به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»
بعد از سقوط دولت سوریه و تحولات اخیر این کشور در سایه مسلط شدن گروه‌های مسلح مخالف و سپس آغاز تجاوزات سریع و وحشیانه رژیم صهیونیستی علیه سوریه، سناریوهایی درباره تلاش‌های گروه تروریستی- تکفیری داعش برای بازگشت به این کشور ترسیم شده است.
هشدار درباره بازگشت داعش به سوریه
«مظلوم عبدی» سرکرده نیروهای دموکراتیک سوریه موسوم به «قسد» در تاریخ 12 دسامبر، نسبت به از سرگیری فعالیت‌های داعش در سوریه هشدار داد و گفت: داعش با بهره‌گیری از تحولات میدانی در سوریه و سرنگونی دولت قبلی، تحرکاتی را برای آغاز فعالیت‌های خود در سوریه انجام داده است و فعالیت‌های آن دیگر محدود به بادیه سوریه نخواهد شد.
برخی معتقدند که باید اظهارات سرکرده قسد درباره بازگشت داعش به سوریه را جدی گرفت؛ به ویژه اینکه وضعیت آشفته کنونی سوریه ،عرصه مناسبی برای هر نوع بازیگر داخلی و خارجی جهت رسیدن به اهداف خود در این کشور است.
سوالاتی که در زمینه خطر دوباره داعش برای سوریه مطرح می‌شود، این است که هسته‌های داعش تا چه اندازه در سوریه نفوذ دارند و حاکمان جدید سوریه که برخی از آنها پیشتر تقریباً با همان رویکرد داعش علیه دولت بشار اسد می‌جنگیدند، قرار است چگونه در دوره کنونی با داعش تعامل کنند؟ موضع قدرت‌های بین‌المللی برای مبارزه با داعش در سوریه چه خواهد بود و این گروه تروریستی- تکفیری چگونه می‌تواند بر نقشه سیاسی قدرت‌های تاثیرگذار در پرونده سوریه موثر باشد.
دامنه‌های فعالیت داعش در سوریه
منابعی در گروه‌های مسلح سوریه مستقر در پایگاه التنف (در مثلث مرزی سوریه، عراق و اردن) که وابسته به ائتلاف آمریکاست، اعلام کردند که فعالیت هسته‌های داعش در سوریه، از ابتدای سال 2024 تقریبا زیاد بوده است و نمی‌توان گفت که فعالیت آنها تنها بعد از سقوط دولت بشار اسد بیشتر شده است. در این میان برخی از حملاتی که هسته‌های داعش انجام دادند، تاثیر رسانه‌ای داشت؛ از جمله حمله‌ای که به میدان گازی «شاعر» انجام شد و منجر به کشته شدن مدیر پمپ بنزین در این میدان گشت.
به گزارش الجزیره، منابع وابسته به گروه‌های مسلح در پایگاه التنف اعلام کردند که در حال حاضر، تعداد عناصر داعش در سوریه به حدود 1200 نفر می‌رسد که در استان‌های حسکه، دیرالزور و حمص مستقر هستند و حدود 800 نفر از آنها در منطقه بادیه سوریه فعالیت دارند و در جبل البشری، جبل العمور، اطراف تدمر، السخنه و شمال دیرالزور مستقر شده‌اند. 400 تن از عناصر داعش هم در مناطق تحت سیطره نیروهای دموکراتیک سوریه قرار دارند.
تثبیت اشغالگری آمریکا در سوریه با بهانه تکراری داعش
گروه تروریستی- تکفیری داعش، در حال حاضر طبق سیستم هسته‌های امنیتی پراکنده در سوریه عمل می‌کند و با همین روش توانست طی دوره اخیر تا حدودی از دید ارتش سوریه دور بماند و به حملات پراکنده خود ادامه دهد.
بعد از آغاز حملات گروه‌های تروریستی به شمال سوریه طی چند هفته گذشته که در نهایت منجر به سقوط دولت این کشور شد، آمریکا با بهانه تکراری داعش اعلام کرد که قصد دارد نیروهای خود را برای مقابله با ظهور احتمالی دوباره داعش در سوریه به ویژه در مرزهای این کشور با عراق نگه دارد.
شبکه الجزیره به نقل از منابعی که با نیروهای ائتلاف آمریکا در سوریه و عراق تماس دارند، گزارش داد که آمریکا قصد خروج از پایگاه التنف را ندارد و همچنین می‌خواهد به ادامه حضور نظامی خود در پایگاه عین الاسد در غرب عراق هم ادامه دهد.
