر من خیلی عجیب نیست به دلیل اینکه جریانهای مقاومت را ما به وجود نیاوردیم یک دلیلی در منطقه وجود داشت که این جریانات مقاومت به وجود میآمد و ایران حمایت میکرد. چرا اینها به وجود میآمد؟ حزب الله چرا به وجود آمد؟ وقتی بود که اسرائیل آمد لبنان را گرفت و جوانان لبنان احساس کردند چرا ما باید کشوری باشیم که اشغال شویم یعنی جریان ضد اشغال بود حزب الله آن موقع به وجود آمد یعنی وقتی اسرائیل آمد بیروت را گرفت، جریان مقاومت در عراق وقتی به وجود آمد که آمریکا عراق را اشغال کرد آن موقع مقاومت به وجود آمد اگر نمیکرد مقاومت به وجود نمیآمد، بله آقای سلیمانی و ایران کمک کردند ولی وقتی بود که اینها به وجود آمدند، ایران به دلیل اینکه همیشه از جریانهایی که حمایت میکنند از مستضعفین و با استعمار مبارزه میکنند حمایت میکند ولی تشکیلش برای همین بود، یمن هم همینطور است وقتی عربستان یمن را ۴ سال بمباران و مشکل ایجاد میکرد مقاومت ایجاد شد و گرنه همیشه حوثیها درگیری با حاکمیت داشتند گاهی با هم کار میکردند و گاهی کار نمیکردند ولی حالت این انقلابی که امروز دارد به خاطر شرایطی بود که آنها به وجود آورده بودند، بنابراین از ابتدا باید بدانیم که جریان مقاومت مولود ستمی است که آمریکاییها یا صهیونیستها در منطقه میکنند به این دلیل رهبری هم فرمودند شما وقتی فشار میآورید مجدداً در غزه یا جای دیگر این فوران میکند و بیشتر میشود به این دلیل است، علت به وجود آمدن جریان مقاومت به خاطر آن ستم است وقتی آن را شدت میدهید طبعاً مقاومت هم شدت میگیرد.
سوال: پس بنابراین پیش بینی شما قطعی این است که در سوریه هم این اتفاق خواهد افتاد؟
لاریجانی: در سوریه نکته وجود دارد که من فکر میکنم باید توجه کرد کل این مسائلی که در منطقه به وجود آمد زیربنایش همین مسئله و ستمی بود که به آن کردند در سوریه چه زمانی این جریان مقاومت در آن شکل گرفت؟ عمدتاً وقتی بود که جریان تروریستی آمد در عراق و سوریه پهن شد یعنی اینجا ماجراجویی کشورهای دیگر هم بودند ولی آمریکاییها پشت قضیه بودند خانم کلینتون هم خودش گفت ما داعش را به وجود آوردیم ما قبلاً هم میدانستیم ولی خودش اقرار کرد، تصورشان این بود اگر این جریان بدلی را به وجود بیاورند این در درون جوامع اسلامی فتنهای به وجود میآورد اینها را به جان هم میاندازد و یک چهره خشن و بیمنطقی از مسلمانها به وجود میآورد و اینها را سرگرم میکند تا حدی هم درست بود و اینها را مشغول کرد، چه زمانی این مسئله به وجود آمد، وقتی بود که اینها حمله کردند در سوریه مشکل برای شهرها ایجاد کردند در عراق و موصل را گرفتند، شهرهای دیگر را گرفتند و اینجا مسئلهای به وجود آمد که ما دفاع کردیم و این دیگر مشکل درونی شد حالت اشغال نبود ولی با کمک نیروها به وجود آمد، سوریه هم مثل بقیه جاها باید از خودش دفاع میکرد یکی از مسائلی که این روزها خیلی راجع به آن بحث میکنند همین که چه شد که الان سوریه این گونه شد، آیا واقعاً درست بود رفتار ایران در سوریه یا نه علی القاعده شما هم در رسانهها میشنوید این حرف را میزنند اگر ایران ۱۵ سال ۲۰ سال آنجا کمک کرد پس چه شد؟ این نکته خیلی دقیقی است که ما در مسئله مبارزه با تروریسم یک مشکل امنیت ملی داشتیم یعنی این گروهها را اگر شعارهایشان را ببینید فلش مهمشان به سمت ایران است همین مشکل را عراق و سوریه تا حدی روسیه هم داشت یعنی آنها هم مشکل پیدا میکردند با این جریان تروریستی. سوال این است آیا اگر یک موضوعی مسئله امنیت ملی چند کشور باشد که اینها در موضوعات مختلف هم با هم اختلاف دارند، به هر حال ما با روسیه هم در مسائلی اتفاق نظر داریم و جاهایی هم اختلاف نظر داریم مثلاً آنها با اسرائیل روابطشان نزدیک است ولی ما با آنها اختلاف داریم یا با دولت عراق که با ما نزدیک هم است ولی آنها نسبت به آمریکا یک جور فکر میکنند ما جور دیگر فکر میکنیم سوریه هم همینطور است ما در مورد ساختار سوریه هم یک جور فکر نمیکردیم ولی سوال این است این کشورهایی که مختلف هستند آیا اگر در یک موضوع امنیت ملی دغدغه مشترک داشته باشند عقلایی است که با هم کار کنند یا بگویند، چون مثلاً شما در یک موضوع دیگری با ما اختلاف دارید ما با شما در این قضیه کار نمیکنیم، عقلایی است نیروهایمان را بگذاریم روی هم حداقل در مبارزه با تروریسم با هم کار کنیم، چیزی که رخ داد این بود که ما با سوریه، عراق و روسیه در این زمینه هماهنگ شدیم که در مبارزه با تروریسم با هم کار کنیم.
سوال: پس صرفاً منافع ملی ایران نبود همه کشورها بود؟
لاریجانی: همه کشورها بود، اما اگر میخواستیم تک تک کار کنیم معلوم نبود آن قدر موفق شویم ثانیاً پر هزینه بود ما وقتی با هم کار کردیم همه هزینه دادیم و موفقتر بود به هر حال همه نیرو گذاشتیم آن نیرویی که ما گذاشتیم همان مقدار زیادترش را عراق و سوریه هم مقدار زیادی گذاشت این به معنای این نبود که ما و این حکومتها را از همه جهت باهم، هم سنخ هستیم، هم سنخ نبود، الان هم نیستیم. آیا کار عقلایی بود یعنی به هر حال در این مدت ما تروریسم را پس زدیم توانستیم با هماهنگی این کشورها تروریسم را پس بزنیم به هر حال این قدر پس زدند که همین آقایانی که جزو جبهه النصره بودند الان در سوریه میگویند ما رفتار مسالمت آمیز با همه داریم کارهای قبلی را نمیکنیم خب خیلی چیز مهمی است پس همان قدر که ما برای این امر سرمایهگذاری کردیم نفعش را هم بردیم به هر حال آنها میتوانستند مشکل امنیت ملی برای ما ایجاد کنند یک غفلت کوچک داشتیم سرکوبشان کردیم آمدند مرقد امام را منفجر کنند یا در مجلس یا در سالگرد شهید سلیمانی آمدند، پس اینکه برای اینجا سرمایهگذاری شد نفعش را هم بردیم.
