باشگاه خبرنگاران جوان؛ فاطمه کربلایی - با افزایش جمعیت در سراسر جهان، تولید زباله به طور غیرقابل کنترل در حال افزایش است؛ بنابراین مدیریت زباله یکی از چالش‌های بزرگ در دنیای امروز است و کشور‌های مختلف از فناوری‌های متنوعی برای کاهش و از بین بردن زباله‌ها استفاده می‌کنند.
همان طور که گفته شد، جمع آوری زباله در کشورها ممکن است به دلیل تفاوت‌های اقتصادی، فرهنگی، فناوری و ساختار‌های حکومتی متفاوت باشد. دفع زباله باعث کاهش آلودگی زیست محیطی و بهبود کیفیت زندگی شهروندان می‌شود.
با ایجاد سالانه ۱.۳ میلیارد تن ضایعات غذایی، طبیعی است که مردم و مسئولان بر توسعه و دستیابی به فناوری‌های جدید برای کاهش زباله تمرکز و در این راستا تلاش کنند. کاهش ضایعات برای محیط زیست امری ضروری است. این ضرورت نه تنها به دلیل فضای فیزیکی که محل دفن زباله اشغال می‌کند؛ بلکه به دلیل انتشار مقادیر زیادی متان نیز است که از زباله‌ها ناشی می‌شود. در ادامه به برخی از فناوری‌ها و روش‌های بازیافت زباله در کشور‌های مختلف اشاره می‌کنیم:
۱. بازیافت
بازیافت یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای مدیریت زباله‌ها است. کشور‌های پیشرفته مانند آلمان و سوئد سیستم‌های بازیافت بسیار کارآمدی دارند. در این کشورها، زباله‌ها به دسته‌های مختلفی مانند پلاستیک، شیشه، کاغذ و فلز تفکیک می‌شوند. این فرآیند نه تنها به کاهش حجم زباله‌ها کمک می‌کند، بلکه مواد اولیه جدیدی برای تولید محصولات جدید فراهم می‌آورد.
۲. تبدیل زباله به انرژی
تبدیل زباله به انرژی یکی دیگر از فناوری‌های نوین است که در کشور‌های مختلف به کار می‌رود. به عنوان مثال، در سوئد و دانمارک، زباله‌ها سوزانده می‌شوند تا گرما و برق تولید کنند. این روش به کاهش حجم زباله‌ها و تولید انرژی پاک کمک می‌کند. همچنین، در برخی کشورها از فناوری‌های گازی‌سازی و بیوگاز برای تبدیل زباله‌های آلی به انرژی استفاده می‌شود.
۳. کمپوست‌سازی
کمپوست‌سازی یک روش طبیعی برای مدیریت زباله‌های آلی است. در کشور‌های مانند هلند و کانادا، زباله‌های غذایی و گیاهی به کمپوست تبدیل می‌شوند که می‌تواند به عنوان کود طبیعی در کشاورزی استفاده شود. این روش به کاهش زباله‌ها و بهبود کیفیت خاک کمک می‌کند.
۴. مدیریت زباله‌های الکترونیکی
با افزایش استفاده از فناوری‌های دیجیتال، زباله‌های الکترونیکی به یک چالش بزرگ تبدیل شده‌اند. کشور‌هایی مانند ژاپن و کره جنوبی برنامه‌های خاصی برای جمع‌آوری و بازیافت زباله‌های الکترونیکی دارند. این برنامه‌ها شامل جمع‌آوری دستگاه‌های قدیمی و بازیافت قطعات الکترونیکی برای استخراج مواد ارزشمند مانند طلا و نقره است؛ چرا که بسیاری از قطعات الکترونیکی حاوی طلا و نقره هستند و حتی بعضی از آن‌ها با طلا آبکاری شده‌اند. از این قطعات می‌توان به چیپ‌ها یا همان آی‌سی‌ها، بعضی از خازن‌ها، اوسیلاتورها، پین‌ها، فینگرهای رم و بسیاری از قطعات دیگر اشاره کرد.
۵. هوشمند سازی و فناوری‌های نوین
در سال‌های اخیر، فناوری‌های نوینی مانند رباتیک و هوش مصنوعی در مدیریت زباله‌ها به کار گرفته شده‌اند. به عنوان مثال، برخی از شهر‌ها از ربات‌ها برای جمع‌آوری زباله‌ها و تفکیک آن‌ها استفاده می‌کنند. همچنین، سیستم‌های هوشمند می‌توانند به بهینه‌سازی مسیر‌های جمع‌آوری زباله کمک کنند.
در ادامه روش‌های هوشمند می‌توان به مدیریت هوشمند زباله اشاره کرد. مدیریت هوشمند زباله، به هر سیستمی اطلاق می‌شود که از فناوری برای افزایش کارآیی و مقرون‌به‌صرفه بودن جمع‌آوری زباله و سازگاری آن با محیط زیست استفاده می‌کند. بیشتر این سیستم‌ها به «اینترنت اشیا» (IoT) مجهز هستند. آن‌ها داده‌ها را بلافاصله جمع‌آوری و ردیابی می‌کنند تا جمع‌آوری زباله‌ها بهبود یابد.
نوآوری‌های موجود در فناوری‌های کاهش زباله می‌توانند امکان نظارت، پیشگیری و مدیریت بهتر زباله‌ها را فراهم کنند. این نوآوری‌ها شامل وسایلی هستند که به طور پایدار با زباله‌ها برخورد می‌کنند، اپلیکیشن‌های مخصوص تلفن‌های همراه هوشمند که به ردیابی زباله‌ها و توسعه عادت‌های سازگار با محیط زیست می‌پردازند، از این قبیل هستند.
۶. آموزش و آگاهی
بسیاری از کشورها به آموزش و آگاهی عمومی در زمینه مدیریت زباله‌ها توجه ویژه‌ای دارند. برنامه‌های آموزشی در مدارس و جامعه به مردم کمک می‌کند تا با روش‌های صحیحِ تفکیک و مدیریت زباله آشنا شوند و در نتیجه، میزان زباله‌های تولیدی کاهش یابد.
در نهایت باید گفت، مدیریت زباله یک چالش جهانی است و کشور‌های مختلف با استفاده از فناوری‌های متنوع و نوآورانه سعی در کاهش زباله‌ها و حفظ محیط زیست دارند. این تلاش‌ها نه تنها به بهبود کیفیت زندگی مردم کمک می‌کند، بلکه به حفظ منابع طبیعی و کاهش آلودگی نیز می‌انجامد.