چند روز قبل هم آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرد که کشورش به شدت نگران تحرکات هسته‌های باقیمانده داعش در سوریه بوده و در پی جلوگیری از سازماندهی مجدد این گروه تروریستی بعد از سقوط دولت بشار اسد است.
رسانه‌های غربی هم معتقدند، هرچند که گروه تروریستی- تکفیری داعش، رسماً سال‌ها قبل منحل شد، اما ممکن است که از خلأ قدرت در سوریه در سایه سقوط دولت این کشور سوء استفاده کند و مجدداً به صحنه سوریه برگردد.
سوءاستفاده داعش از آشفته بازار سقوط دولت و حملات اسرائیل به سوریه
در این زمینه، «آن اسکارد» مدیر مرکز بین‌المللی مطالعات افراط گرایی خشونت آمیز در واشنگتن اعلام کرد که هسته‌های داعش در سوریه هرگز تحرکات تروریستی خود را رها نکردند و حتی بعد از انحلال این گروه تروریستی، فعالیت‌های عناصر باقیمانده آن به شکل پراکنده ادامه داشت. در حال حاضر هم عناصر زندانی داعش منتظرند که هسته‌های این گروه تکفیری به زندان‌ها حمله کرده و آنها را نجات دهند.
در اینجا باید اشاره کنیم که گروه‌های مخالف مسلح در سوریه، بلافاصله بعد از سیطره بر این کشور، شروع به باز کردن درب زندان‌ها کردند. نکته خطرناک درباره این اقدام آن است که بسیاری از زندانی‌ها در سوریه، سابقه فعالیت در گروه‌های تروریستی همچون داعش را دارند و بسیاری معتقدند که آزاد شدن آنها یعنی یک خطر بزرگ برای بازگشت تروریست‌ها و مشخصاً داعش به سوریه.
همه این‌ها در حالی است که رژیم صهیونیستی ساعاتی بعد از سقوط دولت بشار اسد، مجموعه‌ای از حملات سیستماتیک علیه زیرساخت‌های نظامی حساس سوریه آغاز کرد که حملاتی بی‌سابقه بود و آنگونه که ارتش اسرائیل ادعا می‌کند، بیش از 80 درصد ظرفیت نظامی سوریه در صدها حمله‌ای که این رژیم تنها طی سه روز اول انجام داد، نابود شده است.
طبق گزارش رسانه‌های عربی، قدرت موشکی و پدافندی ارتش سوریه نیز تقریباً با گذشت حدود 10 روز از حملات ارتش صهیونیستی نابود شده و نکته قابل توجه آنجاست که اسرائیل علاوه بر سلاح‌های سنگین، سلاح‌های نیمه سنگین ارتش سوریه را نیز به شکل مکرر هدف قرار می‌دهد.
در شرایطی که ارتش سوریه طی سال‌های گذشته مسئولیت اصلی مقابله با گروه‌های تروریستی و در راس آن داعش را داشت، اکنون عملاً سوریه دیگر ارتشی ندارد و در برابر هرگونه تهدید نظامی داخلی و خارجی آسیب پذیر خواهد بود.
مظلوم عبدی، سرکرده قسد هم در این زمینه گفت که ارتش سوریه وظیفه مقابله با داعش را داشت، اما این ارتش دیگر منحل شده و نمی‌تواند به این ماموریت ادامه دهد. این در حالی است که عناصر باقیمانده داعش که قبلاً مخفیانه فعالیت می‌کردند، اکنون بعد از سقوط دولت بشار اسد، در حال علنی کردن تحرکات خود هستند و اطلاعات نشان می‌دهد که آنها قصد دارند به اردوگاه مخوف الهول که خانواده‌های تروریست‌های داعشی آنجا زندگی می‌کنند، حمله کنند.
با این تفاسیر، متوجه می‌شویم بعد از به هم ریختن اوضاع سوریه به دنبال سقوط دولت این کشور و روی کار آمدن گروه‌های مسلحی که استراتژی مشخصی برای اداره کشور از خود نشان نداده‌اند و حتی قدرت نظامی مستقل جهت محافظت از سوریه را هم ندارند، سناریوی بازگشت داعش به سوریه یک سناریوی محتمل بوده و دور از ذهن نیست؛ به ویژه اینکه رژیم صهیونیستی عملاً سلاحی برای سوریه جهت مقابله با هر تهدیدی باقی نگذاشته است.
در هر صورت باید منتظر تحولات آینده سوریه باشیم، به ویژه اینکه ببینیم تجاوزات و جاه‌طلبی‌های اسرائیل در سوریه تا کجا ادامه دارد و به چه سمت و سویی می‌رود.