سوال: آیا الان شرایط فعلی سوریه تهدیدی برای منافع ملی ما یا کشورهایی که نام بردید ایجاد نمیکند؟
لاریجانی: بستگی به رفتار حاکمانشان دارد حرفهایی که الان میزنند تا حد زیادی میخواهند گذشته خودشان را جبران کنند من نمیگویم باور کنیم من میگویم رفتارشان الان این است که ما نمیخواهیم مانند گذشته عمل کنیم باید صبر کنیم ببینیم چه میخواهند کنند، از یک جهت اینها یک اشتباه بزرگ کردند اینکه در مقابل نفوذ و سیطره اسرائیل به مناطقی از خودشان سکوت کردند این خیلی برایشان در آینده بد خواهد شد ضمن اینکه آمریکاییها آنجا حضور دارند بخشهایی اش را هم کشور ترکیه گرفته همه بخشهایشان یک مقدار مشکل پیدا کرده است کشوری که میخواهد حاکم بر یک جا شود و موفق باشد اول باید تمامیت ارضی خودش را حفظ کند این اینجا یک مشکلی دارد بعضی از خطاباتشان در این زمینه هم که نسبت به اسرائیل عمیق نیست و معلوم است که اینها مشکلاتی دارند حالا برخی میگویند در پشت صحنه اینها بودند مثلاً با هم کار کردند البته قبلاً جبهه النصره با اسرائیل کارهایی میکرد حالا میگویند ما نیستیم ولی بستگی به رفتارشان دارد و اگر رفتارشان همین که میگویند رفتار عقلایی را سامان بدهند و از تمامیت ارضی سوریه صیانت کنند و با اقوام و گروهها و مذاهب دیگر مسالمت آمیز کار کنند نه برای ما هم تهدیدی نیست، اما اگر جور دیگر عمل کنند چرا ممکن است تهدید هم باشد.
سوال: حالا ما به بهانه سالروز شهید سلیمانی که نام او به جبهه مقاومت، مسئله قدس، فلسطین و به ویژه سوریه پیوند خورده وارد موضوع سوریه شدیم که موضوع روز هم است میخواهم یک سری سوالات و شبهاتی که در ذهن مردم وجود دارد اینجا مطرح کنم. یکی از سوالاتی که مطرح است این است که رفتار هیئت تحریرالشام که الان حاکمیت را در سوریه به دست گرفته چیزی که الان داریم میبینیم تا قبل از استقرار آنها ما ذهنیتمان راجع به آنها همان ذهنیتی بود که راجع به داعش داشتیم یعنی در واقع اینها به عنوان تهدید امنیت ملی قلمداد میشدند، سوال این است که آن موقع چه تفاوتی داشت با مثلاً ۱۵ سال قبل که ۱۵ سال قبل به خاطر تهدید امنیت ملی متحد شدیم علیه آن اقدام کردیم ولی این بار این اتفاق نیافتاد؟
لاریجانی: فرقش این است که اینها میگویند این بار ما مثل گذشته نیستیم اولین مطلبش این است.
سوال: آن موقع ولی چنین داعیهای نداشتند، عرض میکنم بعد از استقرارشان این چهره را تغییر دادند ولی آن موقع همچنان تصور این بود که آنها داعش هستند.
لاریجانی: منظورتان قبل از اینکه استقرار کنند بود؟
سوال: بله.
