به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، مسئله دسترسی آسان به مواد مخدر توسط جوانان و نوجوانان یکی از چالش‌های مهم تمام کشور‌ها شده است که تبعات اجتماعی، اقتصادی و. فراوانی را به همراه دارد و این دسترسی آسان به مواد مخدر علاوه بر افزایش تعداد مصرف کنندگان منجر به جوان‌تر شدن سن مصرف، افزایش تنوع مواد مصرفی و همچنین گسترش جرایم مرتبط با مواد مخدر می‌شود.

طبق گزارشات سازمان ملل متحد، مصرف مواد مخدر در سطح جهان رو به افزایش است و در سال ۲۰۲۱ مصرف مواد مخدر به اوج خود رسید و بیش از ۲۲ میلیلون نفر فقط به تنهایی دست به مصرف کوکایین زده اندو درکل ۲۹۲ میلیون استعمال مواد مخدر را انجام داده اند که این افزایش ناشی از عوامل متعددی از جمله افزایش تولید مواد مخدر، فقر، بیکاری و تسهیل دسترسی به این مواد است.

مواد مخدری همچون هرویین، شیشه، حشیش و ماریجوانا بر اساس آخرین آمار موجود از مواد مخدر پر مصرف هستند و البته بالاتر از این مواد مخدر صنعتی، مواد مخدر سنتی مانند تریاک قرار می‌گیرند.
دسترسی آسان نوجوانان و جوانان و استعمال این مواد در محیط‌هایی همچون دانشگاه و مدرسه و حتی پارک اثرات بسیار زیادی را بر آن محیط میگذارد و گاه باعث ترغیب افراد دیگر در آن محیط می‌شود.

مواد مخدر در طی سالیانه گذشته تنوع زیادی داشته است و معمولا اسم‌هایی بر روی مواد مخدر جدید میگذارند که جزب جوانان و نوجوانان را در بر داشته باشد. طبق داده‌ها بیش از ۱۲ میلیون معتاد به مواد مخدر در ایران هست که ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تن از آنها جزو مصرف‌کنندگان دائمی هستند و نیز ۱۰ درصد از معتادان، زنان بوده و هزاران تن از آنان نیز کودکان هستند و بخش زیادی از این آمار را نوجونان و جوانان تشکیل می‌دهند که البته این آمار نمی‌تواند کاملا دقیق باشد زیر خیلی از جوانان و نوجونان مصرف مواد مخدر را پنهانی انجام می‌دهند و خانواده‌های آنها و اطرافیان از این عمل آگاه نیستند.

تبعات اجتماعی مواد مخدر

مصرف مواد مخدر رابطه مستقیمی با افزایش جرایم مانند سرقت، قتل و نزاع دارد و باعث میشود آرامش امنیت جامعه مختل شود و در ادامه اعتیاد باعث فروپاشی خانواده و همچنین مشکلات روحی و روانی فروانی برای شخص معتاد و اعضای خانواده به همراه دارد و آثار بسیار فروانی بر خانواده و خود فرد معتاد میگذارد و باعث طرد شدن معتاد از جامعه میشود و همچنین کاهش عزت نفس و دیدگاه منفی اطرافیان به فرد و خانواده شخص معتاد را در بر دارد.

اعتیاد باعث کاهش بهره وری در محیط کار و کاهش کیفیت زندگی می‌شود و جوانان و نوجوانانی که در محیط مدرسه و دانشگاه قرار میگیرند نمی‌توانند با توجه به نبود تمرکز کافی مسائل موجود در کلاس را در درک و یاد بگیرند و باعث میشود این افراد از اهداف خود دور شوند و همچنین مواد مخدر میتواند به سلول‌های مغزی آسیب برساند و باعث اختلال حافظه، تمرکز یادگیری و تصمیم گیری شود همچنین خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و فشار خون را افزایش می‌دهد و مشکلات تنفسی و ضعف سیستم ایمنی و. را در بر دارد.

علل استعمال دخانیات در جوانان و نوجوانان

عوامل فردی همچون کنجکاوی و جستجوی تجربیات جدید که به دلیل تغییرات هورمونی و روانی است و کنجکاوی شدیدی که نسبت به دنیای اطراف خود دارند ممکن است برای تجربه احساسات جدید به سمت مواد مخدر کشیده شوند و عوامل اجتماعی مثل فشار همسالان یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر مصرف مواد مخدر در نوجوانان فشار همسالان است که نوجوانان برای پذیرفته شدن در گروه همسالان خود ممکن است به مصرف مواد مخدر روی آورند.

عواملی دیگر مثل ترویج مصرف مخدر در رسانه‌ها تبلیغات نادرست و نمایش مصرف مخدر در فیلم‌ها سریال‌ها و موسیقی می‌تواند بر نوجوانان تاثیر بگذارد و یکی دیگر از مهم‌ترین این عوامل مشکلات خانوادگی مانند طلاق، اختلافت والدین، خشونت خانگی و فقدان حمایت عاطفی می‌تواند نوجوان را به سمت مصرف مواد مخدر سوق می‌دهد.

عوامل محیطی مثل زندگی در محله‌های فقیر نشین مناطق جرم خیز و محیط‌هایی که مصرف مواد مخدر در آن رایج است خطر مصرف مخدر را افزایش می‌دهد و بیکاری و عدم فرصت شغلی نبود فرصت‌های شغلی و آینده نامشخص برای جوانان می‌تواند باعث سرخوردگی در جوانان شود و آن را به سمت مواد مخدر سوق دهد.

عوامل بسیار زیادی باعث می‌شود جوانان و نوجوانان به استعمال دخانیات روی بیاورند، اما دسترسی آسان به مواد مخدر همچون حشیش، ماریجوانا و... باعث افزایش مصرف مواد مخدر می‌شود و حتی افراد به خاطر دسترسی آسان ترغیب به استعمال مواد مخدر می‌شوند که امروزه در جامعه ما متاسفانه بسیاری از جوانان و نوجوانان در دام این مواد افتاده اند.

نویسنده: ساسان سوری