پزشکیان در جریان این سفر کوتاه و فشرده علاوه بر شرکت و سخنرانی در یازدهمین نشست سران هشت کشور اسلامی در حال توسعه (دی 8) و نشست بررسی وضعیت غزه و لبنان، با رؤسای جمهور مصر و ترکیه و نخست وزیر پاکستان نیز گفت‌وگو کرد. رئیس‌جمهور همچنین با دبیرکل سازمان همکاری اسلامی دی ۸ دیدار داشت.
5 پیشنهاد پزشکیان درباره فلسطین
یازدهمین نشست سران سازمان مذکور روز پنجشنبه با حضور رؤسای جمهور ایران، ترکیه، مصر، اندونزی، مالزی، پاکستان، بنگلادش و نیجریه برگزار شد. حضور در چنین جمعی و البته نشست‌های جانبی فرصتی برای پزشکیان بود تا سیاست جمهوری اسلامی در موضوعات مختلف را برای سران حاضر تببین و تشریح کند.
یکی از مسائل مطرح شده در این گردهمایی تحولات منطقه و توجه دادن کشورهای اسلامی نسبت به این اتفاقات بود. در حالی که نفاق و دورویی سران ترکیه، بی‌تفاوتی مصر و سکوت دیگر حاکمان اسلامی به‌ویژه در موضوع جنایات رژیم صهیونیستی در غزه، افکار عمومی در جهان اسلام را به شدت ازرده خارج ساخته، پزشکیان گردهمایی مذکور در قاهره را فرصت مناسبی برای یادآوری وظایف این دولت‌ها در قبال فلسطین یافت. در همین راستا این موضوع به عنوان یکی از دغدغه‌های مهم تهران در نشست دی 8 از سوی رئیس جمهور تبیین شد. پزشکیان سپس در نشست بررسی وضعیت غزه و لبنان پنج پیشنهاد جمهوری اسلامی در موضوع فلسطین برای بررسی و تصمیم‌گیری اعضا را مطرح کرد که عبارت بودند از؛ ۱- ایجاد برنامه حمایتی سازمان دی 8 در خصوص فلسطین با محوریت تأمین نیازهای توسعه‌ای و بازسازی فلسطین ۲- تشکیل گروه تماس دی 8 برای همراهی با گروه تماس سازمان همکاری اسلامی در پیگیری بین‌المللی توقف جنگ علیه غزه و ارسال کمک‌های بشردوستانه بین‌المللی به این منطقه ۳- ایجاد صندوق سازمان دی 8 برای بازسازی نوار غزه و لبنان و توانبخشی ساکنان آن ۴- حمایت اعضای سازمان از شناسایی رژیم اسرائیل به عنوان یک موجودیت آپارتاید و تلاش مشترک کشورهای عضو برای احیای قطعنامه ۳۳۷۹ مجمع عمومی سازمان ملل متحد ۵- تشکیل کمیته حقوقی مشترک اعضای سازمان به منظور حمایت حقوقی از فلسطین در کارزارهای حقوقی- بین‌المللی جاری در دیوان بین‌المللی دادگستری و دیوان بین‌المللی کیفری و تعقیب و محاکمه مقامات رژیم اسرائیل به عنوان قاتلان بیش از ۱۷ هزار کودک بی‌گناه فلسطینی.
وی در ادامه با بیان اینکه بیش از 14 ماه است منطقه غرب آسیا و به‌خصوص غزه و جنوب لبنان و سوریه دستخوش حملات گسترده رژیم غاصب اسرائیل قرار دارند، گفت: وظیفه شرعی، حقوقی و انسانی ماست تا با همگرایی بیشتر و اتخاذ اقدامات عملی دقیق و فوری، مانع از ادامه آسیب بیشتر به عزیزانمان در مناطق بحران‌زده شویم.