لاریجانی: آن زمان چهرهای که وجود داشت همین حالت تروریستی بود، چون ماهیتشان تغییر نکرده بود حالا من نمیگویم تغییر کرده ادعا میکنند، مسئلهای که رخ داد این بود که اینها با حمایت ترکیه یک مقدار سازمان پیدا کردند چرا اینها در ادلب ماندند، چون بقیه جاها پاکسازی شده بود در ادلب یک تعدادی مانده بودند همینهایی که الان هستند علتش این است که ما یک جریان سه جانبه داشتیم ما بودیم، ترکیه و روسیه در این قسمت آخر که پیش آمد اینها با روسیه صحبت کرده و آنها را متقاعد کرده بودند که اینها دیگر کارهای گذشته را انجام نمیدهند و میخواهند آنجا زندگی کنند وگرنه مجبور هستند آواره شوند روسها هم تا حدی این را پذیرفتند، ما قبول نداشتیم ما فکر میکردیم این اشتباه است، سوریه هم همین نظر را داشت ولی به هر حال وقتی کار جمعی میکنیم زمانی که عرض میکنم با هم متحد بودیم توانستیم اینجا نتوانستیم، اختلاف نظر داشتیم بنابراین اینها آنجا بودند و بعد هم به آنها سازمان دادند که کار درستی نکردند ولی به هر حال یکسری از مسائل داخلی سوریه بود من این نکته را عرض کردم وقتی ما در یک موضوع امنیت ملی با کشورهای دیگر همکاری میکنیم دال بر این نیست که بقیه امورمان مثل هم است، به هر حال سوریه مسائل داخلی دیگری هم داشت که باید به موقع به آن میرسید و شاید در این زمینهها نتوانست موفق باشد بنابراین حادثهای که آنجا رخ داد معلول مسائل مختلفی بود البته آمریکا و اسرائیل خیلی در این قضیه تحریک کردند، برای سوریه پاپیچهایی به وجود آوردند برخی کشورهای دیگر منطقه هم بودند ولی مدیریت صحنه باید طوری میبود که میتوانست کنترل کند ولی نتوانست این بحث دیگری است ربطی به ما ندارد این بحث کشور دیگری است، در کشور دیگری هم ممکن است از این حوادث رخ بدهد ما در قضیهای که ورود کردیم مسئله مبارزه با تروریسم بود و تا حد زیادی موفق بودیم یعنی تروریسم سرکوب شد هم در سوریه یک قسمتی از اینها ماند که اینها الان میگویند ما عوض شدیم بنابراین در آن پروژه تا حد زیادی موفق عمل کردیم این قسمت دیگر بحث داخلیشان است هر کشوری مسائل داخلی خواهد داشت.
سوال: آیا تحولات سوریه از ابتدا در رصد و پایش دقیق ما بود و آنچه اتفاق افتاد چه میزانش برای ما قابل پیشبینی بود، چون برخی اظهار کردند بله ما کاملاً این صحنه را پیش بینی میکردیم که اتفاق بیفتد از جمله در دستگاه دیپلماسی ولی تا همان ساعتها قبل از سقوط دولت آقای اسد خیلیها معتقد بودند که یک احیایی در جبهه مقاومت به ویژه در داخل سوریه شکل خواهد گرفت، تغییراتی خواهد شد و این ورق بر خواهد گشت علیه تروریست ها، سوال این است که تا چه میزان این پیش بینی واقعاً اتفاق افتاده است؟
لاریجانی: من البته نظر خودم این است که آنقدر سرعت حوادث زیاد بود هرجور هم پیش بینی میکردند به این سرعت جواب نمیداد حالا این هم خودش مقولهای است که آسیبهایی که در این کشور بوده چگونه شده یا فنونی که اینها به خرج دادند همه اینها است حالا شاید آنالیزش قدری زود باشد همه اینها را بخواهیم بررسی کنیم شواهد بیشتری باید پیدا کرد ولی در این که آنجا خللی وجود داشت و خطراتی را از چند ماه قبل حس میکردند این وجود داشت و برخی از اقدامات را گفته بودند به دوستان سوری که چنین مسائلی ممکن است رخ دهد، اما فکر نمیکنم کسی حدس میزد با این سرعت این مشکل برای شان به وجود بیاید این هم معلول مسائل دیگری است.
