شناسهٔ خبر: 70230747 - سرویس علمی-فناوری
نسخه قابل چاپ منبع: ایسنا | لینک خبر

وسواس نظافت افراطی چه تأثیری بر سلامت روان دارد؟

سندرم بشوی و بساب

وقتی صحبت از وسواس افراطی می‌شود بدیهی است که داریم از امکان یک بیماری یا حداقل اختلال تقریباً روانی در فرد صحبت می‌کنیم که ممکن است نیاز به مداخله‌های روان‌درمانی داشته باشد.

صاحب‌خبر -

به گزارش ایسنا، قدس نوشت: نظافت و دوست داشتن اینکه همه جای زندگیتان و ظاهر و باطنش تروتمیز باشد اصلاً چیز بدی نیست. مشکل از جایی شروع می‌شود که شما پای اعتقادتان به تروتمیز بودن، زندگی را به کام خودتان و دیگران تلخ می‌کنید. دست برقضا در عصر حاضر و با وجود تغییر امکانات و سبک و سیاق زندگی، این وسواس و شاید بیماری، نه‌تنها از سر بشر دست برنداشته بلکه انگار فراگیرتر هم شده است.


خوره وسواس
اگر فکر می‌کنید اغلب مواقع شست و رُفت، نظافت و نتیجه کار کردن دیگران را قبول ندارید و حتماً خودتان باید صفر تا صد شست‌وشوی فلان ظرف، تمیز کردن فرش و غیره را انجام دهید، ممکن است به وسواس فکری عملی ناجوری مبتلا باشید. وسواس از هر نوعش که باشد و با هر سطح و کیفیتی که شروع شود، اگر به فکر درمان و کنترلش نباشید مثل خوره عمل می‌کند. روح و روان شما را می‌جود و با وادار کردنتان به رعایت افراطی نظافت، نظم و... جسمتان را هم دچار فرسودگی می‌کند. مشکل البته به اینجا ختم نمی‌شود. وسواس‌های افراطی در مرحله بعد از طریق رفتار و حالات شما به جان اطرافیانتان هم می‌افتند و به مرور آن‌ها را از شما و رفتارهایتان بیزار می‌کنند. نخستین چیزی که در این میان از دست می‌دهید، روابط شاد و سالم با اعضای خانواده است. جوری که ممکن است حتی لحظات خوش بودن زندگی هم به کام شما و اطرافیانتان تلخ جلوه کند.

من اشتباه کردم
یک نمونه از وسواس‌های افراطی، افراط در رعایت نظم است. «ماری کوندو» نویسنده اهل ژاپن که پیش‌تر کتاب «تحول در زندگی با جادوی نظم» را نوشته بود پس از تولد فرزند سومش اعلام کرد رویکرد سختگیرانه‌اش برای نظم‌دهی دیگر برای او اولویت نیست: «فهمیدم که گذراندن وقت با فرزندانم، شادی بیشتری را برای من تضمین می‌کند و اشکالی ندارد آن‌ها تمام اسباب‌بازی‌هایشان را قاطی هم در یک جعبه بگذارند به جای اینکه براساس طبقه‌بندی بسیار دقیق آن‌ها را مرتب کنند».
کوندو یکی از کارشناسان معروف «رویکرد رهایی از بی‌نظمی و زندگی کاملاً سازمان ‌یافته» بود. این رویکرد از سال۲۰۱۹ شروع به گسترش کرد و بازدید چند میلیاردی را در سکوی «تیک تاک» بدست آورد و به اصطلاح «وسواس نظافت» را به جان مردم انداخت.
کارشناسان بهداشت روان هشدار می‌دهند این ترند شدن‌ها ممکن است بیشتر از اینکه مفید باشند، ضرر برسانند. فشار وارد کردن مداوم به خودمان برای رعایت نظم افراطی، داشتن خانه‌های تروتمیز و بی‌نقص، رعایت بیش از حد بهداشت و... بی‌تردید بر سلامت روانی و جسمی انسان تأثیر می‌گذارد. به‌خصوص اینکه وسواسی‌ها معمولاً هیچ‌وقت از نتیجه تلاش‌های بی‌پایان برای تمیز کردن همه چیز راضی نمی‌شوند و در پایان هر روز چیزی جز خستگی زیاد و احساس نگرانی و اضطراب برای کارهای ناتمام که فردا شاید تمامشان کنند، چیزی نصیبشان نمی‌شود.

این چهار نکته
وقتی صحبت از وسواس افراطی می‌شود بدیهی است که داریم از امکان یک بیماری یا حداقل اختلال تقریباً روانی در فرد صحبت می‌کنیم که ممکن است نیاز به مداخله‌های روان‌درمانی داشته باشد. جدای از این درمان‌های تخصصی، کارشناسان چند پیشنهاد برای کمک به کنترل وسواس دارند.
اول اینکه هر طور است به «تعادل و میانه‌روی» متوسل شوید. چیزهایی که در فیلم‌ها و فضای مجازی درباره خانه و خانه‌داری و... دیده‌اید، فراموش کنید و متوجه باشید که هر کس باید خانه‌اش را متناسب با شرایط زندگی، خانواده، مساحت خانه و آداب و رسوم و اصول بهداشتی معقول تمیز نگه دارد نه براساس احساس وسواسی خودش.
دوم اینکه وسایل زندگی غیرضروری، دکوری، تشریفاتی و... را از زندگیتان حذف کنید. هرچه وسایلی از این قبیل بیشتر باشند انرژی، توجه و زمان زیادی‌تری از شما را به خودشان اختصاص می‌دهند. 
 سوم اینکه وقتی دارید نظافت می‌کنید بدون وارد کردن فشار و استرس به خودتان و بدون اصرار به اینکه همین امروز و یک‌باره باید همه جا را برق بیندازید، کارتان را انجام دهید و آخر اینکه اگر اهل برنامه‌ریزی و حساب و کتاب برای نظافت خانه هستید، برنامه نظافت را معقول و در حد توانایی و امکاناتتان پایه‌ریزی کنید و مرحله به مرحله پیش بروید و هرگز مرحله‌ای را تمام نکرده، سراغ کار بعدی نروید. می‌توانید برنامه‌ای برای سازماندهی منزل خود بر پایه وظایف اساسی روزانه و برنامه‌ای دیگر برای وظایف بزرگ‌تر طراحی کنید و این ضرورت را در نظر بگیرید که هر وظیفه باید قبل از رفتن به وظیفه بعدی انجام شود.

*بازنشر مطالب دیگر رسانه‌ها در ایسنا به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان می‌باشد.

انتهای پیام