ترسیم خط قرمزهای ایران در موضوع سوریه
تعیین خط قرمزهای ایران درباره تحولات سوریه هم از دید پزشکیان پنهان نماند. رئیس جمهور شامگاه پنجشنبه در حاشیه یازدهمین اجلاس سران سازمان دی8 در دیدار «رجب طیب اردوغان» که این روزها سرمست از سقوط نظام اسد به جنگ روانی علیه محور مقاومت روی آورده، بر ضرورت حفظ تمامیت سرزمینی این کشور تأکید کرد و گفت: هرگونه تحولات در سوریه باید با حفظ تمامیت سرزمینی این کشور همراه باشد و کمترین خدشه به سوریه به هیچ‌وجه قابل قبول نیست، هشداری که به نظر از سوی اردوغان دریافت شد. رئیس‌جمهور ترکیه نیز در این دیدار، حفظ تمامیت سرزمینی سوریه را برای ترکیه مهم خواند و ابراز امیدواری کرد با همکاری مشترک دو کشور هر چه زودتر ثبات و امنیت در سوریه برقرار شود.
رئیس جمهور البته همان‌گونه که در موضوعات داخلی بر وفاق به عنوان یک کلیدواژه همواره تأکید دارد، در نشست با سران هشت کشور اسلامی در حال توسعه نیز بر وحدت و انسجام در جهان اسلام و تقویت روابط اقتصادی میان کشورهای اسلامی تأکید کرد. وی با اشاره به جنایات رژیم صهیونیستی عنوان کرد: اکنون اهمیت حفظ دوستی و ایجاد پیوندهای جدید از همکاری‌های چندجانبه میان کشورهای اسلامی بر مبنای توسعه و کسب منافع جمعی بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. حرکت به سمت چندجانبه‌گرایی و ایجاد شبکه‌های هوشمند اقتصادی و تجاری میان کشورها، روندی درست و برگرفته از خواست اکثریت کشورهاست.
تأکید بر ضرورت هم‌افزایی کشورهای اسلامی
پیشنهادهای اقتصادی رئیس جمهور به سران دی 8 هم قابل توجه بود. پزشکیان در دیدار با شهباز شریف نخست وزیر پاکستان، ایجاد پول واحد و استفاده از ظرفیت بازارهای مشترک را در برهه حساس و خطیر فعلی جهان، امری ضروری خواند. وی با تأکید بر ضرورت هم‌افزایی کشورهای اسلامی در عرصه‌های اقتصادی گفت: ما آمادگی داریم اقدامات مشترکی در بستر دی 8 همچون ایجاد «بانک مشترک ایده و سرمایه دی 8»، «ایجاد خانه‌ها و پارک‌های علم و فناوری مشترک»، «برگزاری تورها و نشست‌های علمی–فناوری»، «سرمایه‌گذاری در بنگاه‌های کوچک و متوسط برای حل مشکلات اشتغال جوانان» را با همکاری اعضا عملیاتی کنیم. وی پس از بازگشت از قاهره با انتشار متنی در فضای مجازی باز هم مسئله همکاری اقتصادی را تأیید کرد: حجم تجارت میان کشورهای عضو
دی 8 با چشم‌انداز 2030 سازمان فاصله زیادی دارد. امیدواریم در دوره ریاست مصر بر سازمان، شاهد شتاب حجم تجارت بین اعضا باشیم. در این مسیر، تهاتر می‌تواند نقشی تعیین‌کننده در افزایش حجم تجارت میان اعضا داشته باشد.
گفتنی است هشت کشور در حال توسعه اسلامی ایران، ترکیه، پاکستان، بنگلادش، اندونزی، مالزی، مصر و نیجریه از اعضای گروه دی ۸ به شمار می‌روند که نمایندگی ۶۰ درصد مسلمانان جهان را بر عهده دارند و ۱۳ درصد جمعیت کل جهان را تشکیل می‌دهند. بر این اساس بسیاری حضور پزشکیان در قاهره را از باب توسعه مناسبات دوجانبه با مصر و همچنین معادلات منطقه‌ای مهم می‌دانند. البته همان‌گونه که گفته شد حضور در اجلاس مذکور این فرصت را به رئیس جمهور داد تا سیاست جمهوری اسلامی درباره تحولات سوریه، لبنان و به‌ویژه غزه را تبیین کرده و سکوت کرکننده رهبران پرمدعای برخی کشورهای اسلامی در این‌باره را به چالش کشیده و زیر سؤال برد.
خبرنگار: جاوید