سوال: حتی در سفر اخیر جنابعالی سوال بود که احتمالا پیغامی را شما بردهاید؟ راجع به مفاد آن پیغام خیلی سوال بود که در این تحولات چه صحبتهایی رد و بدل شد؟
لاریجانی: بله، همیشه ما با اینها صحبت داشتیم، پیغام حاوی مسائل مختلف بوده و ما همیشه تحت نظر داشتیم مسائل آن جا و ارزیابیهایی بود ولی این که با این سرعت انجام شود شاید به این دقت نبود، اینکه این شرایط در حال تغییر است و آرایشهای شان چگونه خواهد بود و چگونه میتوانند مسائل را حل کنند، دو سه گونه نگاه وجود داشت و این از هفت، هشت سال قبل مطرح بود و با دوستان کردی که در آنجا هستند تعاملات با آنها بهتر و بیشتر باشد و سخت گیری بلاوجه نباید کنند، خودم دو سه بار به مسئولان آنجا گفته بودم که شما به اقوام مختلف باید مجال دهید، حتی یکی از مقامات عالی رتبه شان پرسید که شما چطورید، من برایشان شرح دادم که قانون اساسی ما این طور است و من خودم مسئول رادیو تلویزیون بودم و اجازه میدادم که اینها برنامههای تلویزیونی با زبان خودشان داشته باشند سختگیری بلاوجه نباید کنیم و حقوق شان در قانون اساسی ماست و سلایقی آنها داشتند و فکر میکردیم که این زمینهها را برای شان فراهم کنیم، اختلاف نظر وجود داشت و ما یک پروَژهای داشتیم که باید با آنها کار کنیم و همین مسائل با عراق هم است و با عراق در همه جا اتفاق نظر نداریم ولی در این پروژه هماهنگ بودیم.
سوال: در موقعی که دولت آقای اسد سقوط کرد، یک موجی در داخل روش کار میکرد به اسم این که خونهای زیادی از سوی شهدای مدافع حرم در سوریه ریخته شد، تکلیف این خونهایی که ریخته شد اینها هدر رفت، در رسانه خارج از کشور روی این کار میکردند که ایران هزینههای زیادی در آن جا کرد که این همه هدر رفت، آیا این درست است؟
لاریجانی: خیلیها حرفهای غلو آمیز میزنند، رقمها و عددها این جور نبوده است، آیا ما رها میکردیم تروریستها را کم برای ما هزینه داشت، یعنی نمیآمدند در ایران مسائل و مشکلات دیگری ایجاد کنند، نمیآمدند مردم را سر ببرند، چون اینها فلش شان روی ایران بود، اینها حالت وحشیانهای داشتند کارهای انتحاری میکردند و از این کارها زیاد میکردند، آیا عقلایی بود که دشمن را خارج از مرزها سرکوب کنیم یا داخل مرزها، خیلی عقلایی بود که ما دشمن را خارج از مرزمان سرکوب کنیم، وقتی خارج از مرز سرکوب میکنید شهید هم میدهیم و هزینه هم دارد، اگر شما دشمن آوردید داخل مرز سرکوب کردید حتماً هزینه تان بیشتر خواهد بود، به نظرم تصمیم درستی بود که دشمن به داخل مرز بیاید و مسائل برای مردم ایجاد کنیم و روستاها از بین ببرد و شهرها را از بین ببرد ما او را در خارج از مرز و جای دیگری که نفع مشترک امنیت ملی با یک کشوری داشتیم آن جا سرکوبش کردیم، وقتی شما دشمن را سرکوب میکنید ممکن است شهید و مجروح بدهیم و هزینه هم بدهیم، منتها حسنش این بوده است که کشور خودمان امن ماند و به نظرمن توجیه دارد و درست است که ما هزینه دادیم و درست است که جنگیدیم، جنگ که میشود حتماً هزینه انسانی دارد و دستاورد این است که کشور امن است.
سوال: تحلیلی که در میدان میشود این است که در حال حاضر وضعیت حزب الله با شهادت آقای نصرالله، آقای صفی الدین خسارت سنگینی دید و از این طرف در غزه و حماس آن اتفاقات برای اسماعیل هنیه و یحیی سنوار افتاد و الان خط اتصال ما با حزب الله و با آن سوی سوریه قطع شده است و این دال بر تضعیف این جبهه میگیرند که عملا فرماندهی و مدیریتی از سمت ایران اتفاق میافتاد به شدت دچار ضعف شده و بعد این را متصل میکنند به بیست ژانویه و آمدن آقای ترامپ، یعنی فشارهای مختلفی که از هر سمت میآید و جبهه مقاومت تضعیف شده است و در آن طرف بر آستانه بر کرسی نشستن دونالد ترامپ هستیم به هر حال با آن سیاستهایی که پیش از این از او تجربه کردیم شرایط را اینطور ترسیم میکنند که فشار بسیار ویژهای دارد وارد میشود و شما چقدر تحلیل تان به این نزدیک است و توضیح تان را بفرمایید؟
لاریجانی: میشود همه حوادث را به هم مربوط کرد و یک مرثیه سرایی بزرگ به راه انداخت، ولی باید ببینیم واقعیت صحنه چیست، یک قدری غلو آمیز میگویند به خاطر این که اسرائیلیها این روایت را منتشرمی کنند و مرتب میگویند که ما همه را از بین بردیم، از این طرف میخواهم شروع کنم، اسرائیل یک سال و خوردهای درگیر است و کشور کوچکی است و راحت و اقتصادش مشکل پیدا کرده است و مردمش آواره شدهاند و خیلیها مهاجرت کردند و رفتند و سرپا نیست و کشوری که یک سال و خوردهای در جنگ است همه ابعادش در مشکل است و همین یمن که دو موشک به او میزند باید بروند در پناهگاه و آرام نیست و نکته دیگهای که میگویند مثلا در حماس به کل نابود شده است، اینهایی که میزند از کجا میزند از مریخ میزند، یا این گروگانهایی که صدها نفر گروگان دارد داخل غزه است پس سازمانش هست که اینها را نگه داشته است، اسرائیل در داخل غزه است ولی نتوانست اینها را بگیرد. اسرائیل آدم کشی راه انداخت در غزه ولی نتوانست حماس را از بین ببرد ضربه زده است ولی شیوه اش آدم کشی بوده بله ۵۰ هزار نفر آدم کشته است، آن جا را محاصره کرده و دارد گرسنگی میدهد، سازمان حماس ضربه خورده ولی زنده است دلیلش این است که شما همان گروگانها را نمیتوانید از آنها بگیرید، در داخل غزه است ولی نمیتواند بگیرد، پس سازمان متحرک است، علاوه بر این در کرانه باختری روزانه دارد عملیات انجام میشود، چه کسی انجام میدهد، پس حماس وجود دارد، این مشکلی است که در داخل اسرائیل این بحث را میکنند که آقای نتانیاهو برای خودش این کار را میکند، این همه هزینه دادهاند یکسال و خوردهای کشور را معطل کرده و مشکل را حل نکرده ایی و یک گروه سازمان را نتوانستید تمام کنید، حزب الله بله بهش ضربه زدهاند و این حرف را نفی نمیکنم، به هر حال سه چهار هزار نفر از کادرهایش را ضربه زد و زخمی کردند و رهبرشان را به شهادت رساندند و شیخ صفی الدین را به شهادت رساندند و خیلی از افراد دیگر، ولی یک نکته است، یک سازمان رزمنده را در نظر بگیرید، سه هزار کادرش را زخمی کردند و یا به شهادت رساندند ولی سرپاست، این اصلا با بقیه خیلی متفاوت میبینم و این افرادی که آمدند جایگزین شدند ببینید یعنی این سازمان توانست جانشینهای مناسب برای خودش بتراشد و تربیت کند این به خاطر این بود که به هر حال در مبارزه با تروریسم اینها دخالت داشتند و رزمندگی را یاد گرفته بودند و اینها سه چهار هزار نفر را جایگزین کردند من خودم در لبنان از نزدیک اینها را دیدم و نحوه کار شان فوق العاده است یعنی یک انسانهای از تبار آقای شهید سلیمانی، همان شخصیت را شما بگیرید و تکثیر کنید، بسیار مصمم و بسیار با ایمان و امیدوار، شما باورتان نمیشود، من در آن روزی که آنجا بودم و جلسهای داشتم یکی از آنها محمد عفیف بود که ۲۴ ساعت بعدش هم به شهادت رسید ایشان به من میگفت مبادا فکر کنید ما در آنجا کوتاهی میکنیم شما کوتاه نیایید و به دوستان دیگر لبنانی بگویید که کوتاه نیایند، این روحیه در همه شان بود بسیار بانشاط و به همین دلیل زمین گیر کردند اسرائیل را، اسرائیل نتوانست روی زمین بیاید جلو، بمباران میکرد، مانند کاری که در غزه میکرد، مردم را میکشت، ولی در روی زمین نمیتوانست بیاید جلو، یک جایی ۳۰۰ متر میآمد، یک جایی ۴۰۰ متر، یک جایی ۵۰۰، میدید خیلی پرهزینه است برایش و آمد پیشنهاد کرد، این پیشنهاد آتش بس را آنها دادند یعنی آمریکاییها یک نماینده فرستادند که در بیروت نشست و آتش بس انجام دادند، گرفتار شد تا آتش بس را انجام داد؛ بنابراین در لبنان ایشان ضربه خورد، ولی توانستند خودشان را بازسازی کنند، این نکته مهم حزب الله وجود دارد.
