علی بیگدلی
کارشناس مسائل بین‌الملل
اخیراً انتقاداتی از سوی مقامات نزدیک به کرملین در خصوص اقدامات ترکیه در سوریه مطرح شده و حتی برخی از رسانه‌های آنها اعلام کردند که دستگاه امنیتی روسیه از این تحولات با محوریت ترکیه خبر نداشتند که به نظرم یک اقدام انحرافی به حساب می‌آید. آنچه می‌تواند در شرایط فعلی ورد تحلیل قرار بگیرد این است که احتمالاً روس‌ها در مورد اوکراین و سوریه به یک جمع‌بندی رسیدند؛ چراکه تحرکات سیاسی در اتحادیه اروپا به خصوص با محوریت فرانسه و به موازات پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نشان می‌دهد که مسکو به نوعی از تحولات سوریه به عنوان کارت بازی در پرونده اوکراین استفاده خواهد کرد. در مقابل باید متوجه بود که ترکیه هم به تنهایی نمی‌تواند و نتوانسته سوریه را به این وضعیت دچار کند و آنکارا قطعاً با هماهنگی اسرائیل و آمریکا چنین سناریویی را با حمایت مستقیم از تحریرالشام اجرایی کرده است. مساله دیگر این است که ایالات متحده و غرب به دنبال آن بوده و هستند که تنش در خاورمیانه را به دلیل اهمیت ژئوپلیتیکی این منطقه کاهش بدهند و در همین راستا خواهان آن هستند تا تغییرات با محوریت استقرار آرامش نسبی اجرایی شود. به عنوان مثال تیم بایدن با گذشت دو ماه از جنگ میان اسرائیل و حزب الله لبنان در نهایت اوضاع را به سمت و سویی برد که آتش بس در لبنان حاکم شود و بر همین اساس اعتقاد دارم که ترکیه به هیچ وجه نمی‌توانست به تنهایی و بدون حمایت بازیگران اصلی منطقه‌ای چنین سناریویی را در دمشق پیاده کند. حتی بحث کاهش ضریب نفوذ ایران در سوریه هم یکی از ابعاد این سناریو و مسئله است و در کل باید گفت که اردوغان یک شبه به این جمع‌بندی نرسیده که سوریه را به این وضعیت دچار کند، بلکه همکاری و هماهنگی‌هایی میان ترکیه با روسیه و ایالات متحده در این خصوص وجود داشته و همچنان همین روند ادامه دارد. مسئله اینجاست که روابط روسیه و ترکیه یک روابط استراتژیک و مهم به حساب می‌آید؛ به عنوان مثال ساخت بسیاری از نیروگاه‌های اتمی ترکیه توسط روسیه انجام می‌شود و از سوی دیگر باید متوجه بود که طی روزهای گذشته و پس از سقوط بشار اسد، عناصر تحریرالشام حتی یک بار هم به سمت پایگاه‌های نظامی روسیه در لاذقیه و طرطوس پیش نرفتند و این نشان می‌دهد که تضمین‌های امنیتی مشخصی به مسکو داده شده است؛ چراکه ترکیه این جماعت را طی سال‌های گذشته آموزش داده و در این راستا غرب هم این کشور را همراهی کرده است.
علی بیگدلی
کارشناس مسائل بین‌الملل
اخیراً انتقاداتی از سوی مقامات نزدیک به کرملین در خصوص اقدامات ترکیه در سوریه مطرح شده و حتی برخی از رسانه‌های آنها اعلام کردند که دستگاه امنیتی روسیه از این تحولات با محوریت ترکیه خبر نداشتند که به نظرم یک اقدام انحرافی به حساب می‌آید. آنچه می‌تواند در شرایط فعلی ورد تحلیل قرار بگیرد این است که احتمالاً روس‌ها در مورد اوکراین و سوریه به یک جمع‌بندی رسیدند؛ چراکه تحرکات سیاسی در اتحادیه اروپا به خصوص با محوریت فرانسه و به موازات پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نشان می‌دهد که مسکو به نوعی از تحولات سوریه به عنوان کارت بازی در پرونده اوکراین استفاده خواهد کرد. در مقابل باید متوجه بود که ترکیه هم به تنهایی نمی‌تواند و نتوانسته سوریه را به این وضعیت دچار کند و آنکارا قطعاً با هماهنگی اسرائیل و آمریکا چنین سناریویی را با حمایت مستقیم از تحریرالشام اجرایی کرده است. مساله دیگر این است که ایالات متحده و غرب به دنبال آن بوده و هستند که تنش در خاورمیانه را به دلیل اهمیت ژئوپلیتیکی این منطقه کاهش بدهند و در همین راستا خواهان آن هستند تا تغییرات با محوریت استقرار آرامش نسبی اجرایی شود. به عنوان مثال تیم بایدن با گذشت دو ماه از جنگ میان اسرائیل و حزب الله لبنان در نهایت اوضاع را به سمت و سویی برد که آتش بس در لبنان حاکم شود و بر همین اساس اعتقاد دارم که ترکیه به هیچ وجه نمی‌توانست به تنهایی و بدون حمایت بازیگران اصلی منطقه‌ای چنین سناریویی را در دمشق پیاده کند. حتی بحث کاهش ضریب نفوذ ایران در سوریه هم یکی از ابعاد این سناریو و مسئله است و در کل باید گفت که اردوغان یک شبه به این جمع‌بندی نرسیده که سوریه را به این وضعیت دچار کند، بلکه همکاری و هماهنگی‌هایی میان ترکیه با روسیه و ایالات متحده در این خصوص وجود داشته و همچنان همین روند ادامه دارد. مسئله اینجاست که روابط روسیه و ترکیه یک روابط استراتژیک و مهم به حساب می‌آید؛ به عنوان مثال ساخت بسیاری از نیروگاه‌های اتمی ترکیه توسط روسیه انجام می‌شود و از سوی دیگر باید متوجه بود که طی روزهای گذشته و پس از سقوط بشار اسد، عناصر تحریرالشام حتی یک بار هم به سمت پایگاه‌های نظامی روسیه در لاذقیه و طرطوس پیش نرفتند و این نشان می‌دهد که تضمین‌های امنیتی مشخصی به مسکو داده شده است؛ چراکه ترکیه این جماعت را طی سال‌های گذشته آموزش داده و در این راستا غرب هم این کشور را همراهی کرده است.