سوال: شبهه فعلی این است که طوفان الاقصی را خود اسرائیلیها رقم زده بودند که بتوانند اتفاقات بعدی را شکل بگیرد.
لاریجانی: در مورد عراق همین طور است در عراق نیروهای مقاومت وجود دارند و هستند و ضربه هم نخوردند در یمن هم همین طور، این نیروهای مقاومت که شهید سلیمانی در مورد حمایت از اینها یک سنگ بنایی گذاشت و حمایت کرد، اینها موجود هستند و از بین نمیروند. شما میگویید ضربه خوردند، بله، در مصافی که با اسرائیل داشتند، اسرائیل ضربه نخورده است؟ معطل است کشورش. بله آنها هم ضربه خوردند، ضربه زدند و ضربه هم خوردند، ولی ادعایی که مقاومت از بین رفته است، نه نرفته است و سرجاش است و آرزوی شان را میگویند، بله اسرائیل از این ماجرای سوریه یک مقدار خاک گرفت ولی حزب الله و حماس را نتوانست از بین ببرد.
سوال: سوال خیلی بزرگ راجع به مقاومت خود آقای اسد است که چرا اصلا مقاومت نکرد و چرا جمهوری اسلامی ایران مذاکره نکرد که امتیازی آنجا بگیرد، تصور برخی این است که ما کلا سوریه را از دست دادیم و اصلا هیچ سهمی نگرفتیم و این ملاقاتهایی که با آقای احمد شرع رخ میدهد این را میگذارند به حساب اینکه ما در این صحنه حضور نداریم و قافیه را باختیم؟
لاریجانی: این ملاقاتها یک مقدار ژست سیاسی است و میخواهند یک چیزی را جا بیاندازند یک مقدار میروند و میآیند، باید تفکیک کرد این موضوع را، جامعه سوریه وضعیت ناآرامی دارد، یک قسمت یک کسی گرفته، یک قسمتش یک کشور از آن طرف دنیا آمده است و روی نفتش چمبره زده است، این موضوع حالت عادی ندارد، ضمن اینکه آنجا گروهها و اقوام مختلف هستند که حرف دارند و حقوق شان را میخواهند بستگی به رفتارشان دارد اگر رفتارشان عقلایی باشد ما هم با آنها مشکلی نداریم، اگر بگویند ما از تمامیت ارضی سوریه میخواهیم دفاع کنیم و میخواهیم حقوق همه را بدهیم ما حمایت میکنیم. ما که نمیخواهیم یک عده ساختار دموکراتیک نداشته باشد، مسئله این است که آیا حرفهایی که میزنند، عمل بکنند ما از خدا میخواهیم یک کشور اسلامی رفتار دموکراتیک داشته باشد، در مقابل اسرائیل از سرزمین خودش دفاع کند و این آرزوی ماست و یک وقتی نه ظاهر این است و باطنش یک چیز دیگرست.
سوال: همان سناریوی کلی آمدن آقای ترامپ چقدر ارزش میدهید؟
لاریجانی: آمدن آقای ترامپ یک پدیده دیگری است، این تحولات از قبل او شروع شده است ولی این که او با این پدیده چکار میکند، حرفهای مختلفی از او نقل میکنند، یک جا میگویند که او گفته است که تا قبل از این که من فرمان را دست بگیرم باید این حوادث تمام شود، من نمیخواهم یک جنگ جدیدی راه بیفتد در منطقه، برخی میگویند این تیمی که آورده است جنگ طلب است، باید رفتارش را دید، نباید خیلی عزاداری کرد برای آمدنش و نه کف و سوت زد برای آمدنش، در گذشته دوره اول که آمد خیلی رفتار عقلایی نداشت. پرهزینه بود برای همه کشورها به همین دلیل کشورهای غربی هم خیلی استقبالی از آمدن او ندارند به خاطر گذشته اش، برخیها میگویند که رفتارش را میخواهد عوض کند، باید ببینیم.
سوال: با توجه به تحولاتی که الان شاهدیم چه سرنوشتی که در کشورهای منطقه حضور دارند ترسیم میکنید؟
لاریجانی: تصورم این است که یک هشیاری سیاسی بسیار خوب در جامعه و در منطقه به وجود آمده است یعنی آن حالت غفلت وجود ندارد به همین دلیل به سادگی نمیشود با چهارتا عملیات فشار یا بمباران مثلا ختم کرد، باید متن این ماجرای موجود درست درک کرد به همین دلیل سال هاست که اسرائیل سرکوب میکند ولی این مسئله شعله میگیرد، این نکته که رهبری فرمودند که جریانهای انقلاب نضج میگیرد حتما با این رفتاری که دارند حتما نضج میگیرد، اینها فکر میکنند با یک مشت آهنین مردم خاورمیانه تحت مهمیز خودشان قرار میدهند ولی نمیشود، باید قبول کنند که اینها افراد بالغی هستند و فهم دارند و تحلیل دارند، هشیار هستند و میخواهند از سرزمین خودشان، خودشان هدایت درست کنند و با مردم خودشان، علائق خودشان متناسب با سنتهای خودشان ایجاد کنند، تصورم این است که این هشیاری عمیق خواهد شد و در برابر ین رفتارهای ستمگرانه میایستند.
سوال: فکر میکنید که در آینده سوریه کشوری دموکراتیک خواهد بود؟
لاریجانی: بعید است نمیخواهم ساده انگاری کنم، حرفهایی که به ظاهر میزنند این طور است ولی در خبرهایی که از آن جا میآید رفتارهای خشنی علیه گروههای مختلف صورت میگیرد، تباری که اینها دارند در جامعه رفتارهای تندی انجام میدهند، اگر این رفتار را انجام دهند بعید است.
سوال: اینها میگویند که سه سال قانون اساسی نوشته شود و چهارسال انتخابات برگزار شود.
لاریجانی: این حرفهای عجیب و غریب است و به این سادگی نمیتواند جامعه هضم کند، چون سه سال چه جوری اداره میشود، در عراق وقتی آمریکاییها آمدند همین بنا را داشتند و گفتند ما اینجا یک افرادی را میگماریم و یک قانون اساسی خودشان نوشتند و گفتند این برای شما خوب است عراقیها گفتند ما نمیتوانیم آیت الله سیستانی ایستادگی کردندو چیز دیگری شد و مجبور شدند که شرایط را بدهند دست خود عراقیها و این کلیدی شد این برای این که استقرار در آن جا به وجود بیاید از لحاظ حکومت. این آقایانی که در سوریه هستند باید بدانند هر چقدر طول دهند قدرت شان میآید پایین، هر چه زودتر در اختیار مردم قرار دهند و ساختار دموکراتیک دهند، چون مردم خودشان مشارکت دارند اگر ضعفی هم ببینند تحمل میکنند، به هر دلیلی هر چقدر هم طولش دهند که میخواهند آدمهای خودشان را بچینند، پایداری حکومت را کاهش